Recenzja książki: W pułapce perfekcjonizmu

Recenzuje: Danuta Szelejewska

Wydawać by się mogło, że perfekcjonizm jest najlepszym sposobem na osiągnięcie sukcesu. Stawiając dokładność wykonywanych czynności na pierwszym miejscu, może on jednak stać się przyczyną uniemożliwiających normalne funkcjonowanie zaburzeń psychofizycznych. By uniknąć czyhającego na każdego z nas niebezpieczeństwa popadnięcia w perfekcjonizm, warto sięgnąć po książkę wydawnictwa WAM i obrać taki sposób postępowania, który pomoże zachować równowagę pomiędzy czasem, jaki trzeba poświęcić codziennym obowiązkom a siłą osobistego zaangażowania w to, co się robi.

Publikacja jest poradnikiem, w którym Richard Winter udziela czytelnikowi rad wypływających z wieloletnich doświadczeń psychiatry i psychoterapeuty w pracy z ludźmi pochwyconymi w pułapkę perfekcjonizmu. Wyniki wieloletnich obserwacji i badań bez wątpienia przydadzą się każdemu. Warto skupić swoją uwagę na popartych doświadczeniami przemyśleniach Wintera, który zdrowemu perfekcjonizmowi (wartość pracy, wysokie standardy, punktualność, schludność, porządek, integralność moralna, dbałość o zdrowe relacje) przeciwstawia skutki (niezdecydowanie, odwlekanie decyzji, podatność na obsesje, depresja, nadmierny krytycyzm, pogarda dla tych, którzy nie dorastają do obranych standardów) wynikające z nieustannego dostrzegania – często wymyślonych – błędów. Według autora, pewna dawka perfekcjonizmu przyczynia się do osiągnięcia zamierzonych celów, nie szkodząc równocześnie relacjom międzyludzkim. Jednak w którym momencie troska o to, by być dobrym, staje się niedobra? Na tym właśnie pytaniu skupia się autor książki W pułapce perfekcjonizmu.

Zamieszczone w publikacji refleksje zostały oparte na prawdziwych historiach ludzi w różnym wieku, zajmujących bardziej lub mniej odpowiedzialne stanowiska i borykających się z wielorakimi oczekiwaniami. Większość przytoczonych przykładów pochodzi ze Stanów Zjednoczonych, jednak biorąc pod uwagę zasięg i możliwości współczesnych środków społecznego przekazu, omawiany problem dotyczy ludzi wszystkich krajów oraz pozycji społecznych. W czterech sekcjach znalazło się wszystko, co nie tylko stanowi podstawę zrozumienia niebezpieczeństwa perfekcjonizmu, ale również zdolne jest uchronić przed jego konsekwencjami. Tak więc autor, podając podstawowe definicje, analizuje zdrową i niezdrową stronę perfekcjonizmu, skupia się na jego związkach z innymi zaburzeniami (depresja, niepokój, zdenerwowanie, anoreksja, skłonności samobójcze, zaburzenia obsesyjne), przypatruje się wpływom kulturowym, wstydowi i pysze, wreszcie szczegółowo omawia praktyczne sposoby, uczące życia z niedoskonałościami. W lekturze nie brakuje odniesień do Chrystusa i Ewangelii wraz z paradoksalnym wezwaniem do doskonałości. Wiele wyjaśniającym dodatkiem jest aneks, streszczający historię dążenia do perfekcjonizmu w starożytnej Grecji, chrześcijaństwie, hinduizmie i buddyzmie.

Psychiatryczna i psychoterapeutyczna opieka lekarska Richarda Wintera dowodzi, że problem perfekcjonizmu jest zagadnieniem bezwzględnie koniecznym do szczegółowego omówienia. W związku z tym poradnik W pułapce perfekcjonizmu winien być przyjęty z entuzjazmem. Prosty język przekazu, wieńczące każdy rozdział problemy do przemyślenia, zaznaczone odmienną czcionką cytaty, zamieszczone w ramkach refleksje, konstruktywne wnioski i liczne przypisy to czynniki w znacznym stopniu ułatwiające zmierzenie się z często spotykanym problemem. Warto sięgnąć po lekturę, by uchronić się przed zgubnymi skutkami perfekcjonizmu.