Recenzja książki: Jak niechcący spowodowałem upadek światowego koncernu

Recenzuje: Justyna Gul

PACKA, PAPKA i IAIA, czyli korporacje rozkodowane

Skrót "TQM" pochodzi od angielskich słów Total Quality Management, co tłumaczone jest na język polski jako „kompleksowe zarządzanie jakością". W koncepcji TQM każdy czynnik w przedsiębiorstwie lub w jego otoczeniu ma wpływ na jakość, toteż każdy aspekt działalności należy realizować, uwzględniając podejście projakościowe. Istotą TQM jest zintegrowanie celów przedsiębiorstwa z celami jego klientów. Realizacja celów przebiega przy pełnym zaangażowaniu  pracowników organizacji i przy wiodącej roli kadry kierowniczej. Struktura organizacji kierującej się zasadami TQM podporządkowuje się kulturze pracy zespołowej. Zarządzanie procesowe to natomiast zarządzanie procesami przekrojowymi i zawartymi w nich działaniami.

Wszyscy studenci zarządzania czy controllingu doskonale wiedzą, o czym mowa, a na „własnej skórze” wdrażanie tych koncepcji, ich optymalizację czy efekty odczuwają pracownicy korporacji i ich klienci. O tym, jak doskonałe w swym założeniu idee mogą stać się absurdalnymi pomysłami na zarządzanie firmą i jak szybko można doprowadzić funkcjonujące przedsiębiorstwo do upadku, pisze znany cynik XXI wieku, czyli Harosław Jaszek.

Autor, znany z książki „Jak niczego nie rozpętałem”, nie stracił nic ze swojego zmysłu obserwacji i racjonalizmu, przeciwstawiającego się wpajanemu przez wielkie organizacje linearnemu myśleniu i ubezwłasnowolnieniu pracownika wdrażanym pod hasłem standaryzacji i ujednolicania struktur. Tym razem Jaszek opisuje cienie i blaski (choć cieni jest zdecydowanie więcej) pracy dla korporacji, a książka „Jak niechcący spowodowałem upadek światowego koncernu” uświadamia nam, że biurowe życie może być bardziej niebezpieczne niż pole bitwy.

Wraz z bohaterem, pełni entuzjazmu i zapału do pracy, wkraczamy do budynku Nethol NV, światowego potentata na rynku otwieraczy, którego nazwa budziła powszechny szacunek otoczenia. Dziesiątki młodych ludzi, nieświadomych tego, że zakłady takie jak ten (powstały na bazie polskiej firmy POLOT) przeżuwają ludzi na śniadanie, a następnie wypluwają zużytych, wycieńczonych i pozbawionych zarówno umiejętności samodzielnego myślenia, jak i podejmowania decyzji. Holenderski koncern, inwestujący setki tysięcy euro w stworzenie miejsc pracy, wydawał się spełnieniem marzeń każdego pragnącego rozwoju i mającego na uwadze swoją ścieżkę kariery człowieka. Rzeczywistość jest jednak brutalna…

Nasz bohater, osadzony na stanowisku o imponująco brzmiącej i nobilitującej nazwie Key Account Manager (Kierownik ds. Kluczowych Klientów), trafia do Działu Sprzedaży do Obcych, jednej z pomniejszych komórek sprzedażowych w dziale handlowym. I tu następuje zderzenie oczekiwań pracodawcy i pracownika, przy czym wynik starcia jest z góry przesądzony. Oczywiście, na taką sytuację, podobnie jak na wszystkie inne (zarówno te typowe, jak i te wyjątkowe) przewidziana jest odpowiednia procedura, która na bazie zidentyfikowanych procesów płynnie powinna przeprowadzić delikwenta przez każdy rodzaj jego aktywności.

Dochodzi do absurdalnej sytuacji, w której do trzech procedur jest jeszcze stosowana czwarta – dotycząca koncepcji zmiany procedur, a ilość wytycznych w tym zakresie praktycznie uniemożliwia wykonywanie jakiejkolwiek pracy (no, chyba, że jest to optymalizacja procesów). Do tego mamy jeszcze wielogodzinne motywacyjne narady, nic nie wnoszące do firmy oprócz frustracji pracowników i pochłaniające mnóstwo energii oraz pieniędzy źle prowadzone projekty, takie jak PSAMI (czyli badanie zadowolenia i motywacji personelu) oraz PAPKA (doroczna ocena pracowników w kluczowych obszarach). W przypadku jakiegokolwiek sprzeciwu, zawsze można pracownikowi zarzucić brak identyfikacji z misją i wizją firmy, bądź jego stanowisko zidentyfikować jako mudę i… dokonać korekty odchylenia w procesie, optymalizując go.

Harosław Jaszek z niebywałą precyzją „wyłuskał” wszystkie absurdy, do jakich prowadzi brak umiejętności zarządzania procesowego, nieefektywne przywództwo oraz błędy we wdrażaniu nowych strategii rozwoju, nadając temu wielce przystępną formę. Tym samym książka „Jak niechcący spowodowałem upadek światowego koncernu” powinna znaleźć się wśród obowiązkowych lektur na studiach związanych z biznesem jako swego rodzaju case study. Wiedza o tym, jak czegoś nie robić, jest bowiem bezcenna… Za wszystko inne możesz zapłacić kartą kredytową AmEX, wręczaną w ramach systemu motywacyjnego.