Recenzja książki: Sabotażysta z Auschwitz
Recenzuje: Patryk Obarski
O losach wojennych oraz doświadczeniach w obozie koncentracyjnym Auschwitz żołnierza Arthura Dodda pisze w swojej nowej książce Sabotażysta z Auschwitz Colin Rushton. Publikacja ma przybliżyć czytelnikom życie w obozie z perspektywy jeńców brytyjskich sił zbrojnych.
Colin Rushton w swojej publikacji skupia się na ukazaniu sylwetki Arthura Dodda, który w 1940 roku – w wieku 21 lat – został instruktorem jazdy w Centrum Szkolenia Kierowców Armii Brytyjskiej.
Jako młody mężczyzna Dodd wkrótce rzucony został jednak w wir walki na francuskim froncie i w czasie operacji „Dynamo”, związanej z ewakuacją aliantów spod Dunkierki. Później Dodd stacjonował w Genifie w Egipcie, brał udział w bitwie pod Tobrukiem. To właśnie po tej akcji ostatecznie schwytany został przez siły niemieckie, a następnie trafił do obozów jenieckich w As-Sallum, Kapui, Fara in Sabina oraz Lamsdorf, by ostatecznie dotrzeć do obozu pracy Auschwitz III-Monowitz.
W publikacji Sabotażysta z Auschwitz Rushton skupia się na obozowej codzienności Arthura Dodda. Sporo miejsca autor poświęca na wątki związane z pracą w fabryce IG Farbenindustrie A.G., bowiem to właśnie tam brytyjscy żołnierze mogli wykazać się umiejętnościami sabotażu: dosypywali piasek do cementu na cegły, wpychali kamienie w rury, czy zakładali krzywo zaślepki.
„Najmniejsza ingerencja w niemieckie plany, którą udawało mu się uskutecznić, sprawiała mu ogromną satysfakcję”.
Sabotażysta z Auschwitz to kolejna publikacją Colina Rushtona, w której pochyla się on nad sylwetką Arthura Dodda. Dobrą znajomość historii opisywanego bohatera widać już od pierwszych stron książki. Rushton sprawnie opisuje losy brytyjskiego żołnierza, łącząc zdarzenia historyczne z popularnonaukową, przystępną narracją.
Istotne jest to, że Sabotażysta z Auschwitz nie jest książką, która wpisywałaby się w nurt tzw. fikcji obozowej. Nowa publikacja Wydawnictwa Bellona nie jest zakamuflowanym romansem, skrytym pod płaszczem historii z czasów II wojny światowej. To autentyczna relacja byłego więźnia, spisana przez brytyjskiego dziennikarza.
Typowo historyczny charakter publikacji przełamany zostaje wprowadzeniem narracji oraz stuprocentowym zawierzeniem rozmówcy. Znaczna część książki poświęcona jest historii Arthura Dodda. W kolejnych rozdziałach Colin Rushton przedstawia znacznie krótsze relacje innych więźniów obozu Auschwitz oraz opisuje sytuację jeńców, którym udało się wrócić do kraju po wyzwoleniu obozu i demobilizacji.
Przystępny styl oraz elementy znane raczej z beletrystyki niż literatury faktu sprawiają, że po książkę Colina Rushtona sięgną raczej miłośnicy historii, niż naukowcy. W publikacji nie znajdziemy przypisów do źródeł historycznych, nie ma też bibliografii, zamiast tego pojawia się obszerny rozdział końcowy Abyśmy nie zapomnieli, w którym autor wymienia żołnierzy brytyjskich, którzy byli świadkami Holokaustu.
Sabotażysta z Auschwitz to kolejna ważna publikacja, opowiadająca o doświadczeniach II wojny światowej, która skłoni czytelników do refleksji o trudnej przeszłości. Po książkę tę należy sięgnąć także po to, byśmy o przeszłości nigdy nie zapomnieli.
