Patyk
Hanna Samson

Zabiła czy nie zabiła?- oto jest pytanie. Wydaje się, że miała powód, co nie znaczy przecież, że jest usprawiedliwiona. Uciekła, zostawiła go bez pomocy, ale czy można się jej dziwić? Zaatakował ją, nie oszczędzał, nie martwił o jej lęki. Pod jej własnym domem, miejscem, które powinno być bezpieczne! Zachował się bezdusznie. I ona także.

Samson nie tłumaczy i nie szuka wymówek dla swojej bohaterki. Zrobiła z niej morderczynię, która chłodno ocenia i kalkuluje, próbując wyrwać się z rąk sprawiedliwości. Temat ten zainteresował mnie nieprzeciętnie. Co czuje przestępca? Z czym mierzy się morderca? Jakie refleksje zagnieżdżają się w jego umyśle? Z jakimi dylematami musi się uporać? A przede wszystkim jak może się wymknąć i gdzie znaleźć furtkę? Mam wrażenie, że pokazując historię z tej perspektywy autorka odwróciła akcję. Wszystkie szczegóły, problemy, ewentualne dowody poznajemy za sprawą podejrzanej, nie policji. Ten pomysł szczególnie mnie ujął. I muszę szczerze przyznać, że Samson sprytnie się z tym uporała. Bardzo ciężko jest ukryć morderstwo, pozbyć się dowodów, zrozumieć, co przemawia przeciw tobie. Jej się to udało.

„Czy to możliwe, że zabiłam człowieka? Czyżby to było takie proste i mogło się zdarzyć, gdy jak co dzień wracasz z pracy, otwierasz bramę, parkujesz samochód, zwykła rutyna, a tu nagle wszystko się zmienia”?

Zupełnie nie spodziewałam się natomiast, że sytuacja zagrożenia życia czy wolności może wyzwolić w człowieku takie emocje i tak przemożną chęć uporania się ze wszystkimi bolączkami i dramatami przeszłości. Dla Barbar stanowiło to impuls do działania i podjęcia decyzji, które wcześniej nie miały dla niej większego znaczenia. Można by powiedzieć, że obudził się w niej anioł zemsty, choć osobiście wolę raczej myśleć, że dały o sobie znać tłumione latami emocje. Tak naprawdę chyba się nie spodziewałam, że ten temat będzie miał w książce tak istotne znaczenie oraz, że poświęcone mu zostanie tak wiele miejsca. W żaden sposób jednak mi to nie przeszkadzało, nie czuję się rozczarowana. Myślę, że to ciekawy pomysł, będący dobrą alternatywą dla rozwoju sytuacji.

Samson poświęciła swojej bohaterce dużo uwagi. Wytłumaczyła czytelnikowi, co sprawiło, że Barbara jest, jaka jest. Pokazała szereg wydarzeń, które ją ukształtowały jako człowieka. W żadnym miejscu nie były to jednak próby usprawiedliwienia jej zachowania. Nazwałabym to raczej swoistym budowaniem charakteru i pracą nad sylwetką bohaterki. Podobało mi się, owszem.

Autorka ma charakterystyczny styl i nie da się tego ukryć. Narracja jest prowadzona ciekawie i powiedziałabym, że nietypowo, tak, jakbyśmy historię tej kobiety budowali z wielu pomału odkrywanych fragmentów. Ta opowieść jest rwana i poszarpana, ale na swój sposób pełna, przemyślana i dopracowana. Z pewnością poświęcony jej czas nie będzie stracony. 

„Nagle nie wiem, kim jestem, rozpadam się, ból rozrywającego się na kawałki mózgu jest nie do zniesienia, podobno mózg nie boli, ale to bzdura, nic tak nie boli, jak mózg, który nagle przestał wiedzieć, kim jest”.

W powieści tej nieustannie przeplatają się dwa, niemniej istotne tematy. Z jednej podążamy za potencjalną morderczynią, skupiając się na jej obawach i refleksjach, z drugiej przemierzamy trudne dzieciństwo i bierzemy udział w rozliczeniu się z kłopotliwą przeszłością. Żaden z nich nie jest mniej interesujący, czy ważny. I w pewien sposób obydwa mnie zaskoczyły, swoją wnikliwością, głębią i niesionym przesłaniem.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Powieść o traumatycznym przeżyciu i jego skutkach. Powieść o odnajdywaniu siebie i swojego życia. Powieść o trudnych relacjach matki z córką. Powieść o różnych losach kobiet- bitych, zdradzanych, zdradzających. Każde z powyższych zdań stanowi opis najnowszej powieści Hanny Samson " Patyk". Bohaterką książki jest Barbara. Kobieta pracuje w jednym z warszawskich wydawnictw. Jest oddana swojej pracy w tak dużym stopniu, że wiedzie samotny żywot. Jedynym jej towarzyszem jest pies Foka. Pewnego dnia Barbara zostaje zaatakowana w garażu tuż pod swoim mieszkaniem. Napastnik złapał ją od tyłu, ale nie zablokował prawej dłoni. Ponieważ kobieta miała w ręce nożyczki, dźgnęła go w brzuch. Udało jej się uciec. Od tego momentu rozpoczął się w jej głowie ogromny proces przeobrażeń. Barbara nie mogła pogodzić się z tym, że zabiła człowieka. Obawiała się tego, że pójdzie do więzienia. W głowie odtwarzała cały czas scenę przesłuchania. Nie wytrzymując napięcia, ostatecznie wyjechała do swojej matki, do Łodzi. Powrót do domu, w obliczu tego co się stało, miał ogromne znaczenie dla kobiety. Wróciły do niej dawne uczucia, ale tym razem lepiej dawała sobie z nimi radę. Okazuje się, że to czego się wcześniej bała jak np. wieczne niezadowolenie matki czy kontakt z byłym chłopakiem, nie było takie straszne. Zaczęła analizować swoje dzieciństwo i młodość. Odnowiła kontakty z czasów szkolnych, niektóre tylko po to by dać upust zemście. Jej działania, mniejsze lub większe, zaczęły oddziaływać na innych ludzi. Barbara to zauważyła i zaczęła zmieniać swoje życie. Hanna Samson, podobnie jak w innych swoich powieściach, stworzyła portret psychologiczny kobiety, która musi odnaleźć swoje miejsce w świecie. Bohaterka tej książki od dzieciństwa była tłamszona, obrażana, traktowana w sposób, w który obniżał jej poczucie własnej wartości. Zawsze tylko grzecznie służyła ludziom, nigdy się nie narzucała, ani tym bardziej przeciwstawiała. Była ludziom posłuszna, bo tego od niej oczekiwano. Rzadko udawało jej się wyrazić własne zdanie. Tymczasem, to czego doświadczyła wpłynęło na nią wyzwalająco : " Perspektywa więzienia sprawiła, że wyszłam na wolność". Człowiek tak długo tłumiący w sobie emocje, w momencie w którym wyłącza hamulce, nagle traci kontrole. Wydaje mu się, że wszystko może. Bywa to zgubne, czego doświadczyła sama Barbara. Zaczęła dostrzegać, że ulegania tej "wolności" w bardzo duży sposób wpływa na innych ludzi. Niedowartościowanie, a wrecz nienawiść do własnej osoby może być niszczycielską siłą oddziałującą na innych. Podczas lektury zastanawiało mnie to, że bohaterka bardzo przeżywała fakt, że kogoś zabiła, natomiast, w ogóle nie myśli o tym kto i dlaczego chciał zabić ją. Było to dla mnie trochę dziwne. Brakowało mi trochę tego rodzaju strachu, tych emocji. Ponadto, niektóre sceny wydawały mi się trochę naciągane, mało realistyczne jak np. dawanie nauczki mężczyźnie stosującego przemoc fizyczną wobec jej przyjaciółki. Ale gdy przeczytałam książkę do końca, to całe przerysowanie nabrało większego sensu. Przeczytanie tej powieści skłania nas do refleksji czy fakt, że nie jesteśmy do niczego przywiązani podczas naszego życia, brak więzi, zangażowania ułatwia nam odchodzenie z tego świata; czy może jednak łatwiej odejść wiedząc, że się żyło, mimo że się wszystko traci. Pewne jest to, że czasem trzeba jakiegoś zdarzenia, nawet bardzo mocnego, by zmienić tor naszego życia. To tak jak ten tytułowy "patyk", który zmienia nurt strużki wody wpływającej do studzienki. "Ale wystarczało przyłożyć patyk. Tworzył przeszkodę zmuszającą strużkę do zmiany planów". Mimo tego, że książkę czytało mi się bardzo lekko i szybko, to w trakcie lektury wydawało mi się, że nie będę zachęcała do jej lektury. Ale kiedy przeczytałam całość, dopadło mnie tak dużo refleksji,wątpliwości. Moja głowa nie mogła przestać pracować (a była już noc).Myślę, że to najlepszy dowód na to, że warto sięgnąć po tę pozycję. Wiele osób może odnaleźć w niej podobieństwo do własnego życia, choćby niezbyt zdrowe relacje z matką, które tak bardzo rzutują na przyszłe życie. Polecam tę książkę, gdyż porusza ona "struny" często niezbyt przez nas używane.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Psychologiczna, pokazuje że można dokonać zmian w życiu

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Powieść o traumatycznym przeżyciu i jego skutkach, o odnajdywaniu siebie i swojego miejsca w życiu.  O tym  jak relacje  z domu  rodzinnego  wpływają  na  nasze  dorosłe życie.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)