Nic bardziej mylnego!
Radek Kotarski

Mity czyli fałszywe przekonania o danej osobie czy wydarzeniu towarzyszą ludzkości od dawna. I choć próby wyjaśnienia niezrozumiałych zjawisk nie zawsze prowadziły do słusznych wniosków, a w wielu przypadkach opierały się na wierze, a nie empirycznych dowodach, to przez wiele lat były uznawane za zgodne z rzeczywistością. Jednak dostęp do wiedzy i rozwój nauki coraz częściej pozwala odkryć prawdę o powszechnie uznanych racjach. Kto z nas nie słyszał, że jedzenie tłuszczu sprzyja otyłości, że byki nienawidzą czerwonego, że Wielki Mur Chiński to jedyna budowla widoczna z kosmosu, że Thomas Edison wynalazł żarówkę i że najwięcej ciepła tracimy przez głowę. Przykłady można mnożyć, ale czy zastanawialiście się kiedyś, ile prawdy, a ile fałszu jest w informacjach, które na stałe zagościły w naszej kulturze? Wojnę mitom wypowiedział Radek Kotarski – popularyzator wiedzy, twórca webshow Polimaty, a także programów telewizyjnych, w których wyjaśnia najdziwniejsze i nieodkryte zjawiska oraz odpowiada na najbardziej szalone pytania i prowokuje do samodzielnego myślenia. W publikacji „Nic bardziej mylnego” obala 50 najpopularniejszych z nich, m.in.: z dziedziny historii, religii, biologii i popkultury. Autor podchodzi do podejmowanego tematu w sposób przekrojowy, rzetelny i bardzo obrazowy. Rozkłada omawiane mity na czynniki pierwsze i ukazuje relacje oraz zależności zachodzące między zjawiskami. Pokazuje przyczyny błędnego rozumowania oraz wady pierwotnych założeń, które doprowadziły do nieprawidłowych wniosków. Swoje tezy opiera na naukowej wiedzy oraz niezaprzeczalnych faktach. I choć w niektórych przypadkach nie trzeba tworzyć całej rozprawy, lecz wystarczy zestawić odpowiednie dane, to Kotarski nie idzie na łatwiznę i każde zagadnienie „ubiera” w intrygującą historię. Publikacja Radka Kotarskiego niewątpliwie jest interesująca i zawiera informacje pozwalające na poszerzenie horyzontów, przyswojenie wiedzy i zmianę utartego światopoglądu. To bardzo przyjemna droga do prawdy, podczas której nie sposób nudzić się i dobrze bawić. Polecam każdemu, kto ma odwagę przekonać się jak bardzo się myli.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

"Nic bardziej mylnego!" - walka z mitami

 

"Nic bardziej mylnego!" to zbiór 50 mitów, które obala Radek Kotarski, pogromca absurdów i twórca "Polimatów".

O "Polimatach" dowiedziałam się przypadkowo od koleżanki, gdy podczas rozmowy spojrzała na mnie jak na ufoludka i spytała, jak to nie znasz tego kanału na YouTubie? Jako, że mam żyłkę odkrywcy, poszukałam w sieci, obejrzałam jeden odcinek i... spodobał mi się ten program. Jego pomysłodawca rozprawia się z mitami, które uważane są za prawdę. Radek Kotarski, bo o nim mowa, miał świetny pomysł na dzielenie się z innymi ciekawymi informacjami. Kiedy zobaczyłam, że została wydana jego książka, musiałam ją mieć.

"Nic bardziej mylnego!" to zbiór 50 mitów, które obala Radek Kotarski, pogromca absurdów. Tym razem postanowił podzielić się swoją wiedzą na kartach książki. Jak możemy przeczytać we wstępie: Nieprawdziwe informacje i niedopowiedzenia zagościły na stałe w popkulturze i – co gorsza – w podręcznikach do historii, biologii czy medycyny. Czas rozprawić się z pięćdziesięcioma często spotykanymi fałszywymi tezami i urządzić im prawdziwą jesień średniowiecza! Bez przydługich wstępów – rozpoczynamy krwawą rozprawę z mitami!

Publikacja została podzielona na 5 części: "O dziejach świata bez znieczulenia" (m.in. Kto przyprawił rogi wikingom?, Jego Niskość Napoleon), "Krwawa rozprawa z mitami dzieciństwa" (m.in. Rozmowy przy goleniu, Nocna przekąska z pająka), "Wielki pogrom mitów popkultury" (m.in. Wielki mit Wielkiego Muru, Wojna o Mikołaja), "Mity, o których nie śniło się naszym bystrzakom" (m.in. Mózg na cały regulator, Burza w szklance kawy), "Te straszne mity o zwierzętach" (m.in. Nietoperzu, gdzie masz oczy?, Ptasia sierotka), Naga prawda o historii Polski (m.in. Szczerba, której nie było, Z szablą na czołgi).

