Recenzja książki: Pływak

Recenzuje: Katarzyna Krzan

Jedyne, co naprawdę lubi robić agent specjalny amerykańskiego wywiadu, to pływać. Tylko pokonując kolejne długości basenu i czując pracę mięśni, czuje się naprawdę wolny. Jego pracodawcy doskonale o tym wiedzą, wiedzą o nim wszystko. Wymagają całkowitej lojalności i oddania. Jest jedynie narzędziem w ich rękach. W rękach bezdusznej maszyny.

Gdy zakochuje się i próbuje założyć rodzinę, mocodawcy nie pozwalają na takie odstępstwo od reguł. Musi zapłacić najwyższą cenę i odbyć odpowiednio długą karę. Wydarzenia te mają miejsce w latach osiemdziesiątych dwudziestego stulecia. Nadal trwają zbrojne przepychanki między supermocarstwami, wykorzystującymi jako poligon swoich działań kraje Bliskiego Wschodu. To tu pracuje Pływak.

Trzydzieści lat później wielka polityka nadal ma nieopisany wpływ na tak zwanych zwykłych bohaterów. George jest lobbystą pracującym w Brukseli, jednym z najlepszych w swojej firmie. Klara pracuje jako asystentka znanej pani polityk - także w siedzibie europejskiego parlamentu. Jest jeszcze Mahmoud, były partner Klary, teraz wykładowca akademicki specjalizujący się w firmach zarabiających na wojnie. Wszyscy są pochodzenia szwedzkiego - w końcu to szwedzka powieść sensacyjna. Wszystkich połączy nierozwiązana sprawa z przeszłości.

Joakim Zander w brawurowy sposób zadebiutował, tworząc pełną napięcia opowieść o tym, jak jednostki są wykorzystywane do sprawowania globalnych rządów przez anonimowych ludzi. Pozbawionych skrupułów i ludzkich odruchów, ale jednak, mimo wszystko, ludzi. Krótkie sceny, szybkie przejścia do innych postaci, pozostawianie niedopowiedzeń. Wszystko to sprawia, że powieść czyta się z zapartym tchem, a właściwie – ogląda – bo to praktycznie gotowy scenariusz filmowy, mogący konkurować z bardzo popularnymi ostatnio serialami political-fiction.

Pływaka współtworzą dobrze nakreśleni bohaterowie, mający swoje motywy, określone cechy charakteru, wady, popełniający błędy. A przede wszystkim – żadne z nich nie wie, jak się to wszystko skończy. Są w końcu tylko marionetkami. To bardzo przerażająca wizja. Szacunek należy się autorowi za bezduszną narrację, opisywanie zdarzeń w sposób bardzo realistyczny, a przy tym ułatwiający identyfikację z bohaterami. Właściwie dopingujemy każdego, nie wiedząc do końca, kto może okazać się zdrajcą.

Powieść spełnia wszystkie wymogi gatunku, a dzięki doświadczeniu osobistemu autora, który był w opisywanych miejscach, zyskuje dodatkowy walor realizmu, uświadamiając nam, że pod płaszczykiem gładkich słów polityków toczy się bezwzględna walka, w której jesteśmy tylko mało znaczącymi pionkami.