Recenzja książki: Media globalne - media lokalne. Zagadnienia z obszaru pedagogiki medialnej i edukacji regionalnej
Recenzuje: Justyna Gul
Media a globalizacja
Globalizacja jest pojęciem powstałym w latach osiemdziesiątych XX wieku, a zatem stosunkowo nowym. Oznacza łączenie oraz przenikanie się systemów gospodarczych, prowadzących do stworzenia międzynarodowych powiązań, znoszących różnego rodzaju granice, m.in. ekonomiczne, społeczne, polityczne. Globalizacja jest pojęciem wielowymiarowym, wskazuje na nowe relacje pomiędzy przestrzenią lokalna a globalną, to współczesne rozumienie rzeczywistości. Wkracza ona we wszystkie sfery życia społecznego, dotyczy również mediów.
Właśnie o mediach - zarówno lokalnych, jak i globalnych - traktuje książka Agnieszki Rogulskiej, adiunkta w Instytucie Pedagogiki Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach. Media globalne – media lokalne. Zagadnienia z obszaru pedagogiki medialnej i edukacji regionalnej, opublikowane nakładem Oficyny Wydawniczej Impuls, to pozycja wyjątkowa, poświęcona mediom we współczesnym świecie – ich roli, edukacyjnym wartościom oraz rozumieniu kultury i edukacji medialnej. Opracowanie adresowane jest zarówno do osób zajmujących się edukacją medialną, czyli wykorzystaniem mediów w procesie dydaktyczno-wychowawczym, do dziennikarzy, medioznawców, kulturoznawców, studentów tych kierunków oraz wszystkich zainteresowanych przemianami współczesnego świata i zagadnieniami z jednej strony globalizacji, z drugiej zaś – lokalności.
Autorka w siedmiu rozdziałach przedstawia zagadnienia globalności i lokalności, wskazując na ich wzajemne przenikanie się oraz zdolność kreowania wizerunku kulturowego społeczeństwa. Pyta, czy media gromadzą wokół siebie widzów, czy też widzowie gromadzą się wokół mediów, a także rozważa wpływ globalności na lokalność. Wskazuje na media w skali mikro (lokalne, środowiskowe) oraz makro, zaznaczając nie tylko płaszczyzny ich wzajemnego funkcjonowania, ale także różnice, zalety i wady oraz możliwości wspierania kultury czy edukacji. Ogrom podjętych zagadnień, choć nie wyczerpuje tematu, daje świadectwo imponującego wkładu pracy włożonej w zebranie i opracowanie materiału - i to w taki sposób, by stał się nie tylko zrozumiały dla szerokiego grona odbiorców, ale też interesujący. Jestem przekonana, że rozważania autorki zainspirują wielu pasjonatów poruszanych zagadnień do dalszego stawiania pytań.
Rozdział pierwszy książki przybliża pojęcia związane z mediami, z pojmowaniem mediów lokalnych oraz stanowi przegląd współczesnych mediów cyfrowych i omówienie ich wartości edukacyjnej. W rozdziale drugim autorka umiejscawia media we współczesnym świecie, zwracając uwagę na cechy środowiska współczesnych mediów, na wpływ globalizacji na dotychczasowy porządek świata, wspomina również o dylematach związanych z medialnością świata i kreowaniem siebie. Rozdział trzeci koncentruje się na funkcjonowaniu mediów lokalnych w środowisku ich oddziaływania oraz na funkcjach mediów środowiