Franka. W obcym domu
Wioletta Sawicka

W tym tomie wyjaśni się wiele tajemnic, o których była mowa w pierwszej części "Oleńka. Panienka z Białego Dworu". Niektórzy bohaterowie poproszą o przebaczenie swoich win, ale czy to będzie szczera skrucha? Gdzie jest granica między walką o przetrwanie a egoizmem, który krzywdzi innych? Wojna wyzwala w człowieku najgorsze instynkty, o które w innych okolicznościach by sam siebie nie podejrzewał. Dalej jesteśmy świadkami walk o wolność Polski. Autorka bardzo obrazowo przedstawiła wydarzenia, które miały miejsce na Kresach Wschodnich. Nie tylko Polska walczyła o niepodległość, ale też Litwa i Ukraina. Więc zrozumiałe jest, że Polacy nie byli mile widziani w tamtych regionach jako posiadacze ziemscy. Majątki szlacheckie były grabione, palone, a właścicieli mordowano.

Bardzo odpowiada mi styl pani Wioletty, nie potrafiłam oderwać się od czytanej powieści. Wyważone opisy, które nie przytłaczają i nie nużą, do tego duża ilość dialogów sprawia, że bardzo łatwo wyobrazić sobie poszczególne sceny, w których biorą udział bohaterowie. Dalej kibicuję Oleńce, którą nie sposób nie lubić. Kobieta anioł, który potrafi odsunąć na bok własne potrzeby i pomagać potrzebującym. Jej odpowiedzialność i zaradność może być wzorem dla nas. Natomiast nie polubiłam jej brata, który zachowuje się bardzo egoistycznie. Mężczyzna nie liczy się z uczuciami innych, ocenia wszystko zero jedynkowo.

Oleńka żyje pod przybranym nazwiskiem. Jako Franka Wyrobek wychodzi za kowala, którego nie darzy uczuciem. Dla ratowania dzieci jest gotowa poświęcić wszystko. Wojna nadal trwa i kobieta jest zmuszona do ucieczki. Kolejne dzieci trafiają pod jej opiekę. 

Czy uda jej się wrócićdo domu?

Tułaczka, nienawiść, zdrada, walka o człowieczeństwo. Nadzieja, która umiera ostatnia.

,,Franka. W obcym domu" to drugi - po ,,Oleńka. Panienka z Białego Dworu" - tom o losach hrabianki Ostojańskiej, teraz Franki Wyrobek.  Nie wiem, co napisać, aby za wiele nie zdradzić z fabuły, ale uwierzcie dzieje się w tej części bardzo dużo. Główna bohaterka przez to, co ja spotkało w latach 1915 - 1918, ależ naprawdę jej nie oszczędza, bardzo się zmienia (zresztą wojna zmieniła nie tylko ją), jednak mimo wszystko nie poddaje się i robi wszystko, by przetrwać razem z dziećmi nawet wtedy, kiedy zostaje wypędzona z Mickunów i trafia do Odessy. Także wtedy, kiedy i tę przyjdzie jej opuścić. W recenzji pierwszego tomu wspominałam, że jest on tylko wstępem, co zdecydowanie się potwierdziło. Nie brakuje tutaj wartkiej akcji, pełnej nieoczekiwanych zwrotów, a wielka historia, opowiadająca o czasie bieżeństwa, odzyskaniu niepodległości i powstaniu Królestwa Litwy, w rzeczywistości częściowo uzależnionego od Niemiec, czy rzeziach dokonywanych przez ukraińskich nacjonalistów na Polakach (bo nie zaczęło się od Wołynia w 1943r.), wciąga czytelnika tak bardzo, iż niełatwo się oderwać od książki, natomiast zakończenie zaskakuje wbijając w fotel. Zaskoczyć może również przemiana dwóch innych bohaterek, ale nie będę zdradzać, kim one są. Wspomnę tylko o tym, że staną się kobietami bardzo wyzwolonymi i zacznie się między nimi rodzić związek jednopłciowy, a tak owe nie były wtedy niczym nadzwyczajnym. Tytuł sagi "Wiek miłości, wiek nienawiści" idealnie oddaje czasy wielkiej historii, w których miłość przeplatała się z zemstą i nienawiścią, pojmowaną, jako czynnik ludzkiej natury, ale też stosunków społecznych, co oddaje ten cytat: "Nie można wymagać rozsądku od ludzi, którzy zamiast rzetelnej wiedzy ufają zabobonom. Nie ma gorszego ograniczenia, niż ciemnota umysłowa. Plotkują, bo wzbudza w nich lęk wszystko, co nowe i nieznane.". Serdecznie polecam ten cykl.

,,Wtedy zaświtała jej w głowie pewna zbawienna myśl.

