Recenzja książki: Poradnik pozytywnego myślenia

Recenzuje: Justyna Gul

Prozac i ćwiczenia fizyczne

Mówi się, że wiara czyni cuda. Na pozytywnym myśleniu opiera się miedzy innymi mechanizm samospełniającej się przepowiedni – szanse na pozytywny rezultat mają ci, którzy w niego wierzą, jeśli natomiast widzimy wszystko w czarnych barwach, prawdopodobieństwo osiągnięcia sukcesu jest bliskie zeru. Również wszelkie teorie mówiące o sile i potędze wizualizacji opierają się na kreowaniu w myślach obrazów, scen pełnych pozytywnych wydarzeń i tego, co chcemy osiągnąć. Na ile jednak pozytywne myślenie może nam pomóc w uporaniu się z problemami i porażkami? Na ile jest w stanie dodać nam sił do walki?

Jedno jest pewne – pozytywne myślenie nie może cofnąć czasu, nie może sprawić, że popełnione błędy okażą się tylko sennym koszmarem. Wiara w pozytywne zakończenie sprawy może jednak pomóc uporać się z konsekwencjami określonych czynów, może zachęcić do działania i do podejmowania ryzyka. Może nawet zmotywować do tego, by zmienić swój wizerunek zewnętrzny, zainteresowania i pasje - szczególnie, jeśli powodem tych zmian jest druga osoba. Kobieta. Nikki.

Pat Peoples wierzy, że Nikki wróci do niego wówczas, kiedy będzie dokładnie taki, jakim sobie go wymarzyła. Dlatego też systematycznie rzeźbi swoje ciało, sięga po literaturę piękną i robi wszystko, by uporać się ze swoimi problemami, z wybuchami agresji na czele. Wszystkie te działania mają rzekomo zakończyć trwający „stan zawieszenia”, określany przez mężczyznę „czasem rozłąki”.

Poradnik pozytywnego myślenia, którego Pat jest bohaterem, mógłby być zatem typową książką o miłości i cierpieniu, gdyby nie pewien istotny szczegół. Otóż Peoples wyszedł właśnie z „niedobrego miejsca”, czyli zakładu psychiatrycznego, w którym przebywał przez cztery lata. Typowy u ludzi, którzy doświadczyli traumy, mechanizm wyparcia sprawia, że Pat jest przekonany, że rozłąka z Nikki trwa zaledwie kilka tygodni i święcie wierzy, że żona do niego wróci. To sprawia, że opublikowana nakładem wydawnictwa Otwartego powieść Matthew Quick`a nie tylko zapada w pamięć, wzrusza, bawi, ale stała się też inspiracją dla reżysera filmu pod tym samym tytułem z Bradleyem Cooperem i Jennifer Lawrence w rolach głównych.

Nad Patem parasol ochronny roztoczyli rodzice oraz brat, desperacko próbując utrzymać mężczyznę w stanie stabilności emocjonalnej. Gwarantem sukcesu ma być milczenie. Dlatego rodzice starają się nie komentować uporczywych zapewnień, że już wkrótce Pat i Nikki będą znów razem, unikają również wzmianek o wydarzeniach rozgrywających się w przeszłości. Tak naprawdę znamy Pata tylko „tu i teraz” - z pamiętnika, który wytrwale pisze dla żony. Po powrocie do domu rodziców jedynym celem jego życia stało się hartowanie ciała, a ćwiczenia fizyczne Pat przerywa wyłącznie na czas sesji z terapeutą, a także kibicowania ulubionej drużynie.

Przed szpitalem i przed rozstaniem z żoną Pat był przystojnym mężczyzną, czynnie uczestniczył w życiu społeczności, zajmując posadę kierownika zespołu nauczycieli historii w liceum Jeffersona i trenera drużyn sportowych. Teraz jego istnienie sprowadza się do ślepej wiary w powrót Nikki oraz do nieustannych przygotowań na nadejście tego momentu.

Mimo schematycznego działania i cieplarnianych warunków, proza życia wkrada się do umysłu Pata, stając się przyczyną niemałej rewolucji. Po wyjściu z zakładu zamkniętego okazuje się, że brat się ożenił, córeczka przyjaciela dawno przestała być słodkim niemowlakiem, a małżeństwo jego rodziców przeżywa prawdziwe problemy. Niestabilnego emocjonalnie mężczyznę wspiera jednak męska ekipa kibiców sportowych z bratem i przyjacielem na czele oraz niejaka Tiffany, wdowa, która decyduje się pomóc mu w kontaktach z Nikki. Listy, które za jej pośrednictwem otrzymuje, niosą straszliwą prawdę – żona tak naprawdę dawno już jest z nim po rozwodzie, co więcej: ma już kolejnego męża. Jednak Pat nie daje za wygraną - wszak on i Nikki są sobie przeznaczeni. Z nieustającym optymizmem patrzy przyszłość, wierząc, że będzie jeszcze tak jak wcześniej.

Ta naiwna wiara dziecka, że można odczarować przeszłość, u Pata nie irytuje, ale rozczula. Z podziwem patrzymy na zakochanego mężczyznę, który swojej wybrance jest w stanie wybaczyć wszystko, który wielbi ją bezwarunkowo i dla niej usiłuje stać się „miłym człowiekiem”. To, że leczy się psychiatrycznie, ma tu drugorzędne znaczenie. Poradnik pozytywnego myślenia bez wątpienia zmienia schemat naszego myślenia zarówno o chorobie psychicznej, jak i o przekraczaniu granic oraz pokonywaniu przeszkód bez względu na wyrzeczenia i konsekwencję. I choć u kresu drogi cel niekiedy wymyka nam się z rąk, choć czasami jego osiągniecie leży daleko poza naszymi możliwościami, to jednak warto się doń zbliżać. Kto wie, co czeka na nas u mety? By sobie tę prawdę przypomnieć, warto choć na chwilę założyć różowe okulary Pata i zagłębić się w tę lekką w formie, lecz głęboką w wymowie powieść Matthew Quicka.