Wra¿liwo¶æ to nie choroba!
Je¶li mia³e¶ szczê¶cie - jecha³e¶ na Woodstock, je¶li mia³e¶ pecha - jecha³e¶ do Wietnamu. A je¶li nie wiedzia³e¶, czego chcesz - l±dowa³e¶ w domu wariatów.
Wra¿liwa, maj±ca problemy emocjonalne, nie potrafi±ca odnale¼æ siê w otaczaj±cym j± ¶wiecie Susanna po próbie samobójczej zostaje umieszczona przez swoich rodziców w szpitalu psychiatrycznym. Rozpoznane zostaje u niej wystêpowanie osobowo¶ci borderline.
Pocz±tki szpitalnego ¿ycia s± dla Susanny bardzo trudne, nie potrafi siê pogodziæ z rygorem, który zostaje jej narzucony ju¿ pierwszego dnia. Dziewczyna spotyka tu ca³± gamê barwnych charakterów i zaburzeñ - od kleptomanki Giorginy przez molestowan± seksualnie, uzale¿nion± od valium i kurczaków Daisy, oszpecon± w trakcie po¿aru Polly, a¿ po dominuj±c±, ¿ywio³ow± socjopatkê Lisê. Susanna szybko orientuje siê, ¿e bycie wzorow± pacjentk± nie jest tu mile widziane - kwitnie nielegalny handel valium, niesfornej Lisie zdarzaj± siê ucieczki, a pielêgniarka Val lubi przymykaæ oko, na niektóre przewinienia.
Na podstawie ksi±¿ki nakrêcono kultowy film pod tym samym tytu³em z Winon± Ryder, Angelin± Jolie, Brittany Murphy i Whoopi Goldberg.
Wydawnictwo: Replika
Data wydania: 2022-05-17
Kategoria: Literatura piêkna
ISBN:
Liczba stron: 224
Tytu³ orygina³u: Girl, Interrupted
"Przerwana lekcja muzyki" to obraz Jana Vermeera.
"W kameralnym pomieszczeniu przedstawiono m³od± kobietê w bia³ej chu¶cie, b³êkitnej sukni i czerwonym kaftanie, która by³a zajêta gr± na lutni. Zaprzesta³a lekcji, by zaj±æ siê czytaniem listu, prawdopodobnie mi³osnego, przekazywanego jej przez m³odego mê¿czyznê".
Obraz ten sta³ siê inspiracj± do nazwania tak ksi±¿ki, która opisuje pobyt autorki w szpitalu psychiatrycznym.
Susanna po próbie samobójczej zostaje umieszczona przez swoich rodziców w szpitalu psychiatrycznym. Zostaje zdiagnozowana u niej osobowo¶æ borderline.
Pocz±tkowo ¿ycie dla niej w szpitalu jest trudne. Nie potrafi trzymaæ siê rygoru. Z czasem poznaje sporo barwnych osobowo¶ci i zawiera przyja¼nie.
Zauwa¿a, ¿e w szpitalu nie lubi± grzecznych pacjentek, handel valium kwitnie w najlepsze, a niektóre zachowania s± przemilczane.
Czytaj±c o tym wszystkim co dzia³o siê w ówczesnej s³u¿bie zdrowie, to o czym opisuje nam autorka, co j± spotka³o, jak podchodzili do pacjentów chorych psychicznie, w pewnym momencie zacze³am siê zastanawiaæ czy to wszystko mog³o byæ prawd±.
Jak biedni musz± byæ ludzie, których zdrowie psychiczne szwankuje. Jak mo¿e to byæ wykorzystywane przez tych "zdrowych" i wy¿ej postawionych.
To pewnego rodzaju pamiêtnik autorki z pewnego okresu jej ¿ycia, który po czê¶ci by³ jej wiêzieniem,ale i ucieczk± przed rzeczywisto¶ci±. To ksi±¿ka, która mimo ma³ej objêto¶ci wymaga od nas skupienia, a ogrom emocji mo¿e w pewnym momencie przyt³oczyæ.
To ksi±¿ka sprzed ponad dwudziestu lat, my¶lê, ¿e dobrze mieæ to na uwadze siêgaj±c po ni±.
Na podstawie ksi±¿ki zosta³ nakrêcony ponad dwadzie¶cia lat temu film z Angelin± Jolie, Whoopi Goldberg, Brittany Murphy i Winon± Ryder.
