Recenzja książki: Pikantne historie dla pendżabskich wdów

Recenzuje: Magdalena Galiczek-Krempa

Emigracja, otwarte granice Europy i pragnienie znalezienia lepszego życia w obcych krajach sprawia, że wielkie miasta stają się istnymi kotłami kulturowymi i rasowymi. Czy mieszkając daleko od swojej ojczyzny, można jeszcze żyć zgodnie z zasadami wyznawanymi przez przodków? A może wręcz trzeba prezentować swoją kulturę i wartości w obcym kraju, będącym nową ojczyzną? Czy tożsamość rodzi się wraz z naszym przyjściem na świat, czy też sami ją w ciągu przeżywanych lat budujemy? Na podobne pytania musi odpowiedzieć Nikki, młodziutka bohaterka książki Balli Kaur Jaswal Pikantne historie dla pendżabskich wdów.

Nikki to dwudziestodwuletnia Brytyjka o pendżabskich korzeniach. Dziewczyna – choć od razu widoczna jest jej egzotyczna uroda – żyje w sposób bliski wszystkim zachodnioeuropejskim dziewczynom. Zarabia na utrzymanie pracując jako barmanka, pali papierosy i po rzuceniu studiów prawniczych szuka celu i miejsca na ziemi. Jest czarną owcą w tradycyjnej – choć także mieszkającej w Londynie – rodzinie. Matkę oburza samotne i rozwiązłe życie młodszej córki, a jej starsza siostra Mindi próbuje przekonać Nikki do powrotu do korzeni, oświadczając, że sama decyduje się na małżeństwo aranżowane. Próbując wyrwać się z szarej codzienności i wyświadczając siostrze przysługę (Nikki poproszona została o powieszenie ogłoszenia matrymonialnego Mindi w sikhijskiej świątyni), nasza bohaterka natrafia w gurudwarze na ciekawą informację. Dzwoni pod wskazany numer i otrzymuje pracę nauczycielki angielskiego dla pendżabskich kobiet.

Jak wielkie będzie zdziwienie dziewczyny, gdy okaże się, że uczęszczające na kurs kobiety – pendżabskie wdowy – nie potrafią czytać ani pisać. To zdziwienie okaże się jednak niczym, gdy Nikki zrozumie, po co kobiety tak naprawdę chcą uczęszczać na zajęcia. Kurs angielskiego przekształci się bowiem w spotkania, podczas których pendżabskie wdowy opowiadać sobie będą bardzo pikantne, erotyczne historie, czerpiąc z własnych doświadczeń i wyobraźni.

Pikantne historie dla pendżabskich wdów” to lekka, ciepła, ale i pouczająca opowieść o poszukiwaniu własnej tożsamości. Pendżabskie wdowy, choć od wielu lat żyją w Londynie, zamieszkują dzielnicę Southall, całkowicie zdominowaną przez ludność i kulturę indyjską. Wdowy tak naprawdę wciąż żyją w zgodzie z zasadami przodków i posłuszne były swoim mężom, którzy podejmowali decyzje w każdej, nawet najbardziej błahej sprawie. Po ich śmierci, wdowy zostają odsunięte na margines, nikt się z nimi nie liczy, nikt ich nie słucha. Dopiero na zajęciach u Nikki mogą dojść do głosu. Opowiadają historie, które - choć bardzo odważne - były częścią ich życia lub marzeń. Wdowy chcą znowu poczuć się istotne, chcą odzyskać prawo do życia, do snucia historii. Chcą po prostu zostać wysłuchane.

Nikki to kobieta żyjąca na styku dwóch kultur. Z jednej strony czuje się jak typowa Brytyjka, problemy, które zaprzątają jej głowę, bliższe są jej londyńskim rówieśnicom aniżeli Pendżabkom z Southall. Jednak regularne spotkania z wdowami, wejście - czy raczej: ponowne wniknięcie - w ich kulturę sprawia, że w Nikki rodzi się pragnienie poznania i niesienia pomocy indyjskim rodaczkom.

Pikantne historie dla pendżabskich wdów to świetna powieść obyczajowa, mocno osadzona w kulturze i tradycji pendżabskiej. Autorka, Balli Kaur Jaswal, choć urodziła się w Singapurze, korzenie ma pendżabskie i stąd zapewne tak świetne rozeznanie, ogromna swoboda i lekkość w opisywaniu ubiorów, kuchni i zwyczajów Hindusów. Powieść czyta się błyskawicznie, akcja wciąga od pierwszej strony. Sprawnie wplotła autorka w narrację także poczucie humoru, ironię, dowcip słowny i sytuacyjny, dzięki czemu czytelnik pokocha pendżabskie wdowy już od pierwszego z nimi spotkania. Opowiadane przez nie historie rzeczywiście są pikantne i odważne, co sprawia, że oglądamy wdowy w zupełnie nowym świetle: już nie jako świątobliwe i stateczne matrony, ale jako chichoczące i wciąż jeszcze pełne życia podlotki. Bo przecież życiem należy się cieszyć i trzeba czerpać z niego garściami – choć czasem trzeba wcześniej nabrać odwagi i przełamać ograniczenia stawiane nam przez kulturę, z której się wywodzimy.