Płytkie groby na Syberii
Michał Krupa

Michał Krupa. To człowiek, który podczas drugiej wojny światowej przeszedł gehennę. Przeżył. Po kilkudziesięciu latach postanowił swoje wspomnienia opublikować. I należą mu się podziękowania za tę lekcję historii. 

Zanim jednak opisał jak w ogóle znalazł się na Syberii wprowadza czytelnika do swojego życia. Pochodził z niewielkiej wsi Rudnik (niedaleko Wadowic i Myślenic). Ojciec - Polak, kierownik małego sklepu rolniczego. Matka - Austriaczka. To dlatego Michał władał doskonale językiem niemieckim, co w przyszłości miało zaważyć na jego losie. Miał sześciu braci i dwie siostry. Gdy nadszedł czas, aby podjąć decyzję co dalej, rodzice Michała zdecydowali za niego. Zakon jezuitów w Nowym Sączu. Byli z niego tacy dumni… Szkoda tylko, że w ogóle nie wzięli pod uwagę jego zdania. Gdy Michał przekonał się, że życie w zakonie nie jest dla niego, miał nie lada orzech do zgryzienia. Wiedział, że sprawi zawód rodzicom. Wiedział, że raczej nie mógłby wrócić do swojej małej miejscowości. Ale był też przekonany, że tą drogą dalej iść nie może. Nie wiedział, jak wybrnąć z tej sytuacji i pewnego dnia … uciekł. 

To była jego pierwsza ucieczka. Sprzeniewierzenie się woli Boga. Sprzeniewierzenie się woli rodziców. W przyszłości właśnie w tym postępku miał dopatrywać się … kary bożej. Ale Michał nie zwątpił w Boga, nie wyrzekł się go. I nawet kiedy myślał, że zesłanie i te wszystkie traumatyczne przeżycia, które stały się jego udziałem to kara… czerpał z tego też siłę duchową. Nieustannie modlił się. Codziennie powierzał swoje życie Bogu. I medytował… Walczył. Walczył o każdy dzień w łagrze. Doskonale zdawał sobie sprawę, że musi dołożyć wszelkich (nawet nadludzkich) starań, aby zachować jako tako siłę fizyczną. Ale za wszelką cenę musi zachować siłę psychiczną. Musi dokładnie wszystko zaplanować. A później z największą skrupulatnością wykonać. Musi wykorzystać najbardziej sprzyjającą sytuację. Musi być ostrożny. Musi być czujny. Musi trzeźwo myśleć. I co najważniejsze (a zarazem najtrudniejsze) musi zachować spokój. I w tym wszystkim musi go prowadzić ktoś, kto ma moc nieograniczoną… 

Michał wykorzystał pewną sytuację i … uciekł z łagru. Ale uciec to jedno. A nie dać się złapać i dotrzeć do celu to drugie. Nawet trudniejsze. W tym wszystkim miał sporo szczęścia. A najwięcej szczęścia miał wtedy, gdy trafił na pewne małżeństwo. To nie mógł być przypadek… 

"Płytkie groby na Syberii" to wspomnienia człowieka, który przeszedł niejedno. Ale nie ma tu zbędnego patosu czy monumentalności. Nie ma też chaosu. Przekaz jest jasny, przejrzysty i zwięzły. Nie ma niepotrzebnych dygresji i nie ma niepotrzebnej drobiazgowości. Michał Krupa swoją historię zamknął na dwustu czterdziestu ośmiu stronach, a przecież to historia niebanalna i nietypowa i aż kusi, aby napisać o niej więcej i więcej.

Ten niepozorny chłopak dał świadectwo jak silna w człowieku potrafi być wola przetrwania. Gdy kontemplował słowo boże w bezpiecznych murach zakonu nawet przez myśl mu nie przemknęło, że kiedyś nie będzie się wahał przed użyciem noża i zabiciem drugiego człowieka. Jeśli tylko to ma go ocalić i pozwolić mu opuścić ten przeklęty Związek Radziecki. Gdyby wiedział, jaki los czeka go po drugiej stronie Sanu… To Przemyśl był tym miastem, w którym jego życie na ponad dwa lata zamieniło się w piekło. Przemyśl. Moskwa i Łubianka. Peczora i łagier. A później kolejne przystanki w drodze. Z tym, że to były już przystanki do wolności. Sosnogorsk. Swierdłowsk. Orsk. Aralsk. Taszkent. I w końcu Afganistan. I wszystko opowiedziane tak, że w napięciu czytałam rozdział za rozdziałem. Uda mu się czy się nie uda?

Autor książki przeżył niesamowicie dużo. Jego książka to drastyczne wspomnienia z aresztowania i wywózce do słynnego więzienia na Łubiance oraz pobyt w łagrze i ucieczkę. Autor wspomina też swoje dzieciństwo oraz pobyt w klasztorze. Jego relację czyta się z zapartym tchem. Michał Krupa był bardzo dzielnym, odważnym i sprytnym młodym człowiekiem, któremu udało się uciec ze Związku Radzieckiego. 

Polecam bardzo.

Aż nie do uwierzenia, że ktoś mógł przeżyć taką ( watąpiwej jakości) przygodę. To niesamowite, że ktoś w taki sposób odzyskał wolność. Oczywiśćie, koło tej książki nie sposób przejść obojętnie. Mnie kompletnie wciągnęła i w każdej wolnej chwili poznawałamhistorię autora- w końcu to jego przeżycia są głownym punktem tej historii. Na podstawie tej książki można by nakręcić świetny film. Czyta się szybko i z zapartym tchem.