Recenzja książki: Sidła Strachu

Recenzuje: mrowka

Koneserom kryminałów powieści Ewy Ostrowskiej przypominać raczej nie trzeba. Na podstawie książki „Sidła Strachu” nakręcony został jeden z odcinków „07 zgłoś się”. Historię przypomina teraz wydawnictwo Skrzat. Czytelnicy otrzymują powieść, którą śledzić będą z zapartym tchem. Książka Ostrowskiej to już klasyka kryminału, pozycja, na której młodzi pisarze mogliby się uczyć literackich rozwiązań. Chociaż kilka z nich już się przeżyło (między innymi Chmielewska spopularyzowała jako nie rzeczywisty a książkowy motyw zabijania świadków w noc poprzedzającą zeznania), większość jednak wciąż warta jest uwagi.

Maria jest oddaną żoną. Dla ukochanego Henryka zrobi wszystko – ukrywa ciężką chorobę serca, nie przyznaje się do zabójczego zmęczenia. Haruje całymi dniami bez nadziei na choćby cieplejsze słowa. Henryk od wielu lat nie wychodzi z domu, unika ludzi, siedzi tylko przed telewizorem, a do wiernej małżonki odnosi się nadzwyczaj oschle. Kobieta nie liczy na żadną pomoc, a męża musi błagać o pozwolenie na obejrzenie filmu. Pewnego dnia dochodzi do tragicznego zdarzenia – Maria wypada przez okno. Andrzej Dolecki to młody prokurator – za sobą ma dopiero jedną sprawę, w dodatku uznaje ją za swoją porażkę: zamiast jednoznacznie potępić oskarżonego, starał się zrozumieć jego motywy i… złagodził wyrok. Nic dziwnego, że teraz otrzymuje rutynową sprawę – „formalność”. Dziwny przypadek: wyschnięty atrament sprawia, że Dolecki zaczyna się zastanawiać nad przebiegiem wypadku. Niepokoją go niezaciśnięte dłonie Marii i zdumienie, które zastygło na jej twarzy. To początek żmudnego śledztwa. Cały czas z mniejszym lub większym prawdopodobieństwem typowany jest jeden morderca, problem tkwi w motywie i w przebiegu samego wydarzenia. To usiłuje odtworzyć Dolecki. Prokurator sprawdza nawet najmniejsze ślady, nie lekceważy żadnej wskazówki. Bez specjalistycznych badań (wykrycie sprawy przez analizę kodu DNA nie wchodziło przecież jeszcze w rachubę) konstruował mrożące krew w żyłach scenariusze.

Dolecki, prokurator z wyobraźnią, niezwykle sugestywnie odmalowywał przed współpracownikami przebieg zajścia, a przenikliwy umysł i zdolność logicznego myślenia oraz niewątpliwy talent sprawiły, że rzadko się mylił. Jest Andrzej Dolecki odpowiedzią na postać Sherlocka Holmesa, rodzimym detektywem-geniuszem, który z niczego potrafi utkać plan zbrodni i odtworzyć niemal idealnie zachowanie mordercy. Nie stroni od ekscentrycznych środków, co więcej – darzy ich sympatią. Ciepłe uczucia budzi też w książce babcia prokuratora, kobieta bystra i nowoczesna, wyrozumiała, cierpliwa i domyślna, babcia-ideał.

Dobrze przemyślane kreacje bohaterów pierwszoplanowych sprawiają, że trudno nie poczuć do nich sympatii. Za to nie do końca jest Ostrowska przekonująca w kreśleniu wizerunków współpracowników Doleckiego: ma się wrażenie, że są oni potrzebni tylko do uwypuklenia osobowości prokuratora. Jest autorka w swojej kryminalnej intrydze niezwykle drobiazgowa i dokładna, unika przewidywalności, umie za to wydobyć z wydarzeń grozę, przestrach, poruszenie czy niechęć. Buduje atmosferę książki przy pomocy prezentowanych charakterów i typów osobowości. Przy tym osadzenie akcji w realiach Peerelu sprawia, że dziś – w lekturze po latach – dostarcza książka odbiorcom nowych wrażeń, przynosi obok zaciekawienia i nutkę nostalgii.

„Sidła Strachu” to niemal wzorcowy kryminał. Z pewnością nie powinni go pominąć wielbiciele tego gatunku, ale i niegustującym w podobnych historiach książka Ostrowskiej spodoba się choćby ze względu na piękną literacką polszczyznę...