Golem
Maciej Płaza

Absolutnie nie jestem znawczynią kultury żydowskiej i przykro mi, ale lektura Golema jakoś mnie nie do tego nie zachęciła. Wystarczy mi już przebrnięcie przez Księgi Jakubowe Olgi Tokarczuk. Co nie znaczy, że nie poszerzyłam swojej wiedzy - aby zrozumieć funkcjonowanie tej społeczności nie raz, nie dwa sięgałam do internetu. Styl życia chasydzkich Żydów jest z etnograficznego punktu widzenia dość ciekawy, ale ta nadmiarowa religijność jest mi emocjonalnie obca (zresztą jak każda religijność). I owszem, poznałam sporo zwyczajów, zakazów, nakazów. Najbardziej bliskie były mi losy nieszczęsnej wdowy Shiry, czyli los zniewolonej przez opresyjne zasady kobiety. Już nie mówiąc o stosunku do cielesności, ale to charakterystyczne dla każdej religii, że pozbawia człowieka kontaktu z ciałem. To, jak rodzi się zło, że zaczyna się od słów, plotek, pomówień, które prowadzą do nienawiści i pogromów to nic nowego. Opisane już było setki razy. 

To, co zachwyca, to oczywiście sposób stylizacji, język (nawet jak jest dość hermetyczny). Książkę jednocześnie czytałam w tradycyjnej formie i słuchałam w audiobooku. I to jest najmocniejszy punkt tej lektury. Sposób, w jaki czytał Andrzej Ferenc był jedynym powodem, że odebrałam tę książkę chociaż troszeczkę emocjonalnie.