Recenzja książki: Metoda projektów w nauczaniu języków obcych
Recenzuje: Justyna Gul
Do You Speak English?
Proces nauki języka obcego wzbudza w nas zazwyczaj sprzeczne uczucia – z jednej strony cieszymy się, kiedy w początkowym okresie nasze postępy są widoczne i z lekcji na lekcję czujemy, że umiemy więcej, mówimy lepiej. Z drugiej jednak strony są osoby, które w pewnym momencie zatrzymują się na określonym poziomie znajomości języka i nie są w stanie go przekroczyć, zaś stagnacja i brak rezultatów coraz bardziej zniechęcają do dalszych wysiłków.
Prawdą jest, niestety, to, że samo uczęszczanie na zajęcia czy nauka z podręcznika nie wystarczają do opanowania języka w stopniu biegłym. Konieczne jest połączenie różnych form kształcenia i stałe poszukiwanie kontaktu z językiem. Także dydaktycy pracują nad nowymi metodami nauczania, a także analizują ich skuteczność. Właśnie w tym kontekście warto wspomnieć o metodzie projektowej. Stała się ona podstawą do badań przeprowadzonych przez Małgorzatę Niemiec-Knaś, natomiast książka Metoda projektów w nauczaniu języków obcych, opublikowana nakładem Oficyny Wydawniczej Impuls, to prezentacja rezultatów tych poszukiwań nowej jakości nauczania. Niniejsza publikacja jest doskonałą propozycją zarówno dla nauczycieli języków w różnego typu szkołach, jak i dla osób, dla których walka z nauką języka była dotąd skazana na porażkę.
Autorka zwraca nam uwagę na fakt, że cel nauki języka obcego, czyli osiągniecie kompetencji komunikacyjnych, jest niemożliwy do osiągnięcia w tradycyjnym systemie nauczania i przy koncentrowaniu się wyłącznie na wybranych zagadnieniach językowych. Zaproponowany przez Niemiec-Knaś model projektu do nauczania języka obcego może znacząco wpłynąć na zwiększenie efektywności nauki, zaś sama praca na bazie tej metody nie tylko uatrakcyjni lekcje, ale także pozwoli lepiej poznać ucznia i da możliwość rozwoju warsztatu metodycznego nauczyciela. W czterech rozdziałach autorka tłumaczy dokładnie, na czym rewelacyjność (rewolucyjność) tej metody polega, nie ograniczając się wyłącznie do samej teorii, ale podając przykłady zadań typu projektowego.
Aby jednak w pełni móc wykorzystać tę metodę, Niemiec-Knaś przedstawia bogatą historię metody projektów, której początki sięgają XVII w., kiedy to w Paryżu, w Academie Royale d`Architecture studenci pracowali nad konkretnymi projektami obiektów budowlanych. Ten sposób pracy i idea projektu rodem z akademii sztuk pięknych została „zaszczepiona” na uczelniach technicznych, zaś teraz może przysłużyć się nauce języków obcych. Poznajemy ponadto koncepcje i definicje związane z omawianym zagadnieniem oraz ideę projektu jako działania lekcyjnego, wspierającego autonomię.
Autorka wskazuje również na możliwe zastosowania metody projektów w praktyce, podkreślając najważniejsze założenia lekcji projektowych z nauczycielem w roli moderatora, a także omawia korzyści oraz granice metody. Z uwagi na zalety projektów jako metody otwartej i zorientowanej na ucznia oraz działanie, autorka wysuwa przypuszczenie, że znakomicie sprawdzi się ona w nauczaniu języków obcych. Podkreśla jednocześnie to, iż nauczanie projektem wymaga zarówno od nauczyciela, jak i od ucznia rozległych kompetencji oraz nieco innej formy pracy i zadań, niż w tradycyjnym modelu lekcji języka obcego, a także wymienia cechy i elementy, które zadanie projektowe powinno posiadać i na które należy zwrócić uwagę. Niemiec-Knaś podaje również przykładowe projekty, dzieląc je na małe, średnie i duże, wyodrębniając w tym projekty skierowane na rozwój kompetencji interkulturowej. Nauczyciele mogą się zatem dowiedzieć, jak wykorzystać w nauce języków gry i zabawy językowe, jak pracować z tekstem, jak ćwiczyć opowiadanie historii czy stosować specjalny rodzaj projektów, jakim są przedstawienia teatralne.
Podane w książce Metoda projektów w nauczaniu języków obcych zadania projektowe, choć stanowią tylko przykład całego szeregu możliwych do zastosowania narzędzi, pozwalają przekonać się o tym, jak wiele funkcji pełnią i zrozumieć, na czym tak naprawdę polega fenomen projektów. Tym samym metoda, którą proponuje Małgorzata Niemiec-Knaś aż się prosi, by spróbować wcielić ją w życie i porównać rezultaty z osiąganymi dotychczas. Napisana prostym, czytelnym językiem pozycja jest zrozumiała dla wszystkich grup odbiorców i choć zawiera treści merytoryczne, to stanowią one dodatkowy jej walor, nie nużąc, a raczej wprowadzając czytelników w świat projektów. Nie pozostaje zatem nic innego, jak tylko wdrożyć metodę projektów do polskich szkół.
