Recenzja książki: Irenka. Dziewczynka z Wilna

Recenzuje: Danuta Szelejewska

Wilno, historyczna stolica Wielkiego Księstwa Litewskiego, najczęściej kojarzy się z Matką Boską Ostrobramską. Zresztą nie bez powodu, ponieważ słynący cudami obraz Maryi przyciąga pielgrzymów z całego świata. W serii Wojny dorosłych – historie dzieci ukazała się książka Irenka dziewczynka z Wilna, ukazująca prawdę o czasach minionych, do których jednak wracać warto. I trzeba.

Bohaterką historii opowiedzianej przez Andrzeja Perepeczkę jest krótkowłosa Irenka. Opisane przez autora chwile jej dzieciństwa pokazują, w jak szczęśliwym domu dorastała. Na podwórku, w przedszkolu i na spacerach z opiekującą się nią panią Czesią Irenka rozwijała się poprzez zabawę, poznawała historię Wilna, podziwiała wileńskie zabytki, pogłębiała swoją wiarę, a po przeprowadzce do Szumska nauczyła się żyć z przyrodą za pan brat. Niestety, beztroski czas wakacyjny w Laspolu przerwała pogarszająca się z dnia na dzień sytuacja polityczna w Europie, a najbardziej niepokojące były coraz bardziej gwałtowne ruchy Niemiec z kanclerzem Hitlerem na czele. Rozpoczął się okres wojennej zawieruchy: ataki oddziałów bolszewickich, krzyki krasnoarmiejców, chaos i głód, konspiracyjne potyczki, wywózki na daleką, mroźną Syberię i do Kazachstanu. Upływające w takich warunkach dzieciństwo sprawiło, że Irenka doroślała znacznie szybciej, niż jej rówieśnicy w spokojnych czasach.

Opisana w książeczce wzruszająca historia wydarzyła się naprawdę. Interesująca treść pochodzi ze wspomnień Irenki i z pamiętnika jej ojca, któremu nadał on wiele mówiący tytuł Na zakrętach historii XX wieku. Pobudzające wyobraźnię opisy miejsc i wydarzeń opowiadają o trudnej sytuacji ludności polskiej na Wileńszczyźnie podczas czterech okupacji (dwukrotna sowiecka, litewska i niemiecka), o partyzanckiej działalności Armii Krajowej (wraz z operacją „Ostra Brama”), o okrucieństwie władzy i losach zamieszkujących Wileńszczyznę grup etnicznych, o czasach sowiecko-niemieckiego zła, kiedy nie było wiadomo, kto jest wrogiem, a kto przyjacielem, o strachu oraz nadziei pomimo wszystko, wreszcie: o smutku rozstań i radości powrotów, a także nieustannej opiece Matki Boskiej Ostrobramskiej.

Irenka dziewczynka z Wilna pokazuje fragment historii w sposób zrozumiały dla dzieci. Wymowne ilustracje Magdaleny Pilch doskonale uzupełniają tekst. Zwroty litewskie i francuskie przetłumaczono na język polski. Wymowna jest nawet okładka (Irenka z ulubionym misiem w ręce wędruje uliczkami bombardowanego Wilna), której wewnętrzne strony zdobią rodzinne zdjęcia Irenki i jej najbliższych. Dodatek stanowi Co było dalej? – wzbogacone zdjęciami opisy losów rodziny i przyjaciół po zakończeniu działań wojennych. Odpowiedni dla młodego czytelnika język przekazu pozwoli mu przyswoić wycinek z historii Polski w sposób prosty i ciekawy.

Publikacja Wydawnictwa Literatura pobudza do refleksji, jest ważna i jak najbardziej potrzebna. Wywołuje szacunek dla tych, którzy oddali życie dla wolności. Irenka dziewczynka z Wilna uczy pokory wobec życia.

Tagi: bóg