Sendlerowa. W ukryciu
Anna Bikont

Komu przeszkadzają zasługi Ireny Sendlerowej?

Próba zmierzenia się z życiorysem heroicznej, walecznej i prawej kobiety.

Irena Sendlerowa z domu Krzyżanowska była córką lekarza i działacza Polskiej Partii Socjalistycznej. Matka zajmowała się gospodarstwem domowym. 
Już w czasie studiów wykazywała się odwagą i bezkompromisowością w obronie uciśnionych. Wspierała duchowo prześladowanych kolegów. Znany jest pewien incydent. Władze wyższych uczelni ograniczały liczbę studentów żydowskiego pochodzenia. W indeksach znajdowała się wzmianka: ,,lewa strona" dla Żydów, ,,prawa strona aryjska" dla Polaków. Irena niewiele myśląc, przekreśliła napis ,,strona aryjska" w swoim indeksie. Na studia powróciła później, w roku akademickim 1938/1939. Napisała pracę magisterską, ale nie zdążyła przystąpić do egzaminu, bo wybuchła II wojna światowa.

Podczas okupacji nadano jej pseudonim ,,Jolanta". Pełniła sporo różnych funkcji: przekazywała pieniądze potrzebującym profesorom UW, docierała do rodzin uwięzionych lub rozstrzelanych. Ponadto, bohaterka książki Anny Bikont dostarczała leki, środki sanitarne dla ukrywających się w lasach.

Irena Sendlerowa znalazła sposób na ominięcie przepisu o zakazie pomocy Żydom.

Fałszowała listy osób z polskich rodzin, którzy otrzymywali pomoc z Wydziału Opieki. Dzięki przepustce do getta, którą otrzymała wraz z koleżanką, wynosiła żywność, ubrania, lekarstwa, pieniądze oraz szczepionki przeciw tyfusowi. W geście solidarności (i też,aby się nie wyróżniać) miała na sobie gwiazdę Dawida.

Uratowane dzieci umieszczano w polskich rodzinach, zakonnych domach opiekuńczych. Pomoc przybierała rozmaite formy. Malutkie dzieciaczki usypiano luminalem, te nieco starsze również. Wywożono je w kartonach, workach, pudłach, drewnianych skrzynkach. Podrośnięte  załapały się na pierwszy ranny tramwaj, którym kierował zaufany motorniczy. Często też jedyną możliwość ucieczki stanowiły kanały, piwnice domów znajdujących się przy murach getta.

Kto ratuje jedno życie, ratuje cały świat.

Irena Sendlerowa nigdy nie zdradziła liczby uratowanych dzieci. Dodawała, że było ich za mało i można było ocalić więcej. Ta kobieta nie była obojętna na los innych.

Zacznę od tego, że Anna Bikont ukazując nam dramatyczne losy, historie pomocy Żydom, próbuje narzucić swoje zdanie. Mamy myśleć tak jak pani redaktor. Bywa stronnicza. Wydaje się, że celem pracy było ''odbrązowienie" Sprawiedliwej Wśród Narodów Świata, pokazanie jej od ludzkiej, zwykłej strony.

Wielu z tych, którzy ukrywali się w czasie wojny, ukrywało się nadal długo po jej zakończeniu. Opowiadali inną wersję życia swojemu mężowi, żonie, dzieciom, przyjaciołom*

Publicystka punktuje nieścisłości w wypowiedzi swojej bohaterki, jakby chciała udowodnić jej kłamstwa. Zdarza się, że przeskakuje z tematu na temat. Mam wrażenie, że Anna Bikont próbuje dezawuować  zasługi Sendlerowej.

Nadinterpretacja faktów, książka z tezą. Najmniej wiarygodna z dotychczasowych książek biograficznych o Irenie Sendlerowej.

Sendlerowa to symbol, to marka sama w sobie. Anna Bikont mierzy się z tą legendą i stawia niewygodne pytania. Nie próbuje umniejszać jej roli w ratowaniu ludzi, ani zniszczyć jej obrazu - nie ocenia, stara się zrozumieć. Ratowanie ludzi z warszawskiego getta było heroizmem. Tym bardziej, że za bramą czekali już szmalcownicy, albo w każdej chwili mogli zapukać do drzwi. I tu kłania się prowadzona od lat "polityka historyczna", gdzie przypominanie o podłych czynach "sąsiadów"  to hańbienie dobrego imienia Polski i Polaków. Sama Sendlerowa mówi o sobie: "„Jestem narodowym alibi”. Wykorzystywana jako przeciwwaga dla Jedwabnego i nierzadkiego, ciągle niestety aktualnego w Polsce antysemityzmu. 
Czytająć relacje ocalałych i tych, którzy ich uratowali, miałam wrażenie, że czas się zatrzymał. Minęło 80 lat, a język nienawiści pozostał taki sam. Jak zdarza mi się czasami przeczytać na jakimś forum, albo niechcący usłyszeć Międlara lub Brauna - to tak jakby nigdy nie było wojny, holocaustu, Auschwitz, getta. Przerażające. A ugrupowanie mające w swoim składzie takie indywidua startuje w wyborach do parlamentu europejskiego. Chichot historii. 

Świetna. Nie bazuje na uczuciach, pokazuje wiele aspektów problemu ratowania ludzi podczas II wojny światowej.