Recenzja książki: Tatarka

Recenzuje: Anna Globisz

Ksenia to młoda kobieta, której pragnieniem jest zgłębienie przeszłości dziadka Ignacego, utrzymującego, że ma tatarskie pochodzenie. Próby dowiedzenia się czegokolwiek od mamy i babki kończą się niepowodzeniem – kobiety za nic nie chcą wracać do przeszłości.

Gdy na juwenaliach Ksenia spotyka Emira, Tatara, wydaje jej się, że jest na dobrej drodze, by znaleźć człowieka, który może posiadać wiedzę na temat jej rodziny. Te przypuszczenia nie są bezpodstawne. Niestety, ktoś bardzo nie chce, by Ksenia poznała prawdę, raz po raz rzucając jej kłody pod nogi i przekazując jedynie półprawdy. Bohaterka, niezrażona niepowodzeniami, postanawia zrobić wszystko, by odkryć prawdę o pochodzeniu swojego dziadka i historii jego rodziny.

Najciekawszym punktem i osnową akcji jest nie tylko rodzinna tajemnica głównej bohaterki, której źródła tkwią w odległej przeszłości, lecz przede wszystkim wątek tatarski. Większą przyjemność niż wędrowanie śladem Kseni i jej przodków sprawi czytelnikom z pewnością odkrywanie niezwykle bogatej kultury Tatarów – ich historii, zwyczajów, świąt, obrządków religijnych, tradycyjnych potraw.

Mimo niewątpliwego potencjału powieści, odnoszę wrażenie, że nie został on należycie wykorzystany. Gdyby nie wątek historyczny i wspomniane wplecenie kwestii kultury i historii Tatarów, całość byłaby raczej siermiężna. Wątki obyczajowy i miłosny zostały potraktowane bardzo „po macoszemu", czytelnik może odnieść wrażenie, że wprowadzone był niejako na siłę, po to tylko, by spełnić wymogi klasycznie rozumianej literatury kobiecej. Niestety, choć pomysł na fabułę był bardzo dobry, realizacja projektu literackiego Renaty Kosin pozostawia wiele do życzenia. Nie można powiedzieć, że powieść wciąga -brnie się przez nią mozolnie, jedynie dzięki niezwykłemu wewnętrznemu uporowi i pragnieniu zgłębienia kolejnych tatarskich tajemnic. Nie ratują całości nawet słowiańskie obyczaje, wplecione na mocy zamysłu łączenia dwu różnych kultur na różnych płaszczyznach. Wątek trudnych relacji na linii matka-córka również został zarysowany bardzo powierzchownie.

Niestety, nie ma w tej powieści niczego poza ciekawym opisem obyczajowości tatarskiej, dzięki czemu mogłabym ją polecić jako świetną lekturę na wakacje.

Z pewnością książka spodobać może się tym czytelnikom, którzy cenią literaturę obyczajową, za to nie przepadają za ckliwymi wątkami romansowymi – od tych bowiem, jako że zostały potraktowane niezwykle płytko, powieść Renaty Kosin jest niemalże wolna. Tym jednak, którzy poszukują opowieści ciepłej, bardziej niż na odkrywaniu tajemnic przeszłości skupionej na relacjach pomiędzy bohaterami, dla których sekret tego, co minione, byłby jedynie tłem, proponuję poszukać innej lektury.