Recenzja książki: Sztuka nie tylko dla dzieci

Recenzuje: mrowka

Jak zachęcić dzieci do zainteresowania się sztuką? Lepiej nie zostawiać tego zadania przypadkowym nauczycielom plastyki i nie ufać programowi szkolnemu. Wystarczy sięgnąć po piękny album „Sztuka nie tylko dla dzieci”, by roztoczyć przed maluchami wizję arcydzieł niosących z sobą prawdziwe tajemnice.

Książka jest ułożona w taki sposób, że zaciekawi każdego. Nawet – zgodnie zresztą z tytułem – tych, którzy z wieku dziecięcego już dawno wyrośli. Publikacja gromadzi i prezentuje dokonania kilkudziesięciu artystów; przedstawia się tu rozmaite techniki tworzenia, charakterystyczne tematy, motywy i kolory, a także ciekawostki dotyczące znanych obrazów i rzeźb. Każda prezentacja składa się z króciutkiej charakterystyki dzieła, z prób wskazania najważniejszych w nim elementów, ze zwrócenia uwagi na zasady kompozycji, umiejętnie zadawanych pytań dotyczących odczuć i wrażeń związanych z pracą oraz z przepięknych reprodukcji. Przeważnie pojawia się kilka obrazów lub zdjęć – przedstawianie dorobku artystów nie ogranicza się do jednego dzieła.

„Sztuka nie tylko dla dzieci” to jakby wycieczka po muzeach, wycieczka jednak ze specyficznym przewodnikiem. Autorzy książki podsuwają nam bowiem nowe sposoby spojrzenia na arcydzieła. Wyjaśniają rozwiązania twórcze, podpowiadają, jak odczytywać obrazy. Wyszukują niewytłumaczalne posunięcia malarzy, prowokują do odgadywania ukrytych sensów i do rozszyfrowywania dzieł, a przedstawianie tylko niewielkiego fragmentu dokonań artystów jest świetną zachętą do pogłębiania studiów nad sztuką. Wycieczka po muzeach rozpoczyna się prezentacją czterech profili mężczyzn – twarzy „zrobionych” z owoców, kwiatów, warzyw i liści. Giuseppe Arcimboldo wykorzystał typowe dla kolejnych pór roku rośliny i z nich ułożył wizerunki mężczyzn – od wiosennego młodzieńca po zimowego starca. Piotr Brueghel Starszy uwidocznił na płótnie chłopskie wesele, Jackson Pollock – dynamiczne abstrakcje. Nie zabraknie, oczywiście, tajemniczego uśmiechu Mony Lisy. Dzieła Bridget Riley będą świetnym przedstawieniem trójwymiarowości uzyskanej przez odpowiednie dobieranie kształtów i kolorów. Autorzy książki próbują wyjaśnić obraz Botticellego, przywołują też – egzotyczny dla nas – zbiór rycin Katsushika Hokusai, pokazujących górę Fuji. Moc zwierząt znajdzie się na płótnie Jacopo Bassano, a dziwne postacie – u Joana Miró. Poruszony zostanie temat kompozycji u Degasa i nietypowych rozwiązań na portretach Picassa. Spore wrażenie na odbiorcach zrobi z pewnością batalistyczny obraz Altdorfera, a także sprytnie obmyślony wizerunek króla, królowej, malarza, córki króla Hiszpanii i jej dworek u Velasqueza. Imponujące są zdjęcia Cindy Sherman. Nie zabraknie pejzaży przedstawiających sztorm, „Słoneczników” van Gogha, obrazów Rembrandta i kilku wersji zdjęcia Marylin Monroe, autorstwa Andy’ego Warhola. Do malarskich tajemnic zaliczyć można dzieło Hansa Holbeina Młodszego, Jana van Eycka czy framgnet obrazu Vittore Carpaccio. Poza malarstwem znajdują się tu historie o niecodziennych rzeźbach – opakowywanych mostach i wyspach, ascetycznych figurkach Alberta Giacometti czy kwiatowej rzeźbie Koonsa. Okazuje się, że nawet meble mogą być dziełami sztuki.

To jeszcze nie wszystkie atrakcje, jakie zapewnia „Sztuka nie tylko dla dzieci”. Zarówno dobór tematów, jak i sposób ich ujęcia sprawiają, że książka obudzi w dzieciach (i nie tylko) zamiłowanie do sztuki, a przynajmniej – zainteresowanie nią. Ta pozycja z pewnością spodoba się młodym czytelnikom i ich rodzicom, i zachęci do rozwijania artystycznych pasji a także pokieruje małymi autorami arcydzieł.