Recenzja książki: Moc Amelki

Recenzuje: Danuta Szelejewska

Uchodźcy z dotkniętej wojną Ukrainy znaleźli schronienie w wielu krajach Europy, z czego ponad 3,5 mln Ukraińców zatrzymało się w Polsce. Wśród nich znalazła się tytułowa bohaterka Mocy Amelki, której postawa jest w stanie poruszyć każdego człowieka.

Siedmioletnia Amelka Anisovych z Kijowa, zanim wraz z babcią i bratem uciekła do Polski, przez kilka miesięcy tkwiła w centrum wojennych działań. W bunkrze pod szkołą (schrony, piwnice i tunele kijowskiego metra dawały schronienie ukrywającym się) rodzina Amelki spędziła sześć dni i nocy. To właśnie tam, dla podtrzymania nadziei ukrywających się, Amelka zaśpiewała piosenkę Mam tę moc z filmu Kraina lodu. Dwuminutowe nagranie z kijowskiej piwnicy stało się jednym z najczęściej oglądanych filmików na świecie, trafiając tym samym do twórców Krainy lodu oraz rozpoczynając serię zaproszeń i występów Amelki na wielkiej scenie (jej pięknego, mocnego, czystego głosu może posłuchać i czytelnik, który po przyłożeniu telefonu do zamieszczonego na tylnej okładce kwadratowego kodu graficznego QR zostanie przeniesiony na stronę filmu z Amelką śpiewającą w kijowskim schronie).

Historia opowiedziana przez Barbarę Gawryluk jest prawdziwa. Rozpoczynający lekturę czas pokoju, kiedy to życie w stolicy Ukrainy płynęło spokojnie i bezpiecznie, stanowi wprowadzenie do trudnych wojennych wydarzeń: opis codziennego życia w walczącym Kijowie, nieustanny strach przed samolotami. spadającymi bombami i wjeżdżającymi czołgami, przygotowania do ucieczki poza granice Ukrainy, zaminowane tory oraz rosyjscy żołnierze zatrzymujący pociągi, pomoc polskich wolontariuszy, nauka w warszawskiej szkole, trudne początki i nowe przyjaźnie, koncerty kończące się burzliwymi brawami – to elementy składające się na całość wzruszającej opowieści o siedmioletniej Amelce Anisovych, będącej symbolem oporu narodu ukraińskiego.

Publikacja Wydawnictwa Literatura jest jak najbardziej potrzebna. Jasne przesłanie daje wiele do myślenia (tęsknota za domem i wcześniejszym życiem, troska o losy pozostałych członków rodziny, radość ze spotkania z najbliższymi, a także miłość do ojczyzny, walka o wolność oraz marzenia, wśród których najważniejszym jest zakończenie wojny i możliwość powrotu do własnego domu). Wzruszającą treść wzbogacają ilustracje wykonane przez Olę Krzanowską (całość utrzymana jest w poważnej tonacji, kolory są stonowane, ani jedna kartka nie jest biała). Kursywą zapisano fragment hymnu Ukrainy oraz śpiewany przez Amelkę urywek piosenki Mam tę moc. W dymkach znalazły się pary słów brzmiących tak samo oraz znaczących to samo po polsku i ukraińsku (wraz z zapisem w języku ukraińskim). W tekście znalazły się informacje praktyczne oraz niektóre tradycje mieszkańców Ukrainy. Na końcu książeczki zamieszczono zdjęcie Amelki w stroju narodowym (biała sukienka haftowana w ludowe wzory).

Moc Amelki skierowana jest nie tylko do dzieci. Dobrze, by z jej treścią zapoznali się również dorośli, co pomoże im zrozumieć ukraińską rzeczywistość oraz wczuć się w trudną sytuację uchodźców.