Recenzja książki: Krzysztof Klenczon, który przeszedł do historii

Recenzuje: Justyna Gul

Klenczon, piękniejszy świat

Natalie, piękniejszy świat, Historia jednej znajomości, Matura, Wróćmy nad jeziora – któż nie potrafi zanucić tych piosenek, które oparły się upływowi czasu, które wciąż śpiewane są pod strzechami, które doczekały się wielu interpretacji młodych wokalistów? Wszystkie one związane są z osobą Krzysztofa Klenczona, kompozytora i gitarzysty, genialnego samouka, którego twórczość przeszła do historii. Po raz pierwszy dał się poznać szerszej publiczności, śpiewając piosenkę Mały miś w duecie z Karolem Warginem na I Festiwalu Młodych Talentów w Szczecinie, ale tak naprawdę kojarzony jest z zespołem Niebiesko-Czarni oraz Czerwone Gitary.

Tragicznie zmarłego artystę, nazywanego polskim Johnem Lennonem, legendę polskiej muzyki rockowej, możemy poznać dzięki obszernej publikacji Dariusza Michalskiego. Dziennikarz, prezenter radiowy, historyk muzyki rozrywkowej, wielki miłośnik i znawca rock and rolla jest idealną osobą, by oddać hołd wielkiemu artyście, a przy tym przybliżyć czytelnikom Krzycha (vel Niuńka) jako człowieka. 

Autor znał Krzysztofa Klenczona osobiście – wszak był zafascynowany najsławniejszym polskim zespołem młodzieżowym i wielkim fanem Czerwonych Gitar, a przy tym przedstawicielem agencji koncertowej, która zajmowała się organizacją imprez. Jako inspicjent Musicoramy, na której zespół miał się prezentować, spotkał Klenczona za kulisami, a znajomość ta szybko przerodziła się przyjaźń.

Seweryna podziwiałem, Krzysztof mnie fascynował. Tak bardzo, ze postanowiłem napisać o nim książkę. Biografię Zbuntowanego Anioła (…) – tak Michalski tłumaczy impuls, który skłonił go do napisania książki Krzysztof Klenczon, który przeszedł do historii. Biografia artysty, opublikowana nakładem wydawnictwa MG, ukazuje sylwetkę muzyka oraz burzliwy przebieg jego kariery. Cofamy się w przeszłość aż do okresu, kiedy to Klenczon współpracował z zespołem Niebiesko-Czarni, tworzył w Pięciolinii, zespole założonym przy gdańskim Klubie Przyjaciół Piosenki, a następnie do czasów Czerwonych Gitar, porównywanych do Beatlesów. Jesteśmy również świadkami dojrzewania i rozwijania się Klenczona jako muzyka, zmiany brzmienia jego piosenek, a także poszukiwania wolności i przestrzeni twórczej.

Klenczon był muzykiem niepokornym, chodził własnymi drogami, miał własne pomysły zarówno na życie, jak i na sztukę. Choć pięcioletnia współpraca z Czerwonymi Gitarami była owocnym okresem, wówczas wypłynął na szerokie wody i odniósł oszałamiający sukces, to  konflikt pomiędzy dwoma silnymi indywidualnościami musiał doprowadzić do odejścia jednej z nich. Był to Klenczon, który opuścił Czerwony Gitary, by założyć nową grupę muzyczną – Trzy Korony. Zespół, niestety, nie powtórzył już sukcesu Czerwonych Gitar, a Klenczon ostatecznie zdecydował się wyemigrować do Ameryki. Tu przyszła na świat jego druga córka Jacqueline – Natalie, dla której napisał wspaniałą piosenkę Natalie, piękniejszy świat.

Artysta zmarł w wypadku samochodowym, pozostawiając po sobie spuściznę w postaci wielu doskonałych tekstów, rzesze wiernych fanów oraz pustkę w ich sercach. To dla nich właśnie, a także dla wszystkich, którzy piosenki Klenczona dopiero poznają, biografia autorstwa Michalskiego jest prawdziwą niespodzianką i pięknym prezentem.

Autor podczas pracy nad książką, korzystał z własnego obszernego archiwum, obejmującego artykuły w „Sztandarze Młodych”, teksty audycji radiowych oraz programów telewizyjnych, a także korespondencję prowadzoną przez ponad czterdzieści lat funkcjonowania w show-businessie. Na książkę złożyły się także rozmowy, min. ze Zbigniewem Antoszewskim, szwagrem Krzysztofa Andrzejem Barańskim, Stanem Borysem, Januszem Cholewą, żoną artysty, Alicją Klenczon, jego matką, siostrą i wieloma innymi osobami, które Klenczona znały prywatnie i zawodowo. Jak przyznaje Michalski, przewodnikiem po życiu muzyka była jego siostra, natomiast samą muzykę pomogli zrozumieć jego uczniowie: Grzegorz Andruszkiewicz-Andrian oraz Piotr Stajkowski.

Autor w swoim opracowaniu cytuje wiele dzienników, tygodników i innych czasopism, filmów dokumentalnych (m.in. „Zagubiona dusza” Bihuna), a także książek (m.in. Byłem Niebiesko-Czarny, czyli pół wieku z gitarą Janusza Popławskiego). Wykorzystał również afisze, listy, maile, notatki, recenzje, zdjęcia, które doskonale uzupełniają biografię, spajając ją, współtworząc jednolitą całość, oddającą życie i twórczość artysty. Integralną częścią  publikacji jest również kalendarium wydarzeń z życia Klenczona, nazwane „Kroniką podróży” oraz chronologia nagrań studyjnych i nagrań na żywo, gdzie tytuły utworów autorstwa Klenczona zostały dodatkowo oznaczone. Ukoronowaniem tej wyjątkowej biografii wyjątkowego człowieka jest wspaniała twarda oprawa i oszczędna grafika, która pozwala w pełni zaistnieć gwieździe Klenczona.

Michalskiemu w książce Krzysztof Klenczon, który przeszedł do historii udała się rzecz niesłychanie trudna. Pomimo swojej sympatii do muzyki, przyjaźni z muzykiem, stworzył biografię niezwykle obiektywną, nie nacechowaną osobistymi uwagami i preferencjami. Wręcz scedował przywilej dzielenia się wspomnieniami o Klenczonie na innych jego znajomych, tworząc pewnego rodzaju patchwork, z którego wyłania się sylwetka muzyka. Stworzył mistrzowską biografię, która jest godna mistrza, jakim był Krzysztof Klenczon. Biografię człowieka, który – jak potwierdza tytuł – zapisał się na kartach historii.