Zanim. Opowieść (o Marii Skłodowskiej), która kończy się tam, gdzie wszystkie inne się zaczynają
Katarzyna Zyskowska-Ignaciak

MARIA SKŁODOWSKA CURRIE - wybitna naukowiec, laureatka dwóch Nagród Nobla, najsłynniejsza Polka w dziejach świata. O jej wielkich osiągnięciach z dziedziny chemii wiemy wszyscy, jak i też większość z nas zna doskonale jej bogate w sukcesy, pełne poświęceń i okupione utratą zdrowia paryskie życie. Natomiast białą kartą pozostaje dla nas polska młodość Marii, czyli czas zanim usłyszał i zagarnął ją dla siebie wielki świat sławy i nauki. Lukę tę pomaga nam wypełnić niezwykle intrygująca i piękna powieść obyczajowa Katarzyny Zyskowskiej - Ignaciak pt. "Zanim", która to ukazała się nakładem Wydawnictwa MG.

 

 Książka ta przenosi nas swoją fabułą do roku 1886, kiedy to wówczas 18 - letnia Mania Skłodowska przybywa do niezwykle urokliwego dworku w malutkiej wsi Szczuki, gdzie to ma objąć posadę guwernantki. Marząca o studiach, naukowych sukcesach i wielkiej sławie Mania, musi odłożyć owe plany na przyszłość, zaś ku ich realizacji oddać się ciężkiej pracy nauczycielki w domu bogatego ziemianina - Juliusza Żórawskiego. Czas pracy, kontemplowania piękna przyrody i swoistego poznawania zasad panujących w domu Żórawskich, dopełnia najpierw niezwykle nieśmiałe i niewinne, a następnie gorące uczucia Manii do syna właściciela rodu - Kazimierza...

 

 Powieść "Zanim" to literacka uczta w najznamienitszym wydaniu, prowadząca nas swoją malowniczą fabułą przez młodość Marii Skłodowskiej, ale także i przez trudne, gorzkie i skomplikowane dzieje naszej ojczyzny. Z jednej strony książki ta oferuje nam historię wyjątkowej dziewczyny, która musiała zmagać się ze swoją nieśmiałością, skromnością oraz z surowymi realiami prowincji, tak bardzo odległymi od jej marzeń i poglądów na temat naukowej kariery kobiet. Z drugiej strony lektura tej opowieści niesie nam pełną emocji relację o zauroczeniu, miłości, poznawaniu swoich pragnień u głównej bohaterki, która zaczyna wierzyć w to, że może się komuś podobać i być pożądaną... W tle zaś pojawia się bogaty i niezwykle barwny obraz codzienności tamtych czasów, pełnej skrajności pomiędzy życiem bogatych ziemian, a biednych chłopów, jak i pięknych opisów przyrody tego zakątka śwista.  I oto wszystkie te wątki łączą się tu ze sobą w fascynującą historię o polskiej młodości przyszłej dwukrotnej laureatki Nagród Nobla, której to życie mogło potoczyć się zupełnie inaczej...

 

 Książka ta prezentuje się niezwykle barwnie i intrygującą pod względem swojej konstrukcji, jak i samej fabuły. Otóż naszą lekturę rozpoczyna i wieńcz wybiegający w przyszłość prolog i epilog, zaś środek lektury wypełnia retrospektywna opowieść głównej bohaterki, przenosząca nas sobą o cztery lata wstecz do wydarzeń, jakie to miały miejsce we wsi Szczuki. Dzięki temu znamy finał tych wydarzeń, ale jednocześnie jesteśmy niezwykle ciekawi tego, co do niego doprowadziło. Odpowiedzi tej dostarcza nam opowieść o pracy, życiu i miłosnych perypetiach Manii, wypełniona silnymi emocjami, intrygującymi wydarzeniami i szczyptą humoru. I choć być może akcja nie pędzi tutaj z zawrotną prędkością, to zawarty tu bagaż emocjonalny i koloryt tego dawnego świata, w pełni nam to rekompensują. Dzięki temu książkę tę czyta się z wielką przyjemnością, zainteresowaniem, jak i też niezwykłym poczuciem autentyczności tego co jest tu zapisane, z tym co wydarzyło się przed ponad 100 laty...

