Recenzja książki: Listy Lodra Foulgrina

Recenzuje: szczepanik

Napisane przez Randy Alcorna „Listy Lodra Foulgrina” to traktat o istnieniu szatana czy – szerzej – zła w świecie. Traktat to bardziej w znaczeniu przenośnym, niż w sensie formalnym: pokazuje rozważania autora, ukryte pod powierzchnią fabuły. Alcorn przyznaje się do inspiracji prozą C.S. Lewisa, a szczególnie jej wymiarem religijnym.

Teodycea, jako główny temat „Listów…”, przedstawiona została z trzech perspektyw: ziemskiej oraz Boskiej i – przede wszystkim – piekielnej. Zło w książce prezentuje się samo. Nie jest abstrakcją, zostaje upersonifikowane. Lord Foulgrin, przedstawiciel sił nieczystych, pisze listy do swoich zwierzchników, instruując ich, w jaki sposób mają zachowywać się wobec Fletchera.

Kim jest Jordan Fletcher? To mężczyzna w sile wieku, który pracuje i dobrze zarabia, a sukcesy w pracy osiąga coraz rzadziej dzięki swojej uczciwości, coraz częściej natomiast wspomagając się oszustwami. Ma żonę, ale bardziej interesuje go sekretarka. Na dwojgu dzieci nie skupia swojej uwagi – robią, co chcą, a on nie ma pojęcia, co tak naprawdę dzieje się z Jillian i Danielem. Zło zalęga się w sercu Fletchera i coraz śmielej sobie w nim poczyna. I wtedy na bohatera zaczyna działać druga siła – Bóg. Psychomachia trwa.

Randy Alcorn stosuje w swojej książce ciekawy zabieg – łączy krótkie epizody z życia Fletchera i jego rodziny z dopasowanym do nich fragmentem listu, pokazującym sytuację „z góry” (czy raczej, „z dołu”; w każdym razie – z innej płaszczyzny rzeczywistości). Poszczególne sytuacje stają się punktem wyjścia do rozważań na temat natury zła. Rozważać jednak ma sam czytelnik, zestawiając ze sobą oba światy i porównując argumenty padające z jednej i drugiej strony. Wnioski muszą narzucić się same. Istota „Listów…” tkwi więc w tym, co poza nimi, co przez nie implikowane, a nie podane bezpośrednio.

Książka Randy Alcorna kierowana jest zarówno do tych, którzy wierzą mocno w Boga chrześcijańskiego, jak i tych, którzy zwątpili, ale pragną nawrócenia. Wypełniona tematem wiary, dzieli się na przedstawienie tego, co ona daje, co zabija jej brak oraz - jak wiele zyskać można, przywracając ją, sama staje się rodzajem credo. Tak autora, jak i czytelnika, który w pełni utożsami się z ciągle upadającym, ale i nieustannie podnoszącym się ze swych upadków Fletcherem. Dla osób, które z większym sceptycyzmem podchodzą do kwestii religijnych, książka również może stać się ciekawą propozycją czytelniczą. One potraktują ją z innej perspektywy, bo z dystansem. Ale depersonifikacja postaci ożywionych i przekucie ich na sferę bardziej abstrakcyjną nada „Listopm…” charakteru bardziej uniwersalnego. Każda możliwość lektury wydaje się więc wartościowa.

Anna Szczepanek