Warszawska garsoniera
Anna Stryjewska

ŻYCIE MALOWANE ŁZAMI

„Warszawska garsoniera” to drugi tom cyklu Saga Klonowego Liścia Anny Stryjewskiej. Książka ukazała się nakładem wydawnictwa Skarpa Warszawska. Są to dalsze losy Stefanii, którą czytelnicy poznali w pierwszym tomie zatytułowanym „Łódzka przystań” oraz jej rodziny.

Druga połowa lat siedemdziesiątych pozwoliła Polakom nieco odetchnąć. Epoka Gierka dała pewne rozluźnienie i namiastkę normalnego życia zbliżonego do tego w krajach Zachodu. Wybór Karola Wojtyły na papieża tchnął w rodaków nową nadzieję. Stefania, szczęśliwa u boku Feliksa, martwi się o swoje dzieci. Charakterną, nieco krnąbrną, Weronikę i Antoniego, który jest jej oczkiem w głowie. Chłopak robi karierę w restauracji. Dzięki talentowi i ciężkiej pracy pnie się po szczeblach kariery zdobywając znajomości, które ułatwią mu życie w przyszłości. Z kolei Weronika kształci się w technikum krawieckim i stopniowo udaje jej się realizować swoje pasje. Wiele krętych dróg przed nimi, trudnych wyborów i decyzji, które mogą zaważyć na całym dalszym życiu. Czy uda im się osiągnąć szczęście, w czasach, które temu nie sprzyjały? Jak daleką drogę należy pokonać, by osiągnąć satysfakcję i spokój?

Anna Stryjewska kolejny raz swoim barwnym i poetyckim piórem kreśli historię rodziny, która naznaczona tragediami, stanowi wspólnotę i siłę. Mimo szeregu przeciwności rodzina Stefanii zawsze trwa razem. Są jak paciorki różańca – nierozerwalni. I ta siła rodziny, odwaga, waleczność są tu bardzo ważne. Stefania, której życie nie oszczędzało, jawi się jako swoista matrona, która pod swoimi skrzydłami otula członków rodziny. Jest powierniczką, obrończynią i skałą, na której opiera się cała familia. To nie tylko matka i babcia. To lwica, która zawsze będzie broniła swoich najbliższych. Postać Stefanii jest niezwykle silna, mimo iż w tej odsłonie sagi jej rola nieco maleje. To losy Antka i Weroniki są główną osią powieści. Jednakże ja mocno tę postać odczuwam. Wiem, że zawsze jest gdzieś w tle i czuwa.

Zmieniające się dekady, kalejdoskop zdarzeń – socjalizm, który ludzi gniótł i odbierał dech – dla wielu to, być może, podróż sentymentalna. Do lat młodości, śnieżnych zim i czasu, gdy cała rodzina żyła wspólnie. Razem mieszkano, jedzono, dzielono się swoimi problemami. Te więzy bywały wymuszone : brak własnego kąta, bieda, ponure perspektywy. Był to jednak czas, gdy członkowie rodzin polegali na sobie i mogli na siebie liczyć. Ponura historia nie zabrała ludziom siły i marzeń. W powieści Stryjewskiej epoka socjalizmu ma wiele odcieni, ale warto zwrócić uwagę na niezwykle autentyczne oddanie klimatu tamtych czasów. Z kronikarską dokładnością zabiera autorka czytelnika w podróż, która dla jednych będzie wehikułem czasu, dla innych zaś wyprawą na nieznaną planetę. Mroczne lata osiemdziesiąte, które stały się ponurym symbolem komuny, ukazane są bardzo realistycznie. Myślę, że nawet młody czytelnik poczuje grozę tych dni, gdy ludzi mordowano na ulicach. Jest Stryjewska zmyślną obserwatorką, rzetelną pisarką i przede wszystkim empatyczną osobą. W jej książkach tło jest zawsze bardzo istotne. Mocno nakreślone, poruszające i wprowadzające odbiorcę bardzo silnie w klimat opowiadanych zdarzeń.

Pisałam o tym już kilkukrotnie i napiszę po raz kolejny, dlatego, że to rzadkie, a ważne – język. Anna Stryjewska opowiada przepiękną polszczyzną, konstruuje wyśmienicie zdania i wszystkie jej książki wspaniale się czyta. To prawdziwa uczta dla duszy, co mocno autorkę wyróżnia na polskim rynku pośród wtórnego pospólstwa i pisarzy mających problem ze zbudowaniem poprawnego zdania wielokrotnie złożonego. Dla mnie język jest ogromnie ważny i dlatego tak bardzo cenię książki autorki. Wiem, że zawsze otrzymam to, na co jako świadomy czytelnik zasługuję : dobrze skomponowaną historię, interesującą warstwę fabularną i prozę opowiedzianą poprawną i urzekającą polszczyzną.

„Warszawska garsoniera” podobnie jak „Łódzka przystań” oparte są na prawdziwych wydarzeniach. I to także jest w tej historii bardzo istotne. Łatwiej jest pisarzowi wymyślić własnych bohaterów i dowolnie ich kreować niż opowiadać o postaciach, które żyły naprawdę. Imponujące jest to jak Stryjewska potrafi sportretować swoich bohaterów. Wczuć się w ich dusze i nakreślić bardzo przekonujące portrety psychologiczne. Te postaci autentyznie poruszają czytelnika, a dzięki temu śledzi ich losy z żywym zainteresowaniem. Nie jest rzeczą prostą opowiedzieć historię rodu, przedstawić bieg zdarzeń i nakreślić osobowości unikając piętnowania i moralizatorstwa. Annie Stryjewskiej to się udaje – niczego nie narzuca, nie podpowiada – pozwala, by czytelnik sam interpretował wydarzenia. Lubię to jak pisarka zgrabnie płynie przez tę historię. Mimo wielu trudnych zdarzeń potrafi tak fenomenalnie, pięknie, ale i lekko opowiadać. Znam kilku pisarzy, o których mogę powiedzieć, że poza dobrym warsztatem mają po prostu talent. Anna Stryjewska to jedna z takich osób. Obcowanie z jej twórczością stanowi dla mnie radość, rozrywkę i duchową strawę.

Nieco sentymentalna, robiąca silne wrażenie, podróż przez cierpkie lata socjalizmu z rodziną Stefanii. Idealnie komponująca się z pierwszym tomem cyklu. „Warszawska garsoniera” to wyprawa nie tylko do tamtych lat, ale przede wszystkim czuła i wnikliwa analiza rodziny. Losy bohaterów, często bardzo bolesne, opisane w chwytliwy i interesujący sposób. Opowieść o sile miłości, poszukiwaniu siebie i marzeniach, których nic nie jest w stanie zabić. Bardzo wzruszająca, ale nie ckliwa. Mądra, ale nie pouczająca. Bardzo dobra powieść obyczajowa oparta na prawdziwych zdarzeniach. Piekielnie mocno polecam. 

Informacje dodatkowe o Warszawska garsoniera:

Wydawnictwo: Skarpa Warszawska
Data wydania: 2023-06-28
Kategoria: Obyczajowe
ISBN: 9788383291536
Liczba stron: 320
Język oryginału: polski
Dodał/a opinię: chico6401