 

 Sercem tej opowieści jest oczywiście osoba Manii Skłodowskiej, czyli niezwykle intrygującej, fascynującej i barwnej postaci. To wyjątkowa, skromna, niezwykle rozsądna i inteligentna dziewczyna, wyprzedzająca czasy w jakich to przyszło jej żyć. Wyprzedzająca z jednej strony krótką fryzurą "na chłopczycę", z drugiej zaś odważnymi poglądami na temat roli, pozycji i praw kobiet w XIX - wiecznej Europie. Cechuje ją skromność, nieśmiałość i spokojne usposobienie, ale też i wielkie serce dla biednych i potrzebujących pomocy ludzi, czego doskonałym wyrazem są opisane tutaj lekcje dla wiejskich dzieci, jakie to Mania im udzielała w tajemnicy. To także niezwykle romantyczna dziewczyna, odkrywająca swoją kobiecość za sprawą uczucia do Kazimierza. Najważniejsze przy tym jest jednak to, iż autorce udało się w pełni ożywić w tej książce posagową postać słynnej Marii Skłodowskiej, tak byśmy mogli ujrzeć w niej zwyczajnego i ze wszech miar prawdziwego człowieka z krwi i kości...

 

 Lektura tej powieści oferuje sobą także niezwykle barwną podróż w czasie. Podróż do Polski pod zaborami, w której to nowa władza czyni wszystko, by wyplenić polskość z obywateli tego kraju, zaś mieszkańcy ci siłą woli i niezłomnością swej postawy nie ulegają owej presji, kultywując z pokolenia na pokolenie takie wartości jak patriotyzm, honor i duma narodowa. I tak oto książka ta prowadzi nas przez codzienność mieszkańców wschodnich kresów, zarówno tych z najwyższych, jak i najuboższych sfer społecznych, ukazując ich obyczaje, zwyczaje, trud pracy, przyjemność rozrywki i inne aspekty życia. I tu należą się wielkie słowa podziwu dla Pani  Katarzyny Zyskowskiej - Ignaciak, która zadbała o wielką szczegółowość i drobiazgowość tej relacji, sprawiając tym samym naszą podróż do tego literackiego świata nie tylko fascynującą, ale także i ze wszech miar prawdziwą...

 

 Spotkanie z tą książką niesie nam wielkie emocje, wspaniałą rozrywkę, jak i też chyba niespotykaną dotąd w literaturze sposobność poznania Marii Skłodowskiej od zupełnie innej, prywatnej strony. I przyjdzie nam przy tej lekturze nie raz rzewnie się uśmiechnąć, uronić łzę nad losem biednych mieszkańców Szczuków i okolic, czy też wreszcie dzielić chwile szczęścia i rozczarowań u boki Manii. I jest w tej lekturze też jakaś magia płynąca z tego faktu, iż oto żyjemy życiem wielkiej postaci i wybitnej kobiety, która tu jeszcze nie była tą słynną i podziwianą na całym świecie Panią naukowiec, a jedynie zwyczajną, pełną marzeń i pragnień dziewczyną, która nie śniła nawet o tym jak wielką rolę odegra w dziejach nauki. 

 

 Powieść "Zanim" to piękna, poruszająca, ale też i wielce intrygująca historia o młodości Marii Skłodowskiej - Currie. Opowieść oparta na listach słynnej naukowiec, ale poddana przy tym w znacznej mierze ingerencji wyobraźni autorki tej książki, czyniącej przez to pozycję tę bardzo efektowną pod kątem literackim. I myślę, że właśnie owe połączenie faktu z prozatorską fikcją sprawia, iż książka ta jest tak niezwykła, wyjątkowa i niepowtarzalna. Polecam sięgnięcie po ten tytuł z pełnym przekonaniem każdemu miłośnikowi literatury obyczajowej, ale także i powieści historycznej, gdyż obu tych aspektów literatury tu nie brakuje. 

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

„Zanim” to opowieść Marii Skłodowskiej, która kończy się tam, gdzie wszystkie inne się zaczynają. Bo na końcu Maria ma 24 lata i stoi na początku drogi do Paryża, zostawiając za sobą miłość niespełnioną i rzucone na wiatr obietnice. Będzie więc to opowieść o biedzie, pracy, pierwszej miłości młodzieńczej, stracie i złamanym sercu.

 

„Myślę o nas, a przecież nas już nie ma.”

 

W 1886 roku jedzie na wieś jako nauczycielka domowa była 17-letnią Manią: naiwną dziewczyną, pełną obaw, ale też nadziei. Jaka panna z polskiego domu, bez posagu i perspektyw, zamiast iść na zagraniczne, kosztowne studia, podejmuje pracę nauczycielki. Jej pracodawcy są uprzejmi, ale nie znajdzie u nich aprobaty dla swoich aspiracji o edukacji, dziwią ją udawana swoboda i wolność gości na przyjęciu, gdzie nikt nie wypowiada słów jak powstanie i zaborca.

