Recenzja książki: Życie społeczne zwierząt. Jak współpracą podbito świat przyrody
Recenzuje: Danuta Szelejewska
Niezwykle ważne jest życie z innymi. Warunkujący wzajemne relacje wymiar społeczny stanowi podstawowy element nie tylko ludzkiej egzystencji, co pokazuje treść książki Życie społeczne zwierząt. Jak współpracą podbito świat przyrody. Czas więc sięgnąć po lekturę i przekonać się, jak ważna jest społeczność.
Ashley Ward, który od wielu lat bada zachowania społeczne i komunikację w królestwie zwierząt, wprowadza czytelnika w ich fascynujący świat. W każdym z rozdziałów skupia uwagę na innym gatunku: są spokrewnione z krewetkami kryle antarktyczne oraz mogąca zniszczyć wszystko szarańcza; są specjalizujące się w zapylaniu roślin kwiatowych pszczoły, pracowite mrówki i budujące wyjątkowo okazałe gniazda termity; są ryby (dorsz atlantycki może osiągnąć nawet dwa metry długości oraz sto kilogramów wagi), zamieszkujące cały świat ptaki, inteligentne szczury i największe spośród żyjących obecnie zwierząt – słonie; są wieloryby oraz delfiny, a także afrykańscy mięsożercy (lwy, hieny, wilki) i zwierzęta naczelne (kotawce sawannowe, pawiany, szympansy, bonobo). Przekazywane przez Warda szczegóły dotyczą cech charakterystycznych poszczególnych zwierząt, zasięgu ich występowania, rozwoju, zdolności adaptacyjnych, warunków życia, codziennego funkcjonowania i komunikowania się, grożących im niebezpieczeństw oraz sposobów obrony, reakcji na zdarzenia losowe, związków między osobnikami, interakcji z człowiekiem oraz społecznej dominacji. Wszystko to, opisane w sposób interesujący i zrozumiały, pokazuje, jak bardzo świat zwierząt jest tajemniczy i fascynujący.
Treść publikacji Wydawnictwa W.A.B. zawiera mnóstwo opartych na wynikach badań naukowych (wiele z nich autor – profesor na wydziale behawiorystyki zwierząt – prowadzi osobiście) wiadomości przyrodniczych, których zrozumienie i zapamiętanie ułatwiają opisy eksperymentów, efekty obserwacji, wyniki projektów, odniesienia do literatury specjalistycznej. W umiejętny sposób autor analizuje, porównuje, wylicza, kojarzy, wnioskuje, a także podaje dane geograficzne, przytacza liczby, nawiązuje do mitologii. Nie brak opowieści z licznych wypraw badawczych i ciekawostek. Wszystko to sprawia, że wiedza czytelnika zostaje pogłębiona, a nasuwające się pytania – odnajdują odpowiedzi. Pomocą służą przypisy (bibliograficzne i wyjaśniające), przyporządkowana do poszczególnych rozdziałów lektura uzupełniająca oraz alfabetyczny indeks.
Książka Życie społeczne zwierząt. Jak współpracą podbito świat przyrody udowadnia, że życie społeczne, ułatwiając rozwiązywanie codziennych problemów, stanowi podstawę sukcesu wielu gatunków.
