Recenzja książki: Pandemia. Dzieje zarazy

Recenzuje: Danuta Szelejewska

Wiadomo, że nie wszystkie drobnoustroje są przyjazne człowiekowi. Wiadomo również, że mikroorganizmy chorobotwórcze wywołują wiele niechcianych zmian w codziennym życiu. Do rąk czytelnika została oddana lektura na czasie: Pandemia. Dzieje zarazy, w której polska dziennikarka i popularyzatorka wiedzy o zdrowiu, Bożena Stasiak, przypatrując się wszechobecnym bakteriom i wirusom, analizuje ich wpływ na kształt codziennego życia ludzkości.

Poruszone przez autorkę zagadnienia należą do ważnych. Część wprowadzająca (charakterystyka wirusów i bakterii, skład antygenowy, pochodzenie, mutacje, migracje, objawy chorobowe, nowe patogeny, epidemia, pandemia) przenosi czytelnika do czasów starożytnych. Ponieważ na atakujące ludzkość choroby (dżuma, trąd, ospa, odra, polio, kiła, tyfus, żółta febra, cholera) nie posiadano wówczas skutecznego lekarstwa, zwalczano je, stosując ogień, ocet, krwawą kąpiel (najlepiej z krwi dziewic i dzieci), lewatywy, a w późniejszym okresie wprowadzono ubrania ochronne i maseczki, kwarantannę, wariolizację oraz szczepienie.

Interesujące są rozważania dotyczące wpływu epidemii i pandemii na bieg historii (nowe układy polityczne, inne zasady funkcjonowania społeczeństwa, zmiany rządów i dynastii, głębokie przemiany w życiu religijnym). Bożena Stasiak opowiada o nosicielach bezobjawowych, o przechowywaniu zarazków w warunkach laboratoryjnych, a także o nadawaniu im funkcji broni biologicznej. Skupia się na zarazkach tkwiących pod grubą warstwą lodu (czym grozi topnienie lodowców na skutek ocieplania klimatu?). Analizuje plagi naszych czasów (AIDS, wirusowe gorączki krwotoczne, Ebola, Lassa, Hanta), co stanowi sprawne wprowadzenie do tematu koronawirusów (obawy, nadzieje, teorie spiskowe, półprawdy oraz stanowisko naukowców dotyczące zakończenia pandemii).

Pandemia. Dzieje zarazy to lektura wyczerpująca temat. Zaprezentowana w niej wiedza jest całościowa, konkretna, oparta na sprawdzonych faktach medycznych. Charakteryzujące się trafnością spostrzeżeń rozważania są obszerne, szczegółowe, interesujące oraz całkowicie przekonujące. Autorka opiera się na wynikach badań naukowych biologów, mikrobiologów, bakteriologów, wirusologów, fizjologów, patologów, epidemiologów, geriatrów, przyrodników, historyków, historiografów, ekonomistów i wielu innych ekspertów. Analizuje osiągnięcia inżynierii genetycznej oraz biologii molekularnej. Korzysta z raportów, sprawozdań, instrukcji medycznych, listów. Przytacza zapiski zaczerpnięte z chińskich ksiąg medycznych. Sięga do wierzeń ludowych. Fakty historyczne uzupełnia ciekawostkami. Przy nazwach chorób zamieszcza ich łacińskie odpowiedniki, a przy pojęciach specjalistycznych – wyjaśnienia. Słowa warte podkreślenia zapisane zostały drukowanymi literami. Wszystko to wskazuje na rzetelność przekazu.

Publikacja Wydawnictwa Harde spotka się z zainteresowaniem czytelnika, który dzięki lekturze nauczy się żyć w obecnej rzeczywistości, wśród zagrożeń oraz niechcianych obciążeń.

Tagi: bóg Biografie i literatura faktu