Od wschodu do zachodu. Ucieczka
Stanisław Krzemiński

Książkę czytało się lekko, aczkolwiek miewałam kilka przystanków, kiedy zostały używane niecodzienne słowa, wręcz gustowne, niczym bal opisany w książce. Rozpoczynamy czytanie z roku 1857, kiedy to młodziutka dziewczyna tańczy po raz pierwszy z bogatym hrabią. Jest to jej debiutancki występ, tym bardziej jest na językach ludzi. Matka jest z niej dumna, że przykuła wzrok osoby wysoko postawionej. Nie można jednak tego powiedzieć o jej ojcu, który wyraża swoją dezaprobatę. Sama Emilia dość zwyczajnie traktuje ten taniec, choć autor zaznacza, że hrabia pozwala sobie na nieco więcej. Nawet nie spodziewa się, że została obrana na celownik. Ojciec znając zamiary carskiego oficera stara się zapobiec dalszym spotkaniom. Wie, co hrabia wyprawia z innymi i jak krótkofalowo je traktuje, więc nie zamierza patrzyć jak jego córka marnuje sobie życie. Tym bardziej, że kiedyś reputacja była dla ludzi najważniejsza. Wysyłając ją do Paryża zapewnia jej damskie towarzystwo, tak na wszelki wypadek. I tutaj następuje niejaka przemiana Emilii w kobietę pewną siebie i walczącą o swoje prawa. Będąc spostrzegawczą ujrzy, że mężczyzna może być równy kobiecie. I na taką odmienioną natrafi ponownie szanowny hrabia:-) Jak sądzicie, co z tego wyniknie?
Książka chwilami przypominała mi serię Bridgertonowie, gdyż i tutaj występował szanowny dziennikarz, który opisywał każdą scenę tak jak ją widział. Niekiedy dokładał od siebie swoje trzy grosze. Rozdziały są tu dosyć długie, każdy zawiera tytuł, który poniekąd odzwierciedla zdjęcie na wcześniejszej stronie. Postacie zwracają się do siebie z szacunkiem i wdziękiem na jaki przystało w tamtych czasach z wysokimi pozycjami społecznymi. Często wstawiane są wiersze oddające klimat danej sytuacji, oraz listy, które postacie do siebie piszą. Mamy tutaj wątki historyczne, polityczne, które na szczęście nie są używane w nadmiarze. Bywa, że czyta się ją w napięciu, gdyż niektóre osoby domyślamy się, że nie mają dobrych zamiarów i ukazane są w bardziej tajemniczej wersji. Według mnie warta uwagi:-)

Powieści z akcją osadzoną w XIX wieku zawsze budziły mój zachwyt i fascynację. Z jednej strony to trudny okres dla Polski ciemiężonej butem zaborców, z drugiej czas wystawnych balów, arystokratycznych zwyczajów i salonowych intryg. Stanisław Krzemiński pierwszą częścią sagi o siedmiu pokoleniach kobiet „Od wschodu do zachodu” sięga tych właśnie barwnych czasów, prowadząc swoje bohaterki przez dwa wieki zmieniających się warunków społecznych i politycznych.

Czerpiąc z rodzinnych pamiętników znalezionych w starym kufrze autor swoim bohaterkom daje ciało i duszę, inteligencję i siłę do walki o siebie, równouprawnienie i niezależność. A powieść rozpoczyna od niemalże skandalu towarzyskiego na balu debiutantek, którego konsekwencją jest zaplanowana przez rodziców ucieczka młodziutkiej Emilii Rossnowskiej z rodzinnego Płocka do Instytutu Panien Polskich prowadzonych w Paryżu przez księżną Czartoryską. Szesnastoletniej, nieznającej świata dziewczynie w podróży towarzyszy śpiewaczka operowa Luiza Boretti znana nie tylko ze swego talentu, ale też niezależności i kontrowersyjnych w ówczesnych czasach zachowań.

Naiwności poznającej świat debiutantki autor znakomicie przeciwstawia doświadczenie i bezpruderyjność wyzwolonej kobiety świadomej swojej wartości i władzy nad mężczyznami. Czy ta wiedza przygotuje Emilię choć w pewnym stopniu na niebezpieczeństwa i pułapki czyhające na nią ze strony mężczyzn? Czy jest w stanie uchronić ją przed podążającym jej śladem carskim oficerem Gołubojewem? I kim tak naprawdę okaże się jej fascynująca opiekunka?

