Klezmerzy 4. Latający trapez!
Joann Sfar

 Wielką sztuką i odwagą każdego twórcy literatury jest to, by uczynić kolejną część popularnego i cenionego cyklu inną, aniżeli wszystkie dotychczas. To swego rodzaju eksperyment, który czasami wychodzi na dobre, czasami zaś nie. Takiej sztuki podjął się właśnie Joann Sfar w kontekście najnowszej, czwartej już odsłony komiksowego cyklu „Klezmerzy”, która nosi tytuł „Latający trapez!”. Zapraszam do poznania recenzje tej pozycji. 

 Długa tułaczka naszych muzykantów dobiegła końca - przynajmniej na jakiś czas. Oto bowiem Noe, Chava, Yaakov, Vincenzo i Tchokola znaleźli swoją bezpieczną przystań w nigdy nie śpiącej Odessie. To właśnie tam niektórzy z nich skierują swoje ścieżki na niebezpieczne tory gangsterskiego życia, inni oddadzą się muzycznej sztuce i zabawie, zaś jeszcze niektórzy poznają słodko-gorzki smak miłości. A nad tym wszystkim rozbłyśnie blask cyrkowej magii, która również wpłynie na życie naszych muzycznych wędrowców...

 Poprzednie części tego klimatycznego cyklu znaczyły bardzo różne stany i emocje - począwszy od samotności, poprzez wielką i awanturniczą przygodę, a kończąc na stricte kryminalnych wątkach. Tym razem Joann Sfar stawia na miłość, która to dotyka każdego z naszej grupy bohaterów w nieco odmienny sposób, ale która odciśnie wielkie piętno na tym, co ich spotka. I jest to swego rodzaju fabularna stagnacja, którą i owszem - wypełnia przygoda, akcja i namiętność, ale jednakże w nieco odmiennej, bardziej stonowanej postaci. I prawdą jest to, że zaskakuje nas ta historia, ale też i pozwala spojrzeć na tę komiksową całość w nieco inny sposób.

 I znaczą tę fabularną relację piękne, często ocierające się o granicę realizmu i zarazem bardzo sugestywne sceny z miłością, muzyką, cyrkową sztuką i awanturniczą przygodą w tle, gdzie to chociażby Yakkov znajduje swoje nowe powołanie w kręgach mafijnego królestwa Miszki Japończyka oraz odważy się zrobić ryzykowny krok ku miłości do pięknej Chavy, Baron będzie zmagał się z poczuciem dojmującej samotności, zaś Vincenzo uwikła się w bardzo niebezpieczny związek z kuszącą i zamężną akrobatką... I dzieje się tu wiele, często w zaskakującej postaci oraz z tym pięknym przekonaniem, że to właśnie ta jedna noc może zmienić wszystko...

 Kolejny raz zachwyca nas tu wspaniałe połączenie tej historii o dawnym świecie z miłosnym dramatem, komedią i sensacją w niezwykle spójną, piękną, jakże klimatyczną całość. Oczywiście tym razem dominują tu bardziej obyczajowe i egzystencjalne wątki, ale w ogólnym ujęciu jest to wciąż ta sama, wielokulturowa i jak zawsze podszyta tajemniczością opowieść, w której to każdy czytelnik odnajdzie dla siebie coś innego, szczególnie go intrygującego. Dla mnie tym czymś było w tym przypadku fascynujące spojrzenie na cienką granicę pomiędzy szczęściem i smutkiem, którą to przekroczą tu w największym stopniu Yakoov i Chava... 

 Oczywiście możemy i powinniśmy zachwycać się tu także pięknem tego dawnego świata - z obrazem przedwojennej Odessy, na czele. To niepowtarzalny klimat, folklor i urok tego miejsca, w którym mieszają się języki, religie i sztuki. Tym razem przyjdzie poznać nam z bliższej strony nocną, rozrywkową postać tego miasta, która okaże się bardzo ciekawą, nieodgadnioną i kryjącą wiele niespodzianek - tak dla bohaterów komiksu, jak i dla nas...

 Nie zawodzi nas również Joann Sfar na polu ilustracji, ukazując nam niezwykle malownicze, tradycyjnie rozmywające się, malownicze rysunki, które od czasu do czasu przełamuje bardzo surowa forma - tak kreski, jak i całego obrazu. To również zamierzony chaos na polu kadrowania i piękno mocnych, ale zarazem i nieco rozmytych kolorów. I bardzo przyjemnie ogląda się nam te ilustracje, które zawsze kryją w sobie coś więcej, aniżeli mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka.

 Ciekawie, niespiesznie i z wielkim zaangażowaniem upływa nam lektura tego komiksu, który pozwala nam i jego bohaterom zaczerpnąć nieco oddechu, ale też i skupić się na tym, co najważniejsze - własnym życiu, pragnieniu szczęścia, miłości. I choć tytuł ten jest innym względem poprzednich trzech części, to w mej ocenie jest on bardzo potrzebnym ku temu, by ujrzeć tę całościową historią w nieco innych barwach, aniżeli dotychczas.  

 Komiksowa opowieść pt. „Klezmerzy. Latający trapez!”, to spotkanie z komiksową sztuką. Sztuką ambitną i zarazem bardzo przystępną dla każdego miłośnika nieco przewrotnych historii o minionym świecie, życiu i ludzkich namiętnościach. Ze swej strony gorąco zachęcam was do tego, byście sięgnęli po ten tytuł i udali się za jego sprawą w niezwykłą podróż do przedwojennej Odessy…

GDZIE MIŁOŚĆ SPLATA SIĘ Z PROBLEMAMI

Łąka na niebie się kończy

Ja tańczę, tańczę na słońcu

Słowo, na które czekałem

Padło z Twoich ust w końcu

Tańczę, ja tańczę na łące

Przecież łąka to słońce

Mądrze świat został stworzony

Dzięki za to Ci Ojcze

- Kult

I znów wracam do tego klezmerskiego świata, chociaż klezmerskiej muzyki nie lubię. Bo akurat seria Sfara dobra jest, niezależnie od takich preferencji. No i przy okazji tak się zbiegł ten mój powrót z wieścią o śmierci Chaima Topola, niezapomnianego skrzypka ze ,,Skrzypka na dachu", czyli jednego z nielicznych dzieł, które uderzając w podobne co ,,Klezmerzy" struny, trafiło jakoś do mnie. Więc sobie powspominałem trochę przy lekturze i może dlatego nawet jeszcze lepiej mi się czytało? A może sprawiły to rysunki, które w tym tomie bardziej wpadają w oko? Tak czy inaczej przyjemnie było i fani serii zadowoleni będą na pewno.

Klezmerzy kochają i nienawidzą. A najbardziej kochają chyba piękną Havę. To o niej myśli cały czas Baron, chociaż kobiet ma na pęczki właściwie. I to jej pocałunek skrada Yaakov. Ale jest jeszcze Vincenzo, którym interesuje się akrobatka. Akrobatka mężatka, należałoby dodać. I tak wszyscy tkwią w tym tańcu, gdzie miłość splata się z problemami i każdy z nich próbuje uszczknąć coś dla siebie.

https://ksiazkarniablog.blogspot.com/2023/03/klezmerzy-4-latajacy-trapez-joann-sfar.html