Recenzja książki: Pod sztandarem Niepokalanej

Recenzuje: Damian Kopeć

Święty na każdy czas

Kiedy przyjrzeć się bliżej ludziom beatyfikowanym i kanonizowanym, okazują się one wyrazistymi osobowościami, często z intrygującą drogą życiową. Ogłoszenie ich świętości nie jest i nie było bowiem procesem tak szybkim i łatwym, jak mogłoby się wydawać. Wykazać należy bowiem ich nieprzeciętną wiarę, która wyrażała się życiem, działalnością, śmiercią, znakami po śmierci.

Droga do kanonizacji ojca Stanisława Papczyńskiego, założyciela Zgromadzenia Księży Marianów, nie była szybka. Potrzeba było - z różnych powodów - blisko trzech wieków, by oficjalnie został on przez Kościół uznany świętym. Jak zwykle w takich przypadkach, opinia świętości żywa była wśród wiernych i przetrwała od XVIII wieku aż do naszych czasów. 

W przypadku takim jak ojca Stanisława życiorys bądź biografia nie są sprawą prostą. Jest to wszak postać historyczna, którą poznajemy głównie poprzez różnego rodzaju zapiski, dokumenty. Trudno napisać historię życia tak, jak w przypadku osób, który żyły niedawno, w XX wieku. Widać to również na przykładzie książki Pod sztandarem Niepokalanej≤ będącej ilustrowaną historią życia św. Stanisława Papczyńskiego. To opracowanie klasyczne w warstwie tekstowej, bardziej nietypowe, nowatorskie w warstwie ilustracyjnej. Opisom epizodów towarzyszą bowiem ciekawe ilustracje, będące przygotowanymi przez uznanego fotografa, Janusza Rosikonia, fotografiami akwareli Jana Molgi, zmarłego w 2001 roku polskiego malarza, autora licznych prac o tematyce sakralnej. Cechuje je specyficzna atmosfera, kolorystyka i dynamika, są zaś malarską wizją ważnych momentów z życia ojca Papczyńskiego. Towarzyszą powiązanym z nimi fragmentom tekstu.

Książka Pod sztandarem Niepokalanej, opisująca życie świętego założyciela Marianów, jest próbą przybliżenia tej postaci współczesnemu czytelnikowi. Próbą, podjętą w duchu podziwu dla niej i fascynacji. Nie jest to opracowanie krytyczne, ale raczej opowieść służąca ukazaniu religijności bohatera, jego drogi do świętości, zalet ducha. Jest to obraz w pewnym stopniu „posągowy”, pozbawiony dokładnej chronologii i nadmiaru szczegółów, skoncentrowany na wybranych momentach życia, nie pozbawiony za to smakowitych anegdot. Można śmiało założyć, że istniały spore trudności związane z dostępem do bogatych materiałów źródłowych. Na pewno jednak książka skutecznie przybliża postać św. Stanisława i jego niełatwą drogę do świętości. Pokazuje te jego cechy, które się do tego przyczyniły, wybory życiowe, które wpłynęły na jego życie i działalność, na ocenę tego, kim był i co zdziałał. W tle biograficznych notek ukazana zostaje zarówno atmosfera dawnych wieków, jak i złożona historia naszego kraju oraz Europy.

Rodzajem przedmowy do książki Pod sztandarem Niepokalanej są wyjątki z kazania kardynała Stefana Wyszyńskiego z 24 maja 1964 wygłoszonego na Górze Kalwarii. Prymas Tysiąclecia zwraca w nich uwagę na te przymioty ojca Papczyńskiego, które godne są szczególnej uwagi i naśladownictwa.

Książka jest starannie wydana, ma solidną, twardą oprawę, dobry poziom edytorski. Jest wznowieniem bogato ilustrowanej biografii, opublikowanej po raz pierwszy w 1968 roku. Może posłużyć jako przewodnik przybliżający zarówno życie, sylwetkę, jak i duchowość nowego polskiego świętego.