Autor ma cudownie lekkie pióro, którym nie tylko wykreował pełnokrwistych bohaterów, ale przede wszystkim wplótł ich w szalenie intrygującą opowieść osadzoną w wiernie oddanych realiach tamtych czasów. Zachwyciła mnie precyzja i wręcz pedanteria w ukazaniu wszelkich możliwych elementów składających się na XIX-wieczny obraz świata począwszy od ubioru, konwenansów, kuchni, zwyczajów przez sytuację geopolityczną, gospodarczą, po architekturę i ważne wydarzenia. Wprowadzone w fikcję literacką postaci księżnej Czartoryskiej, kompozytora Johannesa Brahmsa czy fotografa Karola Beyera autor wspiera archiwalnymi zdjęciami z tego okresu, które dodają jej bezsprzecznie autentyzmu.

Pierwszy tom, „Ucieczka”, okazał się fascynującym otwarciem sagi, której kolejnych tomów już wyczekuję z niecierpliwością. A jeśli chcecie dowiedzieć się więcej o powieściach i samym autorze koniecznie zajrzyjcie na stronę www.odwschodudozachodu.pl. Bardzo Was zachęcam, bo Pana Stanisława miałam ogromną przyjemność poznać na spotkaniu autorskim i zapewniam, że porywa swoim entuzjazmem i ogromną wiedzą historyczną będąc jednocześnie bardzo ciepłym i pełnym humoru człowiekiem.

Jest połowa XIX wieku. Polska znajduje się pod zaborami. Szesnastoletnia Emilia Rossnowska podczas balu debiutantek wpada w oko carskiemu oficerowi. Hrabia Gołubojew, bo o nim mowa, porywa dziewczynę do tańca, który wszystkim obecnym na balu wydaje się niestosowny. Ojciec Emilii w obawie przed uwodzicielskimi machinacjami hrabiego wysyła córkę do Paryża. Tam dziewczyna będzie pobierać nauki w renomowanym Instytucie Panien Polskich. Młoda dama wyrusza w podróż w towarzystwie Luizy Boretti — aktorki i śpiewaczki, a przede wszystkim przyjaciółki domu Rossnowskich. Pod okiem kobiety, Emilia dowie się, czym jest niezależność, pozna świat, w którym to kobiety wychodząc z cienia mężczyzn, zaczynają dyktować warunki. Czy Emilia wciągnięta w polityczną grę będzie na tyle silna, aby poradzić sobie w brutalnym świecie rządzonym przez płeć męską? Czy krucha i naiwna dziewczynka zamieni się w świadomą i silną kobietę?

Jak dobrze czytało się tę książkę! Autor w tak naturalny sposób połączył elementy historyczne z fikcyjnymi wydarzeniami, że cała opowieść wydaje się, jakby była na faktach. To, co zwróciło moją uwagę, to sposób prowadzenia akcji i poszczególnych rozdziałów. Porównałabym go do planu filmowego i scen kręconych bez żadnych cięć — mastershotów. Autor po prostu nakierowuje “wzrok” czytelnika na konkretne obrazy, nie pozwalając mu tym samym przegapić tego, co istotne dla fabuły.

Z ogromną radością sięgnęłam po książkę, w której głównymi bohaterkami były kobiety, tak często pomijane w literaturze poświęcanej historii Polski. Czy wizerunek kobiety zahukanej, uległej, stojącej w cieniu mężczyzny i reprezentującej go swoim wyglądem zawsze był zgodny z jej przekonaniami? Czy żona była jedynie eleganckim dodatkiem do męża? W tej lekkiej, pełnej kobiecego punktu widzenia książce autor rozprawia się ze stereotypami zakorzenionymi w narodzie.

“Ucieczka” to pierwszy tom z sześciu z cyklu “Od wschodu do zachodu”. Stanisław Krzemiński w kolejnych częściach przeprowadzi nas przez losy kobiet w historii naszego kraju, począwszy od XIX wieku, a skończywszy na współczesności.

Emilia ma 16 tak i jest na balu debiutantek. Jej taniec z Rosyjskim pułkownikiem, hrabią Gołujebowem staje się sensacją. Dla niej nie znaczył tak naprawdę nic wielkiego, przecież tylko tańczyli, jednak inni widzieli to inaczej. Tym bardziej że hrabia ma dość jednoznaczną opinię, a widać, że młodziutka dziewczyna wpadła mu w oko. Ojciec Emilii jest wściekły, wie, że musi coś zrobić, aby nie dopuścić do zmarnowania jego jedynej córki. Postanawia posłać ją na dalsze nauki, a miejsce, do którego ma jechać, utrzymuje w dużej tajemnicy.
Przygotowania idą pełną parą, chociaż Emilia nie do końca chce jechać. Podsłuchuje rozmowę rodziców, z której dowiaduje się, że ma wyjechać aż na cztery lata. Dziewczyna jest świadoma, że kiedy wróci po takim czasie, jej rówieśniczki będą zamężne, a pewnie także dzieciate. Jednak tak naprawdę nie ma nic do powiedzenia. Niebawem wyrusza w podróż pod opieką Luizy Boretti, przyjaciółki rodziny. To jednak nie będzie zwykła podróż, a kobieta pokaże swojej podopiecznej zupełnie inny świat. Jaki? Co zobaczy i o czym dowie się Emilia podczas podróży z Luizą? Czy hrabia odpuści? Czy ojciec Emilii podjął dobrą decyzję, odsyłając ją na dalsze nauki?