To tylko opakowanie, zmieniona sytuacja, ale w środku wciąż jestem taka sama. To nadal ja. Aleksandra Ostojańska. I nikt mi tego nie zabierze. Nawet nędza".

Oleńka, kiedyś panienka z bogatego domu, teraz biedna samotna matka, która zostaje zupełnie sama w tak trudnych wojennych czasach, poznaje kowala - Ignacego, porywczego, prostego człowieka, ktorego postanawia poslubić, aby dać dom swoim dzieciom, choć nie wychodzi za mężczyznę z miłości, wie że będzie nieszczęśliwa, ponieważ nigdy nie odwzajemni jego uczuć, wie, że nie ma innego wyjścia. Od momentu ślubu nie jest już Oleńką a Franką - chłopką. 

Ile poniżenia jest w stanie znieść człowiek dla ratowania najbliższych osób?

Znajdziecie w tej książce wiele emocji, czas wojny to przecież ogrom zbrodni i tragiczne losy całych rodzin, skazanych na tułaczkę, okaleczonych fizycznie i psychicznie, jednak mających silne pragnienie aby przeżyć za wszelką cenę.

"Franka w obcym domu " to ciąg dalszy losów Aleksandry Ostojańskiej, która opuściła swój majątek po zamordowaniu rodziców podejrzewanych o spiskowanie przeciwko ówczesnej władzy. Dziewczyna zostaje zupełnie sama, choć towarzyszy jej służąca Józka. 
Obie kobiety wkrótce zostają matkami, ale to Ola musi zając się obojgiem dzieci.
Zupełnie nieoczekiwanie pojawia się w otoczeniu ich kowal z sąsiedniej wsi, któremu kobieta zawdzięcza przeżycie po bestialskim ataku. Tym razem mężczyzna przychodzi z konkretną ofertą. Chce aby Franka ( bo zmiana imienia i nazwiska spowodowana była chęcią ukrycia się przed prześladowcami) została jego żoną. 
Kobieta musi podjąć trudną dla siebie decyzję, która zaważy na losach jej i dzieci. Trudne jest bycie z kimś bez miłości, z rozsądku, a tak wyglądać musi to małżeństwo. Przeprowadzka  do domu Ignaca nie jest łatwa, to zupełnie inny świat. Mimo, że Franka jest obeznana z tym jak wyglądało życie na wsi, to jednak to  jest zderzeniem się z wyobcowaniem. Sąsiadki dziewczyny są zdziwione niektórymi sytuacjami. Wyśmiewają się z niej i z Ignaca, który realizuje prośby żony związane z unowocześnieniem życia. 
W tej książce możemy podglądnąć jak pod strzechy wkracza powoli nowoczesność i z jakim oporem spotkają się proste zasady związane z higieną czy żywieniem. Podglądamy życie zarówno w mieście jak i na wsi.
Akcja książki toczy się w trudnym dla Polski momencie. Widać już wyraźnie osłabnięcie dominującej roli zaborcy rosyjskiego, do głosu dochodzą ci, którzy są rdzennymi mieszkańcami Wileńszczyzny, a Lachy najwyraźniej są dla nich wrogami. W powieści jest wiele sytuacji pokazujących nienawiść ukrywających się w lasach oprawców mordujących, gwałcących i rabujących pod pretekstem wyłapywania tych co są przeciwni ich polityce. 
Mamy tu sceny z tułaczki Franki skazanej na wywózkę w głąb Rosji, utratę domu, najbliższych, ale jednocześnie pokazaną niezwykłą odwagę kobiety, która walczy o utrzymanie się na powierzchni swojej małej rodziny. Na szczęście nie jest w tym osamotniona i na swojej niełatwej drodze spotyka dobrych ludzi. 
Pojawia się także tematyka związana z feminizmem szeroko pojętym. Bryluje w tym postać Niny, pełnej innowacyjnych pomysłów, które chce realizować na terenach wiejskich. Niektóre z nich są bardzo odważne. 
Na duży plus trzeba zaliczyć dopracowanie postaci głównej bohaterki, która z niewinnego i bez wyrazu dziewczęcia staje się mocną kobietą, która walczy o byt swojej rodziny.

Jeszcze lepsza niż część poprzednia. Nie tylko dzieje się więcej, ale także w ciekawy i jaksny sposób pokazuje jak wyglądała I wojna światowa na terenach należących do Rosji. Oczywiście podziewial Oleńkę za jej cechy. Co więcej... mocno kibicowałam by odnalazła szczęście, ale to nie dostała tak łatwo. Wiele było zawirować w jej życiu. Końcówką tej częśći autorka narobiła mi apetytu na część kolejną- zostawiła kilka sprw, które być może zostaną rozwiązane w kolejnej częśći. Nie mogę się już tego doczekać.