H.P. Lovecraft. Przeciw światu, przeciw życiu
Michel Houellebecq

Przyciągnął smutny człowiek (Lovecraft) smutnego człowieka (Houellebecqa). Napisał smutny człowiek (Houellebecq) o smutnym człowieku (Lovecrafcie), bo nikt tak jak smutny człowiek nie zrozumie drugiego smutnego człowieka (w tym wypadku akurat Houellebecq Lovecrafta, choć pewnie mogłoby być i odwrotnie). I tylko King stara się wlać trochę życia w te ponure stronice, bo po pierwsze nie bardzo lubi taplać się w smutku smutnych ludzi, których zasmucenia nie pochwala(a już zwłaszcza w egzystencjalnym przygnębieniu Francuza), a po drugie sam ma przerażająco wielki apetyt na pisanie o Lovecrafcie, tyle że nie o jego smutku, ale o znacznie bardziej ekscytującym strachu (a tu poproszono go tylko o marny objętościowo wstęp, co jest dla niego najwidoczniej i smutne i straszne zarazem). Gdzieś pomiędzy Kingiem a Houellebecqiem Lovecraft pojawia się w swej niebanalnej, smutno-strasznej biografii, pełnej psychicznych załamań, wodospadów prywatnej korespondencji, zachwytów nad monumentalnością architektury, marzeń o Europie, rasistowskich fobii, wyprzedanych mebli i wyśnionych koszmarów, przede wszystkim zaś wypełnionej powołanymi przez niego do literackiej egzystencji fantastycznymi stworami, z ich onomatopeicznym koncertem tupotów, kłapnięć, syków, szelestów, gdakań, mlasków i sapnięć; biografii opowiedzianej nazbyt może zwięźle, ale z wielkim wyczuciem i z nieodzowną pesymistyczną, zgryźliwą nutką huellebecczyzny stosowanej, która do tej akurat scenerii pasuje jak czterostopowe ramiona z płetwami do upstrzonych chrząstkami, rzęskami i rurkami korpusów Dawnych Istot (czyli jak ulał). Po odjęciu smutku Stephen King poleca esej kolegi po piórze, choć w paru miejscach nie zgadza się z biogramosmuceniem Houellebecqa. Ja z kolei nie do końca zgadzam się z zastrzeżeniami Kinga, który mógłby (i chyba chciałby) sam napisać o Lovecrafcie i przedstawić swój punkt widzenia w osobnej publikacji, miast negować zasadność niektórych wywodów Houellebecqa bez podawania argumentacji. Niewesołe jest położenie czytelnika (zwłaszcza jeśli ma on zamiar dopiero sięgnąć po lovecraftowskie opowiadania), gdy w kilku miejscach musi zadać sobie pytanie "Komu wierzyć?" - rodakowi Lovecrafta, który zamiast fantastycznych potworów widzi w jego dziełach wielkie waginy, czy Francuzowi, który rozpisuje się o antyerotyzmie opowiadań samotnika z Providence, powołując się m.in. na wypowiedzi z jego listów. Jednego możemy być pewni: to Houellebecq zadał sobie trud przeczytania nie tylko dzieł Lovecrafta, ale także wszelkich dostępnych opracowań i korespondencji, więc chyba nie mamy podstaw, by wątpić w to, co napisał i opublikował. Michel w roli opisywacza cudzego życia to zdecydowanie typ biografisty-entuzjasty, który dzieła i sylwetkę swojego mistrza z dawnych lat przybliża (zarówno bardziej jak i mniej wtajemniczonym czytelnikom - bo i ci drudzy są mile widziani) w sposób oryginalny, plugawo-poetycki i z widocznym znawstwem (by nie rzec kolokwialnie: "z fanowską wczutą"). Ma to swój wielki urok, więc koniec końców jeśli ktoś chce się dowiedzieć "jak zmarnować życie, i ewentualnie stworzyć jakieś dzieło, przy czym, gdy chodzi o punkt drugi, rezultat nie jest gwarantowany" niech śmiało sięga po Lovecrafta w krzywym, houellebecqowskim zwierciadle, bo nie powinien być zawiedziony, zwłaszcza jeśli lubi wisielczy humor i odrobinę artystycznej (gdyż atmosferotwórczej) zgnilizny w opisach.

(Kliknij aby rozwinąć opinię)

HOUELLEBECQ CZYTA LOVECRAFTA

Houellebecq piszący o kimś innym niż on sam? Nie może być, autor ten jest bowiem tak skoncentrowany na własnej osobie, że nawet okładki jego książek spod szyldu literatury faktu atakują nas jego specyficzną facjatą, a jednak! Oczywiście twarz pisarza nie zniknęła z frontu, a i jego stałe nawyki pozostały na swoich miejscach, ale tak czy inaczej w ręce czytelników trafia biografia i to takiej legendy, jak Lovecrafta. Co nie zmienia faktu, że to propozycja nie tylko dla miłośników Samotnika z Providence, ale także Houellebecqa jako takiego.

Howard Philips Lovecraft. Samotnik. Legenda. Twórca mitologii Cthulhu, mistrz horroru, kultowy autor literatury science fiction czy raczej szeroko pojmowanej fantastyki. Rasista, człowiek lękający się innych ludzi i bojący rzeczywistości. Bojący zmian. Depresyjny. Uciekający przed światem.
Michel Houellebec. Pisarz niepokorny. Kontrowersyjny. I fan prozy Lovecrafta od czasów nastoletnich. Łączy ich niechęć do zaakceptowania rzeczywistości, pragnienie odrzucenia cywilizacyjnego postępu. Co jeszcze mają wspólnego? Wczytując się w biografię Lovecrafta Houellebecq odsłania swoje życie, poglądy na świat, pisarzy i czytelników i niemalże poetycką stronę literatury faktu oraz… ludzkich lęków.

Całość recenzji na moim blogu: https://ksiazkarniablog.blogspot.com/2020/02/hp-lovecraft-przeciw-swiatu-przeciw.html

(Kliknij aby rozwinąć opinię)