Recenzja książki: Twierdza poligonalna

Recenzuje: Danuta Szelejewska

Bogaty w zabytki Poznań cieszy się dużym zainteresowaniem turystów. Będąc w X i XI wieku jednym z ośrodków stołecznych i religijnych państwa Piastów, pełnił funkcję siedziby władców Polski. Warte uwagi jest również to, że w poznańskiej katedrze pochowani są pierwsi panujący naszego państwa – Mieszko I oraz Bolesław I Chrobry. Książka Twierdza poligonalna jest wędrówką po dziewiętnastowiecznym systemie umocnień wybudowanych przez Prusaków, a obejmującym fort na Wzgórzu Winiarskim oraz umocnienia na terenie Ostrowa Tumskiego i lewego brzegu Warty.

Podróż po detalach twierdzy rozpoczyna się od Cytadeli. Wraz z autorem czytelnik wchodzi na fortyfikacyjny obiekt przez bramę główną na dziedziniec koszar. Przesuwając się wzdłuż Wielkiego Obwodu dochodzi do umocnień parków, a następnie mostami Wielkiej Śluzy i Wielkiej Tamy dociera na Ostrów Tumski. Mijane po drodze umocnienia wokółmiejskie prowadzą go do Bramy Cmentarnej Fortu Winiary. Wszystkie etapy tej niecodziennej wędrówki są niezwykle ciekawe, pozwalają bowiem bliżej przyjrzeć się temu, co składa się na przeszłość historyczną polskiego narodu, wzbogacając wiedzę czytelnika o nieznane do tej pory szczegóły.

Publikacja zawiera mnóstwo materiałów historycznych, pozwalających lepiej poznać omawiany okres dziejów. Nieocenioną pomoc stanowią szczegółowe mapki twierdzy poligonalnej w Poznaniu według stanu z początku lat osiemdziesiątych XIX wieku oraz dokładnego planu twierdzy z roku 1954. Nie da się pominąć milczeniem ogromnej ilości pocztówek, zdjęć lotniczych omawianych obiektów, fotografii żołnierzy, planów miasta Poznania, grafik, schematów oraz zaświadczeń o przydziałach mobilizacyjnych. Ułatwieniem jest słowniczek terminów z dziedziny fortyfikacji, w którym poszczególne pojęcia zostały uszeregowane w porządku alfabetycznym. Zainteresowani tematem odnajdą dodatkową pomoc w bibliografii polsko- i obcojęzycznej. Najważniejsze informacje zostały podane w języku polskim i niemieckim.

Książka Twierdza poligonalna została opublikowana nakładem Wydawnictwa Święty Wojciech. Zawierając treści historyczne spotka się z zainteresowaniem ograniczonej grupy odbiorców. Erudycja mieszkańców Poznania zostanie wzbogacona o dodatkowe fakty, natomiast przybywający do miasta turyści, będą mogli uzupełnić dotychczasową wiedzę o nowe fakty. Warto zapoznać się z lekturą, ponieważ zaprezentowane w niej informacje przyczynią się nie tylko do pogłębienia wiedzy, ale przede wszystkim pozwolą na zrozumienie minionych czasów oraz sposobów postępowania tych, którym zawdzięczamy taki a nie inny status współczesności.