Kotarski zajmuje się obiegowymi opiniami, np. egipskie piramidy budowali niewolnicy, trzeba czekać 48 godzin, by zgłosić osobę zaginioną, oraz mitami, które miały rzekomo poparcie naukowe - np. średniowiecze to ciemna i zacofana epoka, wykorzystujemy tylko 10% możliwości naszego mózgu. Autor korzysta z bogatej bibliografii, którą przedstawia na końcu - trzeba przyznać, że liczba pozycji robi wrażenie. Wszystkie zagadnienia, które porusza mają naukowe lub faktograficzne uzasadnienie.

Radek Kotarski sięga po fakty z danej dziedziny wiedzy (m.in. fizyki, biologii, historii) i odwołuje się do prac uczonych. Nie tylko wyjaśnia jak jest naprawdę, lecz także zastanawia się, kto odpowiada za rozpowszechnianie fałszywych wiadomości. Co ważne, informacje podaje w przystępny sposób, by zrozumiał to laik.

Czy zastanawialiście się, jaki naprawdę był Napoleon albo kto rzeczywiście wynalazł żarówkę? A może ciekawiło Was, skąd się wziął przydomek Zawisza Czarny? Na te i inne pytania odpowiada Radek Kotarski w swojej książce. Dodatkowym atutem są zdjęcia, zamieszczone w środku książki - m.in. świadectwo maturalne Alberta Einsteina czy portret św. Mikołaja. Polecam tę publikację miłośnikom "Polimatów", Radka Kotarskiego oraz osobom, które nie biorą niczego za pewnik.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

"Nic bardziej mylnego" czyli obalanie 50 mitów wg autora Polimatów Polimaty możecie znać z Internetu, Youtuba. Jeśli się Wam podobają - sięgniecie po tę książkę. Jakie odczucia ma jednak ktoś, kto o ich istnieniu nie słyszał zanim nie pojawiła się w księgarniach papierowa wersja Radka Kotarskiego? Po pierwsze oceniać i opisywać mogę tylko publikację tradycyjną. Nie mam zbyt wielkiej wiedzy o kanale Youtube'owym. A książka? Można ją określić jako zbiór krótkich (w sam raz - około czterostronicowych) felietonów paranaukowych. Z różnych dziedzin. Jest tu historia, medycyna, biologia. Język jest przystępny i żartobliwy. W książce znajdziemy również wiele (po kilka-kilkanaście na dany przypadek) przypisów do bardziej lub mniej naukowych tekstów, które są poparciem tez wysnuwanych przez autora. Nie zanudza nas jednak tzw. naukowy bełkot. Co do wyboru tematyki - zależy od człowieka. Ale znajdują się mity, które są tak oczywiste (dla mnie przynajmniej), że aż nie chce się ich czytać, są też takie, które obalają wiedzę dostarczaną przez szkolne podręczniki (np. mapa smaków na języku). Wszystkich mitów jest pięćdziesiąt i pogrupowane zostały w sześć kategorii. Same wrażenia z lektury są pozytywne. Można spojrzeć na niektóre życiowe oczywistości pod innym kątem, zrozumieć zagwozdki naukowe i poszerzyć swoją wiedzę. Nieznacznie jednak, bo każdy medal ma dwie strony: przystępność i okrojone rozmiary wywodów są plusem, ale zarazem w wypadku niektórych problemów pojawia się niedosyt. Jeśli jakiś mit nas zainteresuje, może pojawić się chęć dogłębniejszego rozeznania tematu. Tutaj nie ma na niego miejsca. Ma być szybko, zabawnie i trafić do jak największego grona odbiorców - to się niewątpliwie Radkowi Kotarskiemu udało. Pozycja idealnie nadaje się na prezent, zwłaszcza dla młodego odbiorcy, który przy odrobinie szczęścia będzie miał okazję zagiąć nauczyciela. Motto całości może być tylko jedno: Nie wierz, we wszystko co usłyszysz!

