Najlepsze książki o wychowaniu

Najlepsza rada, jaką może otrzymać młoda mama od innych mam, to stwierdzenie: „Wszyscy będą ci dobrze radzić. Ale tylko ty, w głębi swojego serca, intuicyjnie, będziesz wiedziała, z których rad skorzystasz”.

Gdy na świecie ma pojawić się młody człowiek, rodzice przygotowują dla maleństwa pokoik, wyprawkę, często też korzystają z zajęć w szkole rodzenia oraz sięgają po liczne publikacje mające pomóc im w opiece i wychowaniu dziecka. Jednak jak wśród setek dostępnych na rynku publikacji znaleźć te najlepsze, najciekawsze czy najbardziej konkretne? Nie jest to zadanie proste – zwłaszcza, jeśli weźmiemy pod uwagę różne szkoły i metody wychowania. Poniżej prezentuję książki, które towarzyszyły mi w ważnych momentach: przed i po narodzinach dzieci, po które sięgałam z ciekawością, zainteresowaniem i nadzieją na znalezienie upragnionych odpowiedzi na nurtujące trudności i problemy, czyli książki, które wniosły dużo światła w niełatwą drogę, jaką jest rodzicielstwo.

Najlepsze książki dla rodziców – czas oczekiwania na dziecko

W tych chwilach warto sięgać po książki przybliżające okres ciąży i oswajające ze zbliżającym się porodem. To jedyny taki czas, kiedy mama może w stu procentach zadbać o swoje zdrowie i komfort rozwijającego się maluszka.

To jednak także czas, który warto wykorzystać na zapoznanie się z poradnikami dotyczącymi opieki nad niemowlęciem. Gdy dzidziuś przyjdzie na świat, nie będzie już na to czasu!

Ciąża i poród Birgit Gebauer-Sesterhenn, dr med. Thomas Villinger, FK Olesiejuk

Obszerny, praktyczny przewodnik dotyczący zagadnień związanych z ciążą i porodem naturalnym. To dobra lektura dla wszystkich mam oczekujących dziecka. Z publikacji czytelniczki dowiedzą się jak miesiąc po miesiącu zmienia się ciało kobiety podczas ciąży oraz jak rozwija się i rośnie malec w łonie matki. W książce znajduje się sporo wskazówek, chociażby o podróżowaniu w ciąży, łagodzeniu ciążowych dolegliwości czy dbaniu o urodę. W publikacji nie zabrakło także miejsca na kilka słów o wyprawce niemowlęcej, karmieniu piersią i pielęgnacji noworodka. I chociaż wiele z tych rad znaleźć można w internecie na stronach poświęconych rodzicielstwu czy na blogach parentingowych, to mocną stroną książki jest fakt, że wszystkie te informacje - ciążowe, porodowe i dotyczące pierwszych momentów z dzieckiem - zostały zebrane i usystematyzowane w jednej publikacji.

Cesarskie cięcie. Powrót do formy Chrissie Gallagher-Mundy, Mamania

Mamy, które urodziły swoje maluszki przez cesarskie cięcie, powinny szczególnie zadbać o bezpieczny powrót do pełni sił. Książka Chrissie Gallagher-Mundy to zbiór bardzo praktycznych i szczegółowo opisanych ćwiczeń, które pozwolą powrócić mamom do pełni energii, sprawności, formy i figury sprzed ciąży. To jednak nie wszystko. W książce znajdziemy także wiele informacji dotyczących wskazań do przeprowadzenia cięcia cesarskiego, samego zabiegu, uśmierzania bólu po operacji oraz karmienia i opieki nad dzieckiem. To bardzo potrzebna i ważna publikacja, napisana prostym językiem i obfitująca w liczne ilustracje i fotografie, które ułatwiają przyswojenie zaprezentowanych informacji i prawidłowe wykonywanie ćwiczeń.

Najlepsze książki dla rodziców noworodków

Te książki – przynajmniej pobieżnie – każda młoda mama i młody tata powinni przewertować, zanim malec się urodzi. Orientacyjne pojęcie, co się w nich znajduje i gdzie mogą znaleźć potrzebne w najtrudniejszym momencie informacje pozwolą spokojnie rozwiązać wiele problemów pojawiających się w pierwszych dniach po powrocie z noworodkiem ze szpitala do domu.

