Recenzja książki: Muminki. Tom 8. Lampa muminka

Recenzuje: mrowka

„Lampa Muminka” to ósmy tom z serii komiksowych przygód Muminków – sympatycznych stworzeń powołanych do życia przez Tove Jansson. Zawiera trzy komiksy o wiele mówiących tytułach – „Panna Migotka w dobie rokoko”, „Związkowcy w Dolinie Muminków” i „Lampa Muminka” (oparta na wyraźnej analogii do „Lampy Aladyna”).

Jak zwykle przygody Muminków są wyraziste i bardzo zabawne – forma komiksu pozwala połączyć „pierwotną” powieściową fabułę z dynamizmem kreskówek i – wykorzystać ilustracje autorki. Tove Jansson gra najbardziej popularną symboliką: w komiksie, w którym Muminki za sprawą wehikułu czasu przenoszą się do oświecenia, autorka wyostrza najczęstsze skojarzenia. Wokół kolejnych charakterystycznych cech osiemnastowiecznej Francji buduje wątki przygodowe. Pojawia się w komiksie motyw salonów i paryskiej mody, doświadczeń naukowych i rewolucji równości (zresztą dla zachęcenia potencjalnych rewolucjonistów i ujednolicenia ich strojów, Panna Migotka robi na drutach specjalne rewolucyjne czapeczki).

Wprowadza Jansson postać fircyka, który zażywa soli trzeźwiących żeby nie zemdleć, troszczy się tylko o siebie, za nic mając napotkaną damę. Obiad królewski wbrew spodziewaniom oznacza coś w rodzaju reality show, podczas którego oddzieleni barierą wieśniacy ze wzruszeniem obserwują poczynania monarchy – gdy król kładzie sobie ser na kanapkę, widzowie szaleją ze szczęścia. „Odtąd zawsze będę jeść kanapki z nabożeństwem” – obiecuje sobie jeden z uczestników widowiska, nie zwracając uwagi na drażniący Pannę Migotkę fakt, że obserwatorzy nie zostaną niczym poczęstowani – musi im wystarczyć zaszczyt oglądania jedzącego władcy. W „Związkowcach” Mamusia Muminka, zazdrosna o „chłopięce” zabawy męża (a dokładniej – o uczestnictwo w „Związku Przyjaciół Procy”), zapisuje się do wielu organizacji, tworzonych zresztą przez mieszkańców Doliny Muminków. Ale lojalność wobec wszystkich przyjaciół i przymus podporządkowania się wszystkim regulaminom wpędzi Mamusię Muminka w kłopoty… Dżinn z lampy Muminka też nie przysłuży się do uspokojenia nastrojów – życzenia właścicieli tajemniczej lampy nie są tu najważniejsze: znacznie bardziej istotne okazują się ich skutki… W komiksie aż zaroi się od policjantów, a Muminek i Panna Migotka będą musieli się ukrywać. Co to są barykady, co Mamusia Muminka trzyma w swojej torebce i jak wygląda Muminek z bokobrodami z mchu – to wszystko zapewnia „Lampa Muminka”.

Czytając komiksy zamieszczone w tomie łatwo się zorientować, że różnią się one od tych „wieczorynkowych”, nieco odważniejszymi rozwiązaniami czy większym stężeniem humoru. Rysunki wykonane są starannie – prosta kreska doskonale oddająca treść, wyraźne obrazki – to powinno zachęcić do czytania najmłodszych. Od czasu do czasu jedynie występują błędy – polegające na zamianie kolejności dymków (drugi jest nad pierwszym), nie jest to jednak rażące niedopatrzenie, raczej wynik złego rozplanowania rysunków.

Tove Jansson starannie posługuje się przerysowaniem – hiperbolą, przesadnią. Komizm buduje w oparciu o kontrasty i zaskakujące acz logiczne skojarzenia. W dowcipnych tekstach raz po raz pojawia się ironia wysokiej jakości. Teoretycznie – książka tylko dla dzieci. Teoretycznie – tylko dla sympatyków Muminków. Ale w praktyce humor i dowcip czynią tom zestawem komiksów dla tych, którzy chcą się pośmiać i nie mają nic przeciwko czytaniu o przygodach nieistniejących stworzeń.