Recenzja książki: Wyprawy na księżyc

Recenzuje: Milwaukee Meg

Szesnastego lipca 1969 roku na Księżycu wylądował moduł księżycowy Apollo 11 z pierwszymi ludźmi, jacy kiedykolwiek postawili stopę na naszym satelicie, co było przełomem naukowym, społecznym i mentalnym dla całego świata, zapowiadającym szybki rozwój technologii kosmicznej i wakacyjnych wycieczek na srebrny glob. W ponad czterdzieści lat po tym pamiętnym wydarzeniu jedyne, co możemy zrobić, to obejrzeć sobie obrazki kraterów, odcisków kosmicznych butów czy skał w książkach lub albumach. Dla raczej mniej posuniętych w latach wielbicieli kosmicznych podróży palcem po atlasie Alan Dyer popełnił „Wyprawy na Księżyc” – album przedstawiający przeróżne aspekty podróży na ziemskiego satelitę ze szczególnym uwzględnieniem misji Apollo 11.

Tematyka kolejnych rozdzialików jest naprawdę najróżniejsza: od mitów otaczających Księżyc począwszy, poprzez treningi astronautów i skafandry kosmiczne aż do księżycowych baz i ogólnych informacji, takich jak masa, średnica czy sposób powstawania kraterów. Każdy rozdzialik zajmuje dwie sąsiednie strony, rozpoczyna się krótkim wstępem wyjaśniającym w dość łopatologiczny sposób, o co chodzi i dlaczego akurat o tym jest napisane oraz z licznych, kolorowych bądź czarno-białych zdjęć, wykresów, rysunków i diagramów opatrzonych zwięzłym, acz wiele wyjaśniającym opisem.

Wiekim plusem tej książeczki jest różnorodność tematów w niej poruszanych; można tu poznać rozmieszczenie poszczególnych stanowisk w centrum kontroli lotów, zobaczyć, co jedli astronauci (czy jest to widok przyjemny - to pozostaje już kwestią dyskusyjną), zapoznać się z urządzeniami do treningu kosmonautów i trochę bliżej poznać słynny przylądek Canaveral. Także zdjęcia nie rozczarowują – oprócz obowiązkowych sztampowych fotek, które można znaleźć na fototapetach i w podręcznikach wszelakiej maści (Łajka w Sputniku, Gagarin w kombinezonie, odcisk TEJ stopy, zatykanie amerykańskiej flagi), można znaleźć tu fotografie naprawdę intrygujące i mało rozpowszechnione.

Jasno trzeba jednak stwierdzić, że tekst jest po prostu… infantylny. I nie chodzi tu tylko o sposób doboru słownictwa (nawet, jeśli uznamy, że jest to przeznaczone dla dzieci, tłumaczenie w słowniczku arcytrudnych i naukowych słów ‘antena’, czy ‘wprowadzenie na kurs ziemski’ wydaje się zabawne, tak jak mówienie o ‘ponurym Księżycu’ w porównaniu do ‘żywej Ziemi” ), ale o rażące błędy merytoryczne, wynikające z nadmiernego upraszczania. Mikołaj Kopernik nie ‘rzucił wyzwania odwiecznej wiedzy astronomicznej’, twierdząc, że Ziemia nie obraca się wokół Słońca. Księżyc wcale nie jest „nieco większy niż jedna czwarta Ziemi” (gwoli ścisłości: autorowi chodziło chyba o średnicę, bo objętościowo sytuacja kształtuje się na poziomie 1 do 50 w stosunku do naszej planety…). Takie kosmiczne (komiczne?) kwiatki można by mnożyć.

Powiedzieć także trzeba, że do książki dołączona jest płyta CD z 52 minutami oryginalnych nagrań NASA – z czego duża część to film dokumentalny z 1969 pokazujący misję Apollo 11, czyli słynny „Orzeł wylądował”, ale jest tu także 6 filmów pokazujących treningi astronautów mające przygotować ich do funkcjonowania w nieważkości czy tragiczne wydarzenia związane z pechowym Apollo 13. To materiał naprawdę godny obejrzenia, interesujący i intrygujący.

„Wyprawy na Księżyc” są chyba najlepsze dla naprawdę młodocianych miłośników kosmicznych przygód, którzy będą zachwyceni ilustracjami, a uproszczenia ich raczej zachęcą niż odciągną. Bardziej dokształceni w tej materii nie będą zachwyceni, powiedziałabym wręcz, że mogą być oni zniesmaczeni poziomem prezentowanych informacji.

Album Dyera to ładnie wydane, przyjemne do obejrzenia dzieło o zadziwiająco miernej treści w porównaniu do warstwy graficznej. Nie zmienia to faktu że „Wyprawy na Księżyc” zainteresują tych, którzy mieli dotychczas mało styczności z tym tematem i będą świetne jako wprowadzenie w temat.