Spodziewa³am siê czego¶ o wiele lepszego ni¿ to, co mia³am okazjê tu przeczytaæ. Ksi±¿ka stanowi zapis wspomnieñ autorki z okresu jej pobytu w szpitalu psychiatrycznym. Poznajemy zasady panuj±ce na oddziale, najbli¿sze kole¿anki z bloku, czê¶ciowo dowiadujemy siê, w jakich okoliczno¶ciach Susanna dosta³a siê do szpitala, jak wygl±da³a jej dokumentacja medyczna, co dzia³o siê w jej g³owie w tym czasie. Ksi±¿ka nie jest wyczerpuj±cym zapisem tych wydarzeñ - jest to raczej zbiór krótkich fabularyzowanych komentarzy do tego okresu. Nie wci±ga, nie porywa, momentami nudzi. Opisane kole¿anki zdaj± siê du¿o ciekawsze osobowo¶ciowo ni¿ g³ówna bohaterka (jedna zjada kurczaki i zbiera ich szkielety, druga jest ofiar± samopodpalenia, trzecia to narkomanka, czwarta raz jest spokojna, aby innym razem wrzeszczeæ i smarowaæ wszystko w³asnym gównem). Pobyt w lacówce nie jest ani przyjemny ani prosty - kontrole odbywaj± siê co 5, 10 i 15 minut. Pokoje s± wspó³dzielone z innymi pacjentkami, o ró¿nych upodobaniach i odstêpstwach od normy. Autorka opisuje piêtno, które towarzyszy im pó¼niej do koñca ¿ycia - piêtno osoby, która by³a leczona w psychiatryku i cz³owieka, który ju¿ zawsze bêdzie walczy³ o wolno¶æ, której zosta³ pozbawiony w szpitalu.
Naprawdê liczy³am na co¶ bardziej porywaj±cego. Styl jest monotonny, trochê grafomañski. Nie porwa³a mnie ta literatura, choæ niew±tpliwie ciekawe by³o wchodzenie w g³owê osoby chorej umys³owo.
Trudno powiedzieæ, czy warto tej ksi±¿ce po¶wiêciæ czas.
Susanna Kaysen przedstawia nam swoje prawdziwe prze¿ycia, gdy po za¿yciu du¿ej dawki tabletek trafia na oddzia³ psychiatryczny. M³oda dziewczyna, która dopiero co osi±gnê³a pe³noletno¶æ mia³a spêdziæ tam dwa tygodnie, lecz jej pobyt trwa³ dwa lata.
Bardzo ciê¿ko mi czyta³o siê ksi±¿kê, bo te¿ zosta³ poruszony temat do¶æ ciê¿ki pobyt m³odej dziewczyny w zak³adzie psychiatrycznym, co mog³o nam ukazaæ siê co dzieje siê w takich zak³adach zamkniêtych. Niestety jak dla mnie zaprzepaszczona szansa na przybli¿eniu nam widzenia i odbierania ¶wiata przez osoby z zaburzeniami psychicznymi. Dodatkowo napisana do¶æ topornie, gdzie ka¿d± stronê tak naprawdê czyta³am do¶æ mozolnie, bo niczym nie zosta³am zaciekawiona by j± dalej czytaæ.
Przed lektur± „Przerwanej lekcji muzyki” zapozna³am siê z opiniami innych czytelników i z niema³ym zdumieniem zauwa¿y³am parê negatywnych opinii. Niemo¿liwym by³ dla mnie fakt, ¿e ksi±¿ka, na której podstawie powsta³ tak rewelacyjny film, mo¿e byæ przeciêtna b±d¼ s³aba. Niestety, przekona³am siê, ¿e w istocie jest to mo¿liwe.
Pocz±tek zapowiada³ bardzo ciekaw± i zajmuj±c± lekturê. G³ównie za spraw± pierwszych rozdzia³ów, w których autorka opisuje jasno swój stan oraz przemy¶lenia. Okazuje siê, ¿e w³a¶nie tylko przemy¶lenia Susanny Kaysen s± najmocniejszym atutem „Przerwanej lekcji muzyki”. Oko³o po³owy ksi±¿ki co¶ zaczê³o siê psuæ. To, co by³o bardzo dobre w filmie, czyli: dialogi, ukazanie relacji miêdzy pacjentkami szpitala psychiatrycznego (tak¿e pacjentkami i personelem medycznym), w ksi±¿ce wypada o wiele gorzej. Z czasem niektóre dialogi zaczê³y mnie nu¿yæ, a¿ w koñcu kaza³y mi od³o¿yæ dalsz± lekturê na d³ugie tygodnie.
Tym wiêkszym zdziwieniem napawa mnie fakt, i¿ „Przerwana lekcja muzyki” napisana jest stosunkowo prostym jêzykiem (jak na jej nie³atw± tematykê), posiada spor± liczbê krótkich rozdzia³ów, co u³atwia czytelnikowi szybsze czytanie, a jednak co¶ sprawia, ¿e ksi±¿ka w niektórych momentach nu¿y i nie pozwala do siebie powróciæ.
Wspomniane wcze¶niej przemy¶lenia autorki z pobytu w szpitalu psychiatrycznym a tak¿e opisy funkcjonowania ludzkiego umys³u oraz jej postrzeganie ¿ycia i ludzkiej psychiki – to wszystko na szczê¶cie powróci³o w paru ostatnich rozdzia³ach. I tylko dziêki temu uda³o mi siê z wiêkszym zainteresowaniem ukoñczyæ ksi±¿kê.