 

Maria miała charakter i ciekawy umysł: żądny nauki, siłę i determinację, także też szerokie horyzonty: realizuje pomysł szkółki dla dzieci robotników. Była blisko związana z rodziną, chętna do pomocy. Spokojna, ułożona- była mania do przyjazdu najstarszego syna gospodarzy, Kazimierza- on wzbudził w niej niespotykane napięcie, dziewczyna daje się unieść emocjonalnej huśtawce. Z początku skromność każe jej myśleć, że nikomu nie może się podobać, ale to się pewnego razu zmienia…

 

„Są tylko ona i on.”

 

Ale Marii nie dane było długo być szczęśliwą. Niesprawiedliwy świat konwenansów przynosi rozczarowanie i złamane serce.

 

„Wszystko będzie jak dawniej, chociaż nic nie będzie jak przedtem.”

 

„Zanim” to historia warta poznania o ambitnej, uzdolnionej i pełnej determinacji młodej Marii Skłodowskiej. Polecam.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Maria Skłodowska - Curie to kobieta, o której na pewno wszyscy słyszeli. Wiemy, że była dwukrotną laureatką nagrody Nobla, że odkryła polon i rad. Na tym jednak nasza znajomość jej sylwetki się kończy. Dzięki Katarzynie Zyskowskiej - Ignaciak mamy szansę zdobyć nowe informacje na temat tej kobiety. U Skłodowskich nie jest łatwo. Kiedy umiera matka Marii, ona i rodzeństwo pozostają pod opieką zmartwionego ojca, któremu ciężko jest się pogodzić z tym, że nie ma szans zaopatrzyć córki w posag. A dziewczyny dorastają i na pewno znajdzie się nie jeden kawaler pragnący zdobyć ich rękę. Czy zdecyduje się na taki krok wiedząc, że wybranka nie może ofiarować mu nic, prócz pełnego miłości serca? Czasy są trudne, w których trzeba dwa razy przemyśleć każdy zakup. Mania, najmłodsze dziecko Władysława i Bronisławy, postanawia pomóc stroskanemu ojcu. Podejmuje pracę w zawodzie guwernantki w prawniczej krakowskiej rodzinie. W późniejszym czasie wyjeżdża z rodzinnego miasta aby uczyć dzieci państwa Żorawskich. Przybywa do Szczuk, ponieważ to umożliwi jej utrzymanie nie tylko rodzica ale również siostry Broni, która obecnie znajduję się w Paryżu, gdzie zdobywa wiedzę. Początkowo zrozpaczona rozłąką z rodziną Mania z czasem mniej dotkliwie odczuwa tęsknotę. A to za sprawą Broni Żorawskiej. Dziewczyny szybko nawiązują nić porozumienia i łączy je nie tylko codzienna wspólna nauka, ale również sekrety, jakie w zaufaniu sobie powierzają. Skłodowska nie sprawia pracodawcom żadnych problemów, sumiennie wykonuje swoje obowiązki. Nawet lepiej niż byłoby to konieczne. Wraz z nową przyjaciółką Bronią, pomimo początkowych protestów ze strony pracodawców, zakładają szkółkę, by chłopskie dzieci miały szansę poznać litery, nauczyć się rachować. Spokój dziewczyny, wręcz monotonię dnia codziennego burzy przyjazd Kazimierza Żorawskiego. Brata Broni. Młodzi odnajdują w sobie bratnie dusze i nim się obejrzą... dosięga ich strzała amora. Przepiękna kreacja fabuły, cudowna atmosfera towarzysząca czytelnikowi do ostatniej strony. Tylko w takich słowach można opisać tę książkę, w żadnych innych! Katarzyna Zyskowska - Ignaciak, którą mieliśmy okazję poznać za sprawą cudownej powieści "Ty jesteś moje imię" a także dzięki pozycjom "Nie lubię kotów", "Ucieczka znad rozlewiska", "Przebudzenie", "Niebieskie migdały" oraz trylogii "Upalne lato", ponownie zachwyci najbardziej wymagającego czytelnika. W sposób delikatny, niesamowicie smakowity tworzy przejmującą rzeczywistość po brzegi wypełnioną sielskością, zapachem lasu, wysokich traw. Podczas lektury bez najmniejszego problemu w trybie natychmiastowym przenosimy się do Szczuk, aby z przejęciem i bijącym mocno serem obserwować Marię Skłodowską. Publikacja nie jest sielankowa. Nie brak w niej trudów życia codziennego, rozstań, strat ważnych, bliskich ludzi. To przemyślana książka, pięknie napisana, do której chce się wracać. Sądzę też, że jeśli sięgniecie po tę pozycję nie przeczytawszy przedtem żadnej innej, która wyszła spod pióra Kasi, zapragniecie nadrobić zaległości. Reasumując: "Zanim" to wspaniała, idealna propozycja od wydawnictwa MG. Na prawdę warto po nią sięgnąć i zakochać się, ale nie w Kazimierzu Żorawskim, tylko w fenomenalnym piórze Autorki. Na prawdę bardzo polecam i dziękuję wydawnictwu MG za książkę!