Książka przeniosła mnie do czasów zupełnie innych niż te, które doskonale znam, w których żyjemy. To czas, kiedy mężczyźni mieli ostatnie słowo (przynajmniej w większości przypadków), kiedy kobiety miały być skromne, posłuszne. Piękne suknie, niewygodne gorsety, bale, spotkania tylko z przyzwoitkami – to była ich codzienność. Autor tak doskonale wkomponował w treść wszelkie opisy, że ani trochę mnie nie nudziły, a jednocześnie pozwoliły doskonale sobie wyobrazić to wszystko.
Historia, jaką znalazłam w książce, mnie się podobała. To historia o młodej dziewczynie, która dopiero zaczyna poznawać świat, a podróż, w którą zostaje wysłana, pokazuje jej coś zupełnie innego, niż jej znane. To opowieść o odkrywaniu siebie, polityki, historii, a także własnej namiętności. Akcja w książce jest sprawnie poprowadzona, przez co czyta się ją dość szybko.

W książce mamy więcej niż jednego bohatera, których oczami czytamy historie. Są oni dość różnorodni, naprawdę ciekawi, mający wady i zalety. Takie rozwiązanie pozwala na wiele zrozumieć, poznać ich myśli i uczucia.

„Ucieczka” to książka z dość ciekawą, wciągającą historią, która przenosi nas w dawne czasy. Mnie się podobała i polecam.

Recenzja pojawiła się również na moim blogu - Mama, żona - KOBIETA

Płock, bal debiutantek i szesnastoletnia dziewczyna, przed którą dopiero otwiera się droga rozbudzania zmysłów, subtelnych dotyków i przyciągania męskiej uwagi... Tak właśnie rozpoczyna się ta niebywale fascynująca opowieść historyczna, która dość szybko przechodzi z ciekawie zapowiadającego się romansu w emocjonującą, jakże niebezpieczną przygodę, w czasie której ogromną rolę odgrywać będzie również sama polityka. Przezorny ojciec, chcąc uchronić Emilię przed uwiedzeniem przez hrabiego cieszącego się paskudną reputacją, wysyła dziewczynę do Paryża na nauki. W podróży towarzyszy jej wyzwolona aktorka Luiza Boretti, która wprowadza Emilię w świat damsko-męskich gierek, flirtów, lecz udowadnia także, że kobiety mogą brać czynny udział w działaniach politycznych.

Stanisław Krzemiński nakreślił mistrzowskie i porywające połączenie historii z fikcją literacką, które zabiera nas w emocjonującą podróż w czasie. Autor włada przyjemnym, błyskotliwym piórem, dlatego kartki przelatują przez palce w zawrotnym tempie. Nadzwyczaj sugestywny styl oraz rozmach, z jakim naszkicowana została powieść, angażują wszystkie zmysły, a czytający czuje się jak uczestnik opisywanych wydarzeń. Widzi oczami bohaterów, słyszy ich uszami, wreszcie, w jakimś stopniu odczuwa tę lawinę skrajnych  emocji, jakie w przypadku głównej bohaterki, naszkicowano niebywale starannie pod postacią intymnym listów.

Klimat, w jakim utrzymana jest historia, jest niewiarygodnie odurzający, zarazem fascynuje, jak i przeraża zamroczonego czytelnika. Na ogromne brawa zasługują również kreacje bohaterów, otrzymujemy tu bowiem całą plejadę postaci, wywołujących naprawdę skrajne emocje. Niedoświadczona nastolatka, rzucona niespodziewanie w wielki świat, bezwzględny i brutalny uwodziciel, a przede wszystkim obyta, odważna i wyzwolona kobieta, która walczy w słusznej sprawie, a za broń wystarczy jej wspaniały talent oraz urok osobisty. Taka mieszanka wybuchowa sprawia, iż powieść połyka się z zapartym tchem!

Ta niezwykła historia jest jak kobieta, głęboka, sentymentalna, słodko-gorzka, lecz zarazem niebezpiecznie odurzająca i zapalczywa! Gwarantuję, że przepadniecie na jej kartach! Polecam gorąco!