Recenzja książki: Pani Walewska

Recenzuje: Kasiek

Bardzo niewiele pojawia się na rynku dobrych polskich powieści historycznych. Niegdyś Polacy pisali o historii często i sprawnie, choć czasem oskarżano ich o zbyt wiele subiektywizmu. Dziś dominują tłumaczenia nie zawsze najlepszych powieści. Tym bardziej warto powrócić do klasyki i wznowić dzieła niegdyś popularne, dziś zaś - nieco zapomniane. Takie, jak Pani Walewska. 


Historia Marii to właściwie doskonały materiał na dość smutny scenariusz napisany przez życie. Młodę dziewczę z powodów finansowych zostaje wydane za mąz za starca, co już samo w sobie wzbudzi gorący sprzeciw wielu czytelników. Ale to nie wszystko. 

Książka rozpoczyna się od opisu życia Marii u boku jej męża-starca, który - jak to panowie w pewnym wieku - jest raczej marudny, ma pretensje do żony choćby i o to, że deszcz pada, a garbaty ma dzieci proste. Zasypuje ją deszczem żądań i pretensji. A ona znosi to ze stoickim spokojem. Zdaje się, że ledwo żyć zaczęła, z miejsca prawdziwe życie pożegnała i rozpoczęła wegetację. Jej los odmienia się, gdy wraz z przyjaciółką postanawiają zobaczyć osławionego boga wojny – Napoleona, który ma być zbawcą Narodu. Napoleon podczas tego króciutkiego spotkania ulega dziwnej fascynacji młodą i piękną Polką. I postanawia Marię zdobyć.

Wacław Gąsiorowski w swej książce opisuje historię tej przedziwnej fascynacji. Wiele osób zna opowieść o Napoleonie i jego polskiej kochance. Gąsiorowski opowiada ją jednak w sposób subtelny i bardzo dyskretny… Pani Walewska to - mimo smutku, jaki z sobą niesie - opowieść bardzo ładna. Może nawet - piękna. 

Powieść jest ogromnie wiarygodna, mamy tu subtelność opisu i bardzo dużo realizmu, brak jednak epatowania szpetotą. Takie książki stanowią prawdziwe wytchnienie dla umysłu każdego miłośnika literatury. Oczywiście, są i wady, te jednak dotyczą w tym wypadku przede wszystkim wydawcy książki. W Pani Walewskiej wprost roi się od zwrotów w języku francuskim, przypisy zaś umieszczono na ostatnich stronach książki. Rozwiązanie to niewygodne i czasem mocno utrudniające lekturę. To jednak jeden z nielicznych zarzutów, jakie postawić można Pani Walewskiej. Książka Gąsiorowskiego to lektura ważna i aktualna. To także opowieść, którą czyta się z ogromną przyjemnością.