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

1886 rok. Osiemnastoletnia Maria Skłodowska wyrusza pociągiem z Warszawy do majątku w dalekich Szczukach, gdzie ma pracować jako wiejska nauczycielka. Zmuszona jest opuścić przytulne mieszkanie na Nowolipkach, ojca, rodzeństwo i znajomy świat z powodów materialnych. Ojciec zainwestował cały kapitał w interes, który się nie udał, a przez to nie było go już stać na kształcenie córek. Mania jest pełna obaw i zastanawia się, jak będzie jej się pracowało w dworze bogatego Juliusza Żórawskiego, który jest zarządcą dóbr hrabiego Ludwika Krasińskiego. Wraz z przyjęciem posady wejdzie w intymny, domowy świat obcej rodziny, będzie musiała zaakceptować jej zasady, a przez to w pewnym stopniu zmuszona będzie częściowo zatracić własną suwerenność. Mania boi się, że na głuchej prowincji nikt nie zrozumie emancypantki ceniącej sobie pragmatyczną ideę pozytywizmu i hołdującej kultowi nauki. Spełnienie marzenia o studiach w Paryżu warte jest jednak poświęcenia. Młodziutka Maria nawet nie przypuszcza, że spotka tam pierwszą, płomienną miłość. Powieść ,,Zanim" została osnuta na prawdziwych wydarzeniach przyszłej noblistki Marii Skłodowskiej-Curie, ale stanowi formę zbeletryzowaną i obejmuje lata jej życia w Polsce, zanim w wieku dwudziestu czterech lat wyjechała do Paryża. Poznajemy losy całej licznej rodziny. Mania bardzo wcześnie straciła ukochaną mamę, która zmarła na gruźlicę. Śmierć najbliższej, najukochańszej, najważniejszej osoby w jej życiu zamknęła bezpowrotnie okres jej niewinności. Autorka przepięknie odmalowała prowincjonalny świat Szczuk i Krasnego nad rzeczką Węgierką, gdzie niby wszystko jest takie monotonne, codzienne, a jednocześnie piękne w swojej malowniczości i prostocie, następujących po sobie porach roku. ,,Mróz i śnieg. Kilka cieplejszych dni i znowu przychodzi zadymka, która grubym kożuchem pokrywa ledwie przejezdne drogi. Świat dla mieszkańców Szczuk kończy się tam, gdzie biała kreska widnokręgu zlewa się z popielatym niebem. Dach dworu okrywa urocza śnieżna czapa, którą u podstawy zdobią długie sople lodu, połyskujące niczym szlachetne kamienie." Rola nauczycielki w pańskim domu nie pozwala Mani na spontaniczność i bycie w pełni sobą. Jeździ w każdą niedzielę z Żórawskimi na mszę do Krasnego choć w Warszawie nie robiła tego od lat. Chlebodawcy zaakceptowali fakt, że stroni od towarzystwa i przyjęć. Milczeniem przyjęli jej krótkie włosy, a zainteresowanie nauką uznali za dziwactwo, odmienności w wierze jednak by nie uznali. Mania zyskuje szacunek prostych ludzi, bo traktuje ich po ludzku. W wolnym czasie uczy wiejskie dzieci, naraża się dla nich, a jednocześnie nie oczekuje poklasku. Pierwsza miłość Mani i Kazimierza ukryta jest przed wzrokiem niepożądanych osób. Znaczą ją suszone kwiaty w stronicach książek, zniewalający zapach między bielizną w komodzie. ,,Nikt nie wie, że w upalne noce dom wypełniają rozmarzone westchnienia, że bezsenność na stałe zamieszkała w dwóch pokojach na piętrze, gdzie ściany goreją nie tylko od upału, lecz także od niewypowiedzianych, zatrzymanych na ustach wyznań." Miłość jest burzliwa, świeża, upaja swoim zapachem, ale jest ... niemożliwa. ,,Zanim" Katarzyny Zyskowskiej-Ignaciak to piękna, malownicza i niezwykła opowieść o młodziutkiej, ambitnej i wybitnie uzdolnionej dziewczynie, która została laureatką dwóch Nagród Nobla i pierwszą kobietą profesor. To historia, która urzeka i absolutnie warta jest poznania:)

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Ciekawa i chociaż jest to fikcja odnosi się do rzeczywistych faktów z życia naszej noblistki. Mi jeszcze bardziej przybliżyła tę ciekawą postać. 

(Kliknij aby rozwinąć opinię)