Recenzja książki: Powiastki Beatrix Potter

Recenzuje: Magdalena Galiczek-Krempa

Każdego roku na rynku księgarskim pojawiają się tysiące publikacji kierowanych do najmłodszych czytelników. Autorzy i wydawcy prześcigają się w pomysłach dotyczących zarówno treści książeczek, jak i, niemal równie ważnej co narracja, oprawy graficznej. Niestety, wiele spośród tych powieści przemyka niezauważonych, bądź też nie spotyka się wśród czytelników z zakładanym przez autorów entuzjazmem. Są jednak także opowiastki, które od pokoleń bawią zarówno młodych, jak i nieco starszych czytelników, powiastki, które czyta się z niesłabnącą radością i szerokim uśmiechem na ustach, powiastki, których autorką może być tylko Beatrix Potter.

Najsłynniejszy bohater wykreowany przez znakomitą Beatrix Potter jest królikiem. Piotruś Królik to niesforny młody zwierzaczek, amator przygód, które w ostatecznym rozrachunku zmieniają się w serię katastroficznych zdarzeń. Piotruś Królik nie jest jednak sam podczas swoich wędrówek i harców. Towarzyszy mu główny bohater innej bajki Beatrix Potter, Beniamin Truś. Wraz z pomocą zaradnego kuzyna, Piotruś ma okazję odzyskać zgubione wcześniej kubraczek i pantofle, oczywiście, pakując się przy tym w kolejne tarapaty. Na kartach „Powiastek Beatrix Potter” pojawiają się także inni zwierzęcy bohaterowie. Nie brakuje bezczelnego Wiewióra Orzeszko, dokuczającego panu Brunonowi, starej sowie. W książce gromadnie występują wszelkiej maści i wielkości myszy – zarówno pracowite, jak i bardziej leniwe, koty, jeże oraz kury. W „Powiastkach Beatrix Potter” obecni są także ludzcy bohaterowie – dziewczynka Lusia, gubiąca chusteczki do nosa oraz krawiec z Gloster. 

„Powiastki Beatrix Potter” to zebrane w postaci jednej – imponująco obszernej – książki wszystkie dwadzieścia trzy teksty autorki kiedykolwiek opublikowane oraz cztery utwory prezentowane po raz pierwszy. Przed każdą powiastką znajduje się krótkie wprowadzenie, informujące czytelnika, kiedy  i w jakich okolicznościach utwór powstał, kiedy został wydrukowany oraz komu zadedykowany.

Po lekturze książki Beatrix Potter czytelnik z pewnością dostrzeże zamiłowanie autorki do wszelakich przejawów życia – ludzi, zwierząt czy też roślin. „Powiastki Beatrix Potter” wręcz kipią energią. W opowieściach bez przerwy coś się dzieje, wydarzenia zmieniają się jak w kalejdoskopie, a bohaterowie wydają się być nieustannie w ruchu. W historiach tworzonych przez Beatrix Potter nie ma miejsca na nudę. Każdy pojawiający się w utworze, nawet pozornie błahy i niepotrzebny przedmiot, może stać się inspiracją do fantastycznej, długiej i niezapomnianej zabawy.

W opowieściach Beatrix Potter dominują przede wszystkim zwierzęta. Jak donosi nota biograficzna, autorka uwielbiała przyrodę, sama też hodowała liczne zwierzęta, które później stanowiły inspirację do napisania kolejnych powiastek, a także okazały się niezastąpionym modelem do tworzonych przez Beatrix Potter ilustracji. Należy bowiem podkreślić, że każda opowieść okraszona jest ogromną ilością barwnych i bogatych w szczegóły rysunków. Trudno nie zauważyć pasji, z jaką Beatrix Potter tworzyła swoje ryciny, skrupulatności i analitycznej wręcz dokładności, która uwidacznia się zwłaszcza w mimice pyszczków zwierząt, których mordki wyrażają nieobce ludziom uczucia – od radości poczynając, na smutku i zdenerwowaniu kończąc.

Warto podkreślić fakt, że „Powiastki Beatrix Potter” to także doskonały materiał dydaktyczny, kierowany zwłaszcza do najmłodszych dzieci. Autorka wyraźnie mówi, że chociaż niebezpieczne zabawy zawsze wydają się najciekawsze, to jednak należy liczyć się z niechcianymi konsekwencjami. Również słuchanie rad starszych od siebie osób może wyjść młodszym tylko na dobre, w przeciwieństwie do podejmowania ryzykownych zachowań, które zazwyczaj wiążą się z negatywnymi skutkami. Beatrix Potter podkreśla także, że nieposłuszeństwo nie obędzie się bez kary – nieobca jest bowiem autorce metoda skórzanego pasa – natomiast dobre sprawowanie zawsze spotka się z zasłużoną nagrodą.

„Powiastki Beatrix Potter” to lektura ponadczasowa. Ich pierwsza publikacja miała miejsce ponad sto lat temu, w roku 1902. Do dnia dzisiejszego kolejne wydania zjednują nowych fanów, a równocześnie przypominają o tej książce starszym, wychowanym na „Powiastkach Beatrix Potter” pokoleniom.