Połówka żółtego słońca
Chimamanda Ngozi Adichie

Rzecz to pięknie napisana, choć o strasznych sprawach. Mamy koniec lat 60. XX wieku i brutalną wojnę w Biafrze, która chce się oderwać od Nigerii i tworzy własne quasi-państwo. Wszystko to dzieje się w atmosferze międzyetnicznych i międzyreligijnych tarć w Federacji Nigerii – nowopowstałym pokolonialnym tworze państwowym, który ma poważne problemy z ukształtowaniem jedności.
W tym kontekście politycznym muszą żyć zwykli i „niezwykli” ludzie. No bo jakżeby inaczej? Piszę niezwykli, bowiem część historii dzieje się w kręgach uczelnianych intelektualistów, głównie z grupy etnicznej Igbo. Oczywiście mamy tu ukazane pewne elementy tej akademickiej egzystencji, ale przede wszystkim Adichie pięknie maluje losy ludzkie w momentach tragedii. Jest to też po części powieść drogi, właściwie zaś o ucieczce bohaterów przed konfliktem, przed zbliżającą się armią federalną i opcją nieuchronnej śmierci. Wybór jest oczywisty, choć nie łatwy. Biafra jest skutecznie głodzona, a człowiek musi przecież jeść. To problem wszystkich, zarówno tych zwykłych, jak i niezwykłych. Notabene, do dziś badacze głowią się, czy władze Nigerii dopuściły się w Biafrze ludobójstwa, Igbów, Ijaw i innych rodzimych grup, właśnie głównie poprzez ich zagłodzenie.
W tym całym dramatycznym otoczeniu mamy miłość, losy rodziny, brzemię odpowiedzialności za bliskich, przyjaźń, tęsknotę, konieczność podejmowania trudnych wyborów.
Wzruszająca to opowieść i edukacyjna. Wojna to bowiem czas, w którym łatwiej być nieprzyzwoitym, ale za pewną cenę można również zachować przyzwoitość. Ale i jest tu i inny wymiar narracji. Mianowicie wojna nie pozwala głównym bohaterom, jak pisze Adichie, spłycić małżeństwa i sprowadzić go do szarzyzny partnerstwa. Kiedy jestem z nim, czuję, że niczego więcej mi nie trzeba – mówi bohaterka.
Problematyka nie jest zatem łatwa. Ale za to „kobiecy”, czy też delikatny język Adichie relacjonuje dramat wojny w relatywnie spokojny, a nawet nieco wycofany sposób.