Recenzja książki: Płaskuda

Recenzuje: Nusia222

Jagielska w roli obserwatora

Grażyna Jagielska jest znana czytelnikom jako autorka powieści Korespondent (W.A.B 2004) i Fastryga (W.A.B 2006). Pisarka wydaje książki rzadko, ale jest na co czekac, ponieważ książki Jagielskiej są przemyślane, ciekawe i dojrzałe. Od pierwszej strony zachęcają do zatracenia się w lekturze kolejnych zdań, tak jak najnowsza propozycja pisarki – Płaskuda. 

Bohaterami Płaskudy są mieszkańcy pewnej wielorodzinnej kamienicy w prowincjonalnym miasteczku, w której „spędzało się całe życie, ze ślepym gankiem, widokiem na zdziczały ogród i pomyloną sąsiadkę”. Prawie wszyscy lokatorzy owego domu chcą jak najszybciej się z niego wynieść, gdyż jest on dla nich symbolem życia, którego nigdy nie chcieli wieść. Nie interesują się ogrodem, ponieważ nie chcą się do niczego przywiązywać. Nie chcą się też zadomowić, gdyż ich marzeniem jest ucieczka do innego życia. I choć na pierwszy rzut oka bardzo się różnią się od siebie, to jednak są do siebie niezwykle podobni. 

Zamieszkujące kamienice pary prowadzą krótkie rozmowy. Zajmuje ich jedynie codzienność. Nie wspominają słowem o swoich marzeniach i lękach. Boją się siebie. Boją się, że nie zostaną zrozumiani, więc wcale nie próbują się zwierzać. Żyją z dnia na dzień, ponieważ uważają, że tylko w taki sposób będą bezpieczni. Niespełniona dziennikarka Anka ucieka w świat pisanych przez siebie reportaży, były pracownik telewizji, Kochany, ciągle ogląda telewizję. Bohaterów Jagielskiej paraliżuje życie i choć nawet chcieliby coś zmienić, to nie mają na to odwagi.

Jagielska prowadzi w swojej najnowszej książce narrację na kilku poziomach. Jednocześnie zagląda do mieszkań kilku osób. Skupia się na charakterystyce trzech wybranych przez siebie par. Przedstawia czytelnikowi dziennikarkę Ankę i jej partnera Julka. Anka chce mieszkać w wielkim mieście, pisać i żyć pełnią życia, natomiast Julek ignoruje pragnienia swojej ukochanej. Najchętniej zostałby w starej kamienicy, ponieważ boi się, że kiedy wyjadą Anka go porzuci. Poznajemy też Małą, która niegdyś była pianistka, a teraz zajmuje się domem i Krzyśka – kartografa, który boi się przyznać żonie, że stracił pracę. Bohaterami trzeciego wątku są były prezenter, Kochany i jego żona (Kochana), niezrealizowana zawodowo malarka. Kochany choć przestał pracować w telewizji, bardzo chce wrócić do tego zajęcia, nie mówi jednak o tym żonie, ponieważ ucieka przed swoimi pragnieniami.

Wszyscy bohaterowie Płaskudy to ludzie, którzy pragną innego życia, jednak nie umieją się zdobyć się na to, by cokolwiek zmienić. Są zawieszeni pomiędzy swoimi pragnieniami, a rzeczywistością. Żyją w letargu, ponieważ w taki sposób nic nie tracą. Nie zdają sobie jednak sprawy z tego, że także nigdy nic nie zyskają.