Recenzja książki: Psychopata w pracy, w rodzinie i wśród znajomych. Instrukcja obsługi

Recenzuje: Danuta Szelejewska

Prawidłowe relacje międzyludzkie nie dopuszczają przemocy – i to pod żadną postacią. Ponieważ jednak życie pisze różne scenariusze, książka Psychopata w pracy, w rodzinie i wśród znajomych, przyglądając się problemowi psychopatycznego zaburzenia osobowości, dla niejednego czytelnika stanie się Instrukcją obsługi psychopaty żyjącego w najbliższym otoczeniu.

Poradnik Jarosława Gibasa, przekazując wiedzę o psychopatycznym przeciwniku, uczy umiejętności przewidywania jego niszczących działań. Bohater – wirtualny pan P. – z wprawą wymykający się stereotypizacji (społeczny wzorzec wariata), jest w stanie uderzyć znienacka tam, gdzie najbardziej zaboli. Autor w rzeczowy sposób wylicza cechy charakteryzujące psychopatyczną osobowość, ułatwiając w ten sposób w miarę wiarygodną diagnozę pana P., publikuje psychopatyczną listę kontrolną, szczegółowo analizując poszczególne jej punkty. Do dyspozycji czytelnika (by sam u siebie mógł zbadać tendencję do niechcianych zachowań) przekazuje wybrane punkty skali LRSP (test Levensona). Uzasadnia niemożliwość zmiany zachowań psychopatycznych, proponując równocześnie strategię z triadą w roli głównej (umiejętności, wiedza i plan). W interesujący sposób omawia gaslighting, perfekcjonizm, repozycjonowanie, udawaną przyjaźń, reżyserowaną spontaniczność, wykorzystywanie emocji, aranżowanie motywacji wycofania, narcyzm, szantaż emocjonalny, a także zachowania pasywno-agresywne oraz odczuwaną przez psychopatów satysfakcję w zetknięciu z cierpieniem innych.

Poruszane w publikacji zagadnienia autor wyjaśnia, posługując się obrazowymi historiami osób, które rzeczywiście w opisywanej sytuacji się znalazły. Cytuje specjalistyczne wypowiedzi rozmówców, opierających się nie tylko na doświadczeniu wynikającym z długoletniej pracy własnej, ale również posiłkujących się przemyśleniami światowej sławy specjalistów: psychiatrów, psychologów, socjologów, neurologów, neurobiologów oraz terapeutów. Rzeczowy język przekazu pozwala na zrozumienie treści, wyjaśnienia są wyczerpujące, pomocne są również tezy wypracowane na podstawie specjalistycznych badań ekspertów międzynarodowych organizacji psychologicznych i ośrodków badawczych. Ćwiczenia, kwestionariusze, inspirujące cytaty na początku każdego rozdziału, przypisy bibliograficzne oraz dokładnie wyjaśnione fachowe sformułowania sprawiają, że publikacja Wydawnictwa Sensus nadaje się do szczegółowej analizy przez każdego czytelnika. Ważne jest to tym bardziej, że taktyka i manipulacje psychopaty, który cele własne realizuje kosztem życia innych, niejednemu zagrażają. Każdemu więc przyda się Instrukcja obsługi.