Najszczęśliwsze niemowlę w okolicy Harvey Karp, Mamania

To poradnik, który uczy rodziców jak –najkrócej rzecz ujmując – uspokoić płaczące niemowlę. I chociaż może wydawać się to niewiarygodne, autor, pediatra z wieloletnim doświadczeniem, daje czytelnikom gotowy sposób działania. Metoda „5S” jest prosta, ale bardzo skuteczna. Autor dokładnie tłumaczy pięć kroków w drodze do uspokojenia niemowlaka, ale przybliża też rodzicom źródła i powody płaczu małego dziecka. Książka napisana jest przystępnym językiem, ale najlepsze jest w niej to, że rady autora naprawdę działają.

Język niemowląt Tracy Hogg, Melinda Blau, Świat Książki

Nie jest to poradnik, w którym znajdziemy wyłącznie informacje na temat tego, jak przewinąć czy wykąpać dziecko. Autorka Tracy Hogg, zwana dziecięcą „szeptuchą”, wprowadza młodych rodziców w świat noworodka i pomaga im zrozumieć jego potrzeby. Pokazuje, jak budować porozumienie bez słów, jak „wychwytywać” reakcje maluszka, zmiany mimiki czy zachowania dziecka. Gdy rodzice oswoją się z tym zagadnieniem, dużo szybciej będą mogli pomóc maluchowi w różnych sytuacjach lub po prostu uprzedzą nagły wybuch płaczu czy zapobiegną dyskomfortowi maleństwa.

Co nieco o rozwoju dziecka Paweł Zawitkowski, Wydawnictwo Zawitkowski

To poradnik, który w zwięzły, prosty i przystępny sposób pomaga rodzicom zadbać o podstawowe potrzeby maluszka. Znajdziemy w nim instrukcje dotyczące karmienia (naturalnego i butelką), kąpania i pielęgnacji, przewijania, ale także sprawy, wydawać by się mogło, proste, ale młodych rodziców często przyprawiające o ból głowy. Chodzi mianowicie o podnoszenie i układanie maluszka, ubieranie go i przebieranie. W książce znajdziemy też praktyczne rady dotyczące podróżowania z dzieckiem, dobierania prawidłowych bucików dla maluszków stawiających pierwsze kroki oraz pomysły na pierwsze wspólne zabawy z dzieckiem. W książce znajduje się sporo zdjęć, które pomagają przyswoić kolejne informacje i bardzo czytelnie je ilustrują.

Pamiętnik dziecka Daniel N. Stern, Wydawnictwo Druga Strona

Nietypowa publikacja, pokazująca rodzicom świat widziany z punktu widzenia… niemowlaka! Rodzice mają dzięki temu szansę zrozumieć zachowanie, radości i smutki małego dziecka. I chociaż informacje przedstawione w książce znaleźć można w wielu innych publikacjach dotyczących rozwoju niemowląt, Pamiętnik dziecka daje czytelnikowi zupełnie nową perspektywę. Widzimy, jak wiele szczegółów umyka dorosłym, podczas gdy maluch wychwytuje i analizuje wszystkie zmiany zachodzące w jego otoczeniu. Większości zjawisk nie rozumie, budzą one jego lęk i przestrach, i tylko obcowanie z najbliższymi osobami daje mu poczucie bezpieczeństwa. Prosty i przystępny język pozwala na szybki odbiór zaprezentowanych informacji.

Księga Dziecka. Od narodzin do drugiego roku życia William, Martha, Robert, James Sears, Mamania

Solidne, niemal encyklopedyczne kompendium wiedzy dotyczące rozwoju, opieki i pielęgnacji nad dzieckiem. To chyba jedna z najbardziej szczegółowych publikacji, na jakie możecie trafić, przeszukując ofertę książek dla młodych rodziców. Każde zagadnienie, jakie przyjdzie wam do głowy, zostało ujęte w książce Searsów i obszernie omówione. Nie jest to raczej poradnik, który czytać można „do poduszki” czy też w wolnej chwili. To podręcznik, który pomoże rodzicom, gdy pojawi się każdy mniej lub bardziej poważny problem. Co zaskakujące, patrząc na encyklopedyczne gabaryty – książka jest bardzo przystępnie napisana. To niezbędnik każdego młodego rodzica.

