Recenzja książki: Gdy ogień gaśnie

Recenzuje: Magdalena Galiczek-Krempa

Trudno wyobrazić sobie życie w zupełnej izolacji od społeczeństwa i świata zewnętrznego. Na niewielkiej farmie, w gronie kilkudziesięciu osób, którym przewodzi nieomylny Prorok. Taka jednak jest rzeczywistość większości sekt. I właśnie o takim pełnym kłamstw, matactw i manipulacji życiu w strachu i zastraszeniu opowiada książka Willa Hilla Gdy ogień gaśnie.

Moonbeam to nastolatka, która jako niemowlę wraz z rodzicami przystąpiła do Świętego Kościoła Legionu Pana. Życie dziewczyny przez pewien czas, gdy przywódcą sekty był Ojciec Patrick, toczyło się dosyć spokojnie. Członkowie Legionu mogli wychodzić poza bramę Farmy, na której mieszkali, do pobliskiego miasteczka, mogli czytać książki i oglądać telewizję. Jednak gdy władzę w Legionie przejął charyzmatyczny Ojciec John, zasady uległy poważnym zmianom i zaostrzeniom, a wiele urodzonych w tym czasie na Farmie dzieci nigdy nie widziało świata zewnętrznego.

Moonbeam poznajemy w momencie, gdy na Farmę wkraczają uzbrojeni Rządowi. W wyniku strzelaniny, jaka wywiązuje się pomiędzy żołnierzami a członkami Legionu, wiele osób traci życie. Płoną baraki mieszkalne i kaplica. Ocalone dzieci – w tym Moonbeam, narratorka opowieści – trafiają do szpitala, gdzie przechodzą intensywną terapię po doznanych w sekcie traumach. O tym, czy uda się zaleczyć głębokie rany, wypalone niczym piętno na skórze, zapomnieć o okropieństwach, wiecznym strachu i manipulacjach, które były codziennością w Legionie Pana, opowiada książka Gdy ogień gaśnie.

Powieść Willa Hilla inspirowana jest prawdziwymi wydarzeniami, jakie miały miejsce w 1993 roku w Teksasie. Trwające kilka miesięcy oblężenie w Waco, zakończone zbrojną konfrontacją, doprowadziło do śmierci kilkudziesięciu osób, w tym samego przywódcy sekty oraz wielu dzieci. Jak sam autor wyznaje - zdarzenie to nie stało się inspiracją do napisania „rozrywkowej” powieści, ale książki, która stara się obiektywnie pokazać mechanizmy rządzące sektami. Chore pragnienie władzy, nieuzasadnioną chęć manipulacji ludźmi, którzy pragną jedynie „wierzyć w coś”, budowanie autorytetu na strachu oraz uciekanie się do psychicznej i fizycznej przemocy.

Z dramatycznymi opisami życia w sekcie autor zestawia proces wychodzenia młodych ludzi – w tym przede wszystkim Moonbeam – z traumy. Pokazuje, jak bardzo w sektach skrzywdzone zostają dzieci – nie tylko fizycznie. Autor pokazuje, jak mocno uszkodzona zostaje ich psychika. Budowanie strachu przed światem zewnętrznym, wpajanie przez przywódcę sekty przekonania, że wszyscy obcy są sługami Węża i pragną jedynie naszej krzywdy to narzędzia, które upośledzają możliwość samodzielnego decydowania o sobie, podejmowania decyzji, a tym samym uzależniają od Proroka i umacniają przynależność do sekty.

Książka Willa Hilla napisana jest przystępnym, prostym, ale mocnym językiem. Nie brakuje w powieści opisów dramatycznych czy wręcz brutalnych wydarzeń. Fragmenty te mają na celu uświadomić czytelnikowi, że wiele pseudoreligijnych zgromadzeń ma na celu jedynie zaspokajanie potrzeb ich przywódców. Że należy mieć się na baczności, gdy zostajemy zaproszeni na spotkanie takich grup. Że manipulacja i charyzma przywódcy to jedynie wabik, który ma uśpić naszą czujność.

Gdy ogień gaśnie to mocna, porażająca, kierowana zarówno do nastoletnich, ale jak i dorosłych czytelników powieść, która na długo zapada w pamięć. Książkę czyta się z zapartym tchem, z niedowierzaniem odkrywając kolejne zaskakujące fakty. Powieść Willa Hilla to nie tylko opowieść o wydarzeniach, które już się wydarzyły, ale także – niestety, historia, która może się powtórzyć.