Ludzie wolni są braćmi. Legiony Dąbrowskiego między prawdą a legendą
Wojciech Wendland

"Aby zrozumieć fenomen Legionów należy poznać oblicza dzieła oraz jego twórców - czołowych bohaterów tej historii, i poszukać odpowiedzi na pytanie: co i kogo zaprowadziło do stworzenia dzieła tak wielkiego, że zarówno o nim, jak i o jego twórcach, śpiewamy do dziś w hymnie narodowym? Jakie drogi wiodły do Legionów i jakimi wyobrazili je sobie ich twórcy, przywódcy, mistrzowie? [...] sylwetki tych bohaterów i niektóre istotne zagadnienia z nimi związane wciąż pozostają za mało znane. Czyżby ich życie skrywało jakieś tajemnice, coś o czym nie chcemy pamiętać, co nie pasuje do utartych schematów myślenia o patriotyzmie i polskości?".

"Legiony zajęły poczesne miejsce w ruchu, który z ich udziałem i za sprawą Napoleona zmierzał do przeobrażenia całej Europy w duchu nowoczesności. Legiony nie były tylko formacją prowadzącą w Europie walkę o wolność poprzez czyn zbrojny. Od początku istniała świadomie kształtowana społeczno-kulturowa formacja Legionów, zmierzająca do - jak wyżej wspomniano - ukształtowania nowego typu Polaka i zdobywania wolności drogą oświecenia. Był to element szerszego procesu dokonującego się w całej Europie, który inicjowała francuska rewolucja a następnie podjęte przez Napoleona działania. Był to również istotny element samoświadomości legionistów, jak też przekazu celowo i konsekwentnie kierowanego przez nich do kraju i świata".

"Dlatego też zagadnienie, które tak Askenazy, jak i Handelsman, ujmowali pod tytułem Napoleon a Polska, bądź Napoleon i Polska, wymaga szerszego horyzontu prezentacji, uwzględniającego nie tylko polityczne i wojskowe wymiary zdarzeń, ale także kulturowe i świadomościowe elementy struktury dziejowej rzeczywistości, w tym wypadku związane z problematyką złożonej relacji: Napoleon i Legiony Polskie".

"Opisywane w tej pracy wydarzenia przyczyniły się również do narodzin napoleońskiej legendy, szczególnie kultywowanej wśród Polaków i trwale obecnej w dziełach Adama Mickiewicza, Bolesława Prusa czy Stefana Żeromskiego. Polska pamięć pozostała jednak niewolna także od krytycznego stosunku, nie tylko do osoby Napoleona, ale również Legionów. Szeregi pokoleń Polaków nie przestawały toczyć sporu, który roznamiętniał przedstawicieli wszelkich profesji. Niechęć bądź sympatie do Napoleona, które często, acz nie zawsze, rzutowały na stosunek do Legionów, manifestowano na polach nauki i kultury, nieprzerwanie w ciągu ostatnich dwóch stuleci".

Wojciech Wendland, historyk i menadżer projektów, absolwent Uniwersytetu Łódzkiego i Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, doktor nauk humanistycznych. Autor książek nominowanych do Nagrody im. Oskara Haleckiego: W 89 lat dookoła świata. Aleksander Tansman u źródeł kultury i tożsamości, Łódź 2013, Trzy czoła proroków z matki obcej. Myśl historyczna Tatarów polskich w II Rzeczypospolitej, Kraków 2013.

Informacje dodatkowe o Ludzie wolni są braćmi. Legiony Dąbrowskiego między prawdą a legendą:

Wydawnictwo: inne
Data wydania: 2023-01-20
Kategoria: Historyczne
ISBN: 9788396376732
Liczba stron: 195

Tagi: Historia