Najlepsze książki dla rodziców – gdy pojawiają się choroby i problemy

ABC chorób wieku dziecięcego  red. naukowa Roma Rokicka-Milewska, Wydawnictwo Lekarskie PZWL

To, czego najbardziej obawiają się rodzice małych dzieci, to choroby. Przeziębienie, katar, ale także te poważne, wymagające hospitalizacji, jak zapalenie płuc czy urazy powstałe w wyniku wypadków to sytuacje, które zdarzają się we wszystkich rodzinach. Aby pomóc małemu dziecku albo przynajmniej wstępnie zdiagnozować, co zwiastować może dziwna wyspyka, wodnisty katar czy inny problem, warto zaopatrzyć się w książkę ABC chorób wieku dziecięcego. Dzięki tej lekturze być może będziemy w stanie dokładniej przedstawić problem pediatrze albo też wykluczyć daną chorobę. W książce opisano wiele schorzeń (m.in. oddechowych, metabolicznych, dermatologicznych, genetycznych, zakaźnych), ale też zagadnienia związane z rozwojem noworodka, starszego dziecka i nastolatka, szczepieniami ochronnymi, bezpieczeństwem dziecka w domu czy przygotowaniem malucha do zabiegów (pobierania krwi, operacji).

Dobre chwile z naszym dzieckiem  Hanna Olechnowicz, Wydawnictwo Druga Strona

Ta niewielka książeczka wybitnej psycholog, doc. dr hab. Hanny Olechnowicz to zbiór porad dotyczących zabaw angażujących małe dzieci, u których zdiagnozowano różnego rodzaju lęki i zaburzenia. Nie jest to jednak tylko publikacja dla rodziców dzieci niepełnosprawnych. To książka, która pomoże rodzicom dzieci nad wiek rozwiniętym, a przez to niesamowicie wrażliwym, dzieciom borykającym się z trudnościami adaptacyjnymi w przedszkolu czy szokiem związanym z przyjściem na świat młodszego rodzeństwa. W publikacji znajdziemy szereg zabaw oswajających lęki, pomagających zaaklimatyzować się w nowych przestrzeniach i nowym towarzystwie, wzmagających pewność siebie dziecka.

Pierwsze kroki wśród ludzi  Hanna Olechnowicz, Wydawnictwo Druga Strona

Wychowanie dziecka zaczyna się od pierwszych tygodni jego życia. Wszystko, co robimy, jak zwracamy się do malucha, jakie emocje zauważa ono na naszych twarzach, odbija się na jego dalszym życiu. Dziecko naśladuje nasze zachowanie, w ten sposób uczy się nowych rzeczy, obycia wśród innych ludzi. Darząc dziecko bezgraniczną miłością i ofiarowując mu swoją uwagę, kształtujemy człowieka, który mądrze i świadomie wkroczy w dorosłe życie. Autorka, Hanna Olechnowicz, w swojej publikacji przytacza przykłady zaburzeń i deficytów emocjonalnych u dzieci wychowywanych w placówkach opiekuńczych i zestawia je z rozwojem dzieci, które otrzymały miłość i uwagę swoich rodziców. Tym samym uświadamia czytelnikowi, że tylko świadome rodzicielstwo i odpowiedzialna opieka zapewnią dziecku zrównoważony rozwój.

Książki dla rodziców - rozszerzanie diety…

Gdy maluchy kończą pół roku przychodzi czas na rozszerzanie diety. I chociaż rad w tej kwestii młode mamy dostaną wiele, warto zawczasu przygotować sobie grunt pod ten, często dość trudny temat.

Ugotuj mi mamo!  Christine Zalejski, Wydawnictwo Jedność

Obszerna książka kucharska dla wszystkich mam, którym brakuje pomysłów na dania dla maluchów. Książka podzielona jest na cztery duże rozdziały dotyczące pór roku. W każdym takim „dużym” rozdziale znajdziemy pomysły na dania słone (obiadowe) i słodkie (desery), inspirowane sezonowymi produktami. Dania uszeregowane są według wieku dziecka – od 5 miesięcy do 3 lat. Przy każdym przepisie znajduje się dokładna lista składników wraz z gramaturą (lub wielkością danego warzywa, owocu), czas i sposób przygotowania. Przepisy są proste i łatwe w wykonaniu, można je też dopasowywać do własnych pomysłów czy „smaków” dziecka.