Z pewno¶ci± wielu czytelników kojarzy ekranizacjê tej ksi±¿ki (pod tym samym tytu³em), w której swoje role ¶wietnie odegra³y miêdzy innymi: Angelina Jolie, Winona Ryder czy te¿ Britanny Murphy. Je¶li jest jeszcze kto¶, kto tego filmu nie widzia³, to szczerze go polecam.
Co do ksi±¿ki mam mieszane uczucia. Z jednej strony posiada ona - b±d¼ co b±d¼ - interesuj±ce, ciekawe opisy przemy¶leñ Susanny Kaysen, które przeczyta³am z du¿± uwag± i zainteresowaniem wypisuj±c te¿ sporo warto¶ciowych cytatów. I choæby dla tych fragmentów warto siê z ni± zapoznaæ. Z drugiej strony jednak, spora czê¶æ ksi±¿ki to dialogi – maj±ce ukazaæ czytelnikowi ¿ycie w oddziale szpitala oraz relacje miêdzy pacjentami, a odnios³am wra¿enie, ¿e niekiedy bardzo sp³ycaj± tê historiê. Nie zaciekawi³y mnie – wrêcz przeciwnie: czeka³am a¿ w koñcu autorka przejdzie do swoich przemy¶leñ na temat egzystencji, ¿ycia, stanów ludzkiej psychiki, chorób takich jak miêdzy innymi: depresja, mania, schizofrenia, zaburzenia osobowo¶ci typu "borderline", etc.
Czujê spory niedosyt. Z przykro¶ci± muszê wystawiæ „Przerwanej lekcji muzyki” ¶redni± ocenê uznaj±c j± tym samym za przeciêtn± (lub co najwy¿ej niez³±). A dla poprawienia sobie nadszarpniêtego w tym momencie wra¿enia, po raz kolejny powrócê do jednego ze swoich ulubionych filmów, by raz jeszcze prze¿yæ emocje bohaterek, których to emocji w ksi±¿ce mi zabrak³o.
Ameryka koñca lat 60-tych, czasy kontestacji, rewolucji seksualnej i burzliwych przemian obyczajowych. Je¶li mia³e¶ szczê¶cie - jecha³e¶ na Woodstock,...
Przeczytane:2024-09-15,
"Przerwana lekcja muzyki" - komu nie jest znany ten tytu³? Jak nie z ksi±¿ki, to z filmu z Angelin± Jolie?
Niespe³na dwa miesi±ce temu premierê mia³o wznowione wydanie tej¿e ksi±¿ki, nak³adem wydawnictwa Replika w oprawie wzbudzaj±cej zachwyt! Piêkna twarda ok³adka, zdobiona wewnêtrzna jej czê¶æ sprawiaj±, ¿e ksi±¿kê trzyma siê z przyjemno¶ci±.
A co znajdziemy w ksi±¿ce? Otó¿ przejmuj±c± relacjê dziewczyny, która trafia do szpitala psychiatrycznego, wydawa³oby siê dobrowolnie i ¶wiadomie. Zaskakuj± karty z historii choroby udostêpnione na poszczególnych stronach. Wkraczamy w codzienno¶æ panuj±c± w zak³adzie, poznajemy innych bohaterów i co muszê przyznaæ odnajdujemy jakie¶ ukojenie w ich rutynie, jak±¶ namiastkê normalno¶ci w tych nienormalnych warunkach. My¶lê, ¿e naturalnym wydaje siê nasuwaj±ce siê pytanie - gdzie jest w zasadzie granica miêdzy normalno¶ci± i nienormalno¶ci±? Miêdzy zaburzeniami osobowo¶ci a m³odzieñczym buntem? I jak wiele osób powinno siê wys³aæ do szpitali psychiatrycznych na leczenie, a które funkcjonuj± w¶ród nas, próbuj±c uchodziæ za tych 'normalnych'.
Susanna po pomoc zg³osi³a siê sama. Ju¿ chwila rozmowy sprawi³a, ¿e lekarz skierowa³ j± do szpitala, w którym mia³a przebywaæ dwa tygodnie - a spêdzi³a dwa lata. Oczywi¶cie w jej zachowaniu czuæ swojego rodzaju szaleñstwo, sk³aniaj±ce do tego, ¿e ta pomoc by³a jej potrzebna.
Mo¿emy zag³êbiæ siê w funkcjonowaniu o¶rodka od wewn±trz, procedur, rygoru, który pocz±tkowo by³ dla Susanne bardzo trudny. Same metody leczenia pod koniec lat sze¶ædziesi±tych ubieg³ego wieku (bo w tych latach osadzona jest akcja) budzi ciekawo¶æ.
My¶lê, ¿e jest to ksi±¿ka, któr± zdecydowanie warto przeczytaæ, zw³aszcza je¿eli lubicie motyw szpitala psychiatrycznego w literaturze. W ksi±¿ce znajdziecie bowiem prawdziwe prze¿ycia autorki, które pozwalaj± wejrzeæ w ¶wiat na co dzieñ nieznany.