Recenzja książki: Warszawa. Ballada o okaleczonym mieście

Recenzuje: Justyna Gul

Ballada o Warszawie

Miasto Stołeczne Warszawa, stolica i największe miasto Polski położone nad Wisłą. Doszczętnie zniszczone przez nazistów w trakcie II wojny światowej, powstało niczym feniks z popiołów by dawać wyraźne świadectwo męstwa i determinacji Polaków.

„Przymknijmy oczy, zmęczone widokiem ruin. W ciemności, która nas ogarnie, jasno rysować się zaczną drogi myśli budującej nową, nieznaną nam jeszcze Warszawę (…) – tak zaczyna się opowieść o Stolicy, niezwykły portret niezwykłego miasta.

Wydawnictwo Baobab i Polska Agencja Fotografów postanowiły stworzyć wyjątkowy dokument przedstawiający rekonstrukcję Warszawy, miasta, w które wstąpił duch walki, nadziei i solidarności. „Warszawa. Ballada o okaleczonym mieście” to przepiękne i przejmujące zarazem albumowe wydanie, gdzie fotografie unaoczniają odbudowę z gruzów, a opisy będące komentarzami do tych obrazów i wycinki prasowe, dają wyobrażenie zarówno o bolączkach mieszkańców, jak i o radościach warszawiaków.

Album złożony jest z dwóch części – mamy możliwość oglądania Warszawy jeszcze przed odbudową, w pierwszych latach powojennych. Część druga to już widok triumfującego miasta z jego codziennością, smaczkami oraz problemami. Uczestniczymy w życiu Śródmieścia ujętym w ścisły rytm czasu, obserwujemy radość i cieszenie się każdą chwilą. Kawiarniane rozmowy, kluby, teatry i kina tętniące gwarem i wesołością do późnej nocy – to wszystko uświadamia, że mimo koszmaru wojny i wszechobecnej traumy, warszawiacy idą do przodu, odbudowując na nowo relacje przerwane w bestialski sposób przez okupanta.

Upamiętnione zostały także warszawskie miejsca kaźni, masowych egzekucji niewinnych ofiar, zagarniętych z ulicy podczas tzw. „łapanek”. Dziś w miejscu jednej z największych publicznych egzekucji przy Nowym Świecie w pobliżu ulicy Ordynackiej hula wiatr, przynosząc za sobą śmieci. Może dzięki tej publikacji ktoś uświadomi sobie, że zamalowany na ścianie kamienicy napis „Chwała” i ślady po kulach świadczą o cierpieniu Polaków i dopominają się o szacunek.

Tego wszystkiego dowiadujemy się z urywków prasowych artykułów. „Express Wieczorny”, „Życie Warszawy”, „Wieczór” i wiele, wiele innych tytułów stanowią swoistą kronikę powojennych losów miasta, lat odbudowy oraz początków PRL-u. Widzimy słodko-gorzki obraz Stolicy, gdzie problemy w rodzaju metody gotowania zamrożonych pierogów są równie ważne, jak sposoby warszawskich doliniarzy (z cuchnąca puszką śledzi w roli odstraszacza na czele) i najnowsze trendy modowe. Wszystko to stanowi część rzeczywistości mieszkańców Warszawy i świadczy o ich człowieczeństwie.

„Warszawa. Ballada o okaleczonym mieście” to pozycja wielce interesująca, prawdziwa gratka nie tylko dla warszawiaków, ale i dla każdego Polaka. Cały kraj uczestniczył w podnoszeniu się z ruin miasta i ono stanowi oblicze naszej chwały. Album, który trzymam w dłoni, jest najlepszym dowodem na niezwykłą solidarność obywateli kraju w chwilach kryzysu i na to, że Polacy są narodem wyjątkowym.