BLW Bardzo Lubię Wcinać  Monika Życka

Autorska książka Moniki Życkiej przybliża rodzicom w sposób jasny, prosty, skrótowy i przystępny ideę i założenia metody BLW. Autorka pisze o zaletach takiego sposobu rozszerzania diety u niemowlaków, informacje podpiera wypowiedziami pediatry i fizjoterapeuty. Zamiast szukać w internecie opinii – często skrajnych – dotyczących BLW warto sięgnąć po książkę, która w sposób usystematyzowany opisuje i charakteryzuje tę metodę.

Najlepsze książki dla rodziców starszych dzieci…

Mózg dziecka  Alvaro Bilbao, Bukowy Las

Znakomity poradnik neuropsychologa Alvaro Bilbao wprowadza rodzica w świat uczuć i emocji dziecka od narodzin do sześciu lat. Autor prosto i przystępnie, ale podpierając się swoją ogromną wiedzą i doświadczeniem, tłumaczy rodzicom, jak wyglądają poszczególne sfery w mózgu dziecka – emocjonalna i racjonalna – oraz dlaczego nie potrafią one współgrać tak harmonijnie, jak u dorosłego człowieka. Autor opowiada o szybkim rozwoju mózgu u małych dzieci i o potencjale dotyczącym możliwości przyswajania wiedzy i uczenia się nowych rzeczy.

Dobra relacja  Małgorzata Musiał, Mamania

Jak podpowiada już tytuł, poradnik Małgorzaty Musiał to publikacja przybliżająca rodzicom budowanie dobrych relacji z dzieckiem. Kluczem okazuje się pięciostopniowa piramida, składająca się z wytyczonych, mądrych granic, rozumienia emocji maluchów, współpracy z dzieckiem, rozwiązywania konfliktów i konsekwencji w wychowywaniu. Autorka proponuje metodę wychowania bez kar, ale też i bez nagród. Poradnik ten to nie tylko teoria, ale też praktyka. Małgorzata Musiał przytacza liczne przykłady „z życia wzięte”, które mogą stać się inspiracją lub pomocą dla wszystkich rodziców.

Być mądrą mamą  Alina Wieja, Koinonia

Nie tylko czytanie o wychowaniu dzieci pozwala dorosłym rozwijać swój potencjał jako rodziców. Warto sięgać także po publikacje, które pomogą odnaleźć się rodzicom w nowych dla nich rolach. Być mądrą mamą to książka kierowana do wszystkich kobiet, które pragną dobrze i w pełni wykorzystać swoje możliwości jako matki, dając swoim dzieciom wszystko, czego im potrzeba. Książka inspirowana jest w dużej mierze Biblią, stanowi zatem dobrą inspirację przede wszystkim dla osób wierzących, jednak uniwersalność i prawdziwość przekazywanych treści powinna zainteresować także kobiety nieprzesadnie religijne.

Tato, jakiego potrzebują twoje dzieci  Carey Casey, Koinonia

To książka kierowana do wszystkich ojców. Inspirująca, bogata w cytaty i wersety biblijne książka Carey Casey pokazuje, że ojciec jest niezastąpionym fundamentem każdej rodziny. Będąc autorytetem dla swoich dzieci, tato uczy je mądrego podejmowania decyzji, odpowiedzialności za swoje decyzje, ale pokazuje także, jak ważny jest szacunek dla drugiego człowieka i jak istotna jest miłość, którą możemy innych obdarzyć.

Najlepsze książki dla rodziców – rodzicielstwo bliskości…

Bliżej. Rodzicielstwo bliskości dla tych, którym kończy się cierpliwość, Joanna Jaskółka, Wydawnictwo Znak

To nie jest typowy poradnik, w którym znajdziemy informacje co zrobić (krok po kroku) w danej "przykładowej" sytuacji.

Autorka przytacza swoje doświadczenia dotyczące rodzicielstwa i na ich podstawie – na przykładzie autentycznych sytuacji z własnego życia – opisuje, co zrobiła, albo co powinna była zrobić. Joanna Jaskółka korzysta z dobrodziejstw rodzicielstwa bliskości, ale twierdzi też, że w swoim rodzicielstwie inspiruje się także innymi modelami wychowawczymi. Książka może stać się motorem napędowym do zmian w sposobie wychowywania dzieci, może skłonić do refleksji, może też dostarczyć wielu pomysłów, jak radzić sobie w trudnych momentach (gdy cierpliwość jest na wyczerpaniu).