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Pamiętam, jak zwrócił moją uwagę plakat do filmu Luca Besson ze Scarlett Johansson pod tytułem ,,Lucy", na którym pojawił się wyświechtany slogan o tym, że rzekomo wykorzystujemy jedynie 10% możliwości swojego mózgu. Pamiętam też, jak później rozmawiałem na ten temat z jednym z kolegów, który film widział i stwierdził, że w jego opinii reżyser filmu podczas realizacji faktycznie korzystał z 10% swojego mózgu i że film może być świetną rozrywką, jeśli podczas seansu nie będziemy próbować uaktywniać większych obszarów. W książkowej publikacji zatytułowanej ,,Nic bardziej mylnego" Radek Kotarski dzieli się podobnymi odczuciami przy okazji tego samego filmu. Idzie jednak dalej i nie tylko fałszywy ów osąd obala, ale dodatkowo też tłumaczy skąd się on wziął i dlaczego uzyskał status mitu. Rozlicza się w ten sposób jeszcze z kolejnymi czterdziestoma dziewięcioma bardziej bądź mniej fałszywymi przekonaniami, które funkcjonują w naszym życiu, często jako tak zwane mądrości ludowe, rzekomo naukowe dogmaty czy niby prawdy objawione. A są mitami właśnie, efektami błędnych interpretacji, niechlujnych przekazów, uproszczeń i schematów. ,,Nic bardziej mylnego" do doskonała pożywka dla umysłów otwartych, żadnych inspiracji dla samodzielnych poszukiwań rozwiązań, dla pogromców utartych klisz i szukających prawdy. To także, o dziwo, lektura szalenie łatwa w odbiorze, przyjemna i momentami naprawdę zabawna. W sposób niewymuszenie lekki, zdawało by się frywolny i daleki od naukowego dyskursu, wprowadza autor czytelnika do świata, w którym nic nie zostanie pozostawione bez dokładnego sprawdzenia. Każdy z pięćdziesięciu mitów omówiony zostaje na pięciu, sześciu stronach zaledwie, nie zdąży więc zmęczyć, a dzięki tej swoistej dyscyplinie, zyskuje na klarowności. Istota omawianego problemu nie rozmywa się w morzu naukowych szczegółów. Bierzemy mit, krótko i dosadnie obalamy go, a następnie tłumaczymy skąd się wziął. Każdy rozdział zbudowany jest na tym schemacie, do każdego też dołączona jest konkretna bibliografia. Kilka pozycji zaledwie, ale widać, że dokładnie wyselekcjonowanych. Ta bibliografia nie tylko uwiarygodnia wywody Kotarskiego. Otwiera też przed co dociekliwszym czytelnikiem nowe przestrzenie, inspiruje do pogłębionych studiów, być może także do własnych, nowych odkryć i odczytań. Znajomość książki Radka Kotarskiego z całą pewnością przydać się może w szkole, jest bowiem źródłem mnóstwa ciekawostek ze świata przyrody, historii (głównie naszego kraju), religii, popkultury, szeroko rozumianej nauki. Powinna znaleźć się w kanonie lektur szkoły podstawowej, być może też gimnazjum. Nie tylko jako źródło wiedzy podanej w sposób, jako się rzekło, łatwy i przyjemny, ale przede wszystkim jako kapitalny przykład fantastycznej postawy w stosunku do świata i nauki o nim. Postawy nieufnego naukowca, który zanim wyda osąd na jakiś temat, poświęci trochę czasu na dokładne go poznanie, przyłoży doń przysłowiową lupę, gdy trzeba mikroskop i będzie bawił się świetnie w dochodzeniu do prawdy. Ty też możesz zostać odkrywcą, pogromcą mitów, szalonym naukowcem, zdaje się mówić Kotarski między wierszami każdego z pięćdziesięciu rozdziałów. I w tym leży główna siła przekazu tego wydawnictwa. Z informacji na okładce dowiadujemy się, że autor ma swój kanał na YouTube pod nazwą Polimaty, gdzie w sposób przywodzący na myśl postać charyzmatycznego Bogusława Wołoszańskiego, tropi bardziej bądź mniej popularne mity, ale także zgłębia fascynujące zagadki z naszej historii czy nauki. Wyjaśnia i tłumaczy, nigdy jednak nie poucza, zmusza raczej do samodzielnego myślenia i poszukiwania prawda na własny rachunek.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

Mity są uporządkowane tematycznie. Autor z każdym z nich rozprawia się raptem na kilku stronach, ale robi to często dosadnie i przede wszystkim konkretnie. Bardziej zainteresowanego i wnikliwego czytelnika z pewnością zadowoli, a może nawet ucieszy bibliografia pozwalająca dodatkowo zgłębić poszczególne zagadnienia.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)