Recenzja książki: Skarpetki, skandale i sekrety
Recenzuje: Damian Kopeć
Kochany Pamiętniku! Drogi Pamiętniku! Najdroższy Pamiętniku!
Wiele osób pisze pamiętniki. Starszych i młodszych, dojrzałych i dopiero dojrzewających. Ci starsi mają z punktu widzenia przeżytych lat więcej do opowiedzenia. Ci młodsi za to więcej zauważają, chłoną świat wszystkimi zmysłami i nie wszystko przyjmują za tak oczywiste, jak ci starsi. Jest w literaturze swoista moda na pamiętnikarstwo nie całkiem rzeczywiste, wykreowane w twórczym umyśle autora. Moda na nie zawsze realistyczne wspomnienia, dzienniki i pamiętniki trwa, zmienna jak pogoda, ale mająca swoich zagorzałych wielbicieli. Zobaczyć wszystko, poznać każdą myśl, zanurzyć się w szczegółach - wydaje się, że im więcej o kimś wiemy, tym jesteśmy z nim bliżej, tym lepiej go znamy. W przypadku osób sławnych zdaje się wtedy spływać na naszą głowę część ich sławy i towarzyszącego im splendoru. Czy się tak naprawdę dzieje i czy nie jest to tylko chwilowe złudzenie?! Któż to wie...
Skarpetki, skandale i sekrety należą do gatunku literackiej fikcji pamiętnikarskiej skierowanej do młodego czytelnika, do nastolatków - i to głównie do dziewczyn. To zjawiskowy dziennik Betsaby Klarisy de Trop, kontynuacja książki Frytki, fasolka i limuzyny. Rzecz niezbyt w sumie wyrafinowana, ale bardzo przyjemna w lekturze. Zabawna, trochę pouczająca, napisana lekko, z polotem, o treści wciągającej i budzącej uśmiech na twarzy.
Co ciekawe, bohaterka tej książki, Betsy, nie jest postacią jednoznacznie pozytywną. To rozpuszczona, egzaltowana dwunastolatka, jedyna córeczka słynnej pisarki książek dla młodzieży. Mocno skoncentrowana na sobie, zwyczajne życie znająca tylko z opowiadań i telewizji. Mimo tego, szybko budzi naszą sympatię. Wiele negatywnych cech, którymi nas raczy, nie jest bowiem wynikiem wyrafinowania i zimnej kalkulacji, a wynika raczej z nieprzygotowania dziewczyny do prawdziwego życia, zaniedbania niezależnego od niej samej. Betsy wychowywana była bowiem przez całkowicie zajętą swoją pracą mamę-pisarkę, bardziej związana emocjonalnie z opiekunką niż z nią. Prywatni nauczyciele, specyficzne środowisko, w którym się obracała, rozbudzona wyobraźnia i brak kontaktów z normalnym światem ukształtowały nieznośną, pewną siebie (przynajmniej na zewnątrz), egocentryczną pannicę. Teraz jej warunki życia zmieniają się jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. Mama wyjeżdża do Hollywood, do pracy nad adaptacją swojej książki. Dziewczyna wyprowadza się z luksusowego, przestronnego domu do skromnego, ciasnego mieszkanka Billa, dawno niewidzianego taty, który ma za sobą bolesny epizod sześcioletniego więzienia. Poznaje inne życie, inne problemy, bardziej zbliżone do tych, które znają czytelnicy. Jest jak księżniczka, która nagle postawiona zostaje na zatłoczonej ulicy i musi sobie jakoś w tej sytuacji poradzić.
Betsaba snuje swoją opowieść. O zadziwieniu nowym życiem, o kłopotach, rozterkach, emocjach, które przeżywa. Oczywiście nie robi tego dosłownie, na poziomie przeciętnej nastolatki. Mamy raczej do czynienia z nieźle wystylizowanym dziennikiem stworzonym przez osobę dorosłą i dojrzałą. Wszak w lekturze to w niczym nie przeszkadza. Betsaba opowiada ciekawie i zajmująco, z odpowiednio stopniowanym napięciem, dużą dawką humoru i ciepła. Nowe otoczenie, nowe problemy, pierwsza w życiu ogólna szkoła, kłopoty z przyjaciółką i z natrętnym wielbicielem - Betsy ma o czym pisać. Są tu obserwacje ze świata dorosłych i typowego świata dziecka. Jest nieźle oddane zagubienie w obcym, nieznanym świecie. Jest dobrze przedstawiona potrzeba akceptacji i zrozumienia, chęci potwierdzenia siebie, spełnienia marzeń i realizowania planów. Jest dojrzewanie i powolne nawiązywanie więzi emocjonalnej z na nowo odkrytym tatą. Sprzeczne emocje, porażki i sukcesy, dziwnie splatające się ze sobą fascynacja i przerażenie szybkimi zmianami stylu dotychczasowego życia. Gdzieś w całej tej historii jest pokazana wartość prawdziwej przyjaźni, tolerancji i zrozumienia dla innych. Akceptacji cudzych charakterów i tego, że mimo sławy nie zawsze jesteśmy pępkiem świata. Betsy uczy się życia, na szczęście bez wielkich i tragicznych w konsekwencje wpadek. Uczy się doceniać w nim to, co dobre, unikać tego, co złe. A my mamy naturalną przyjemność jej w tym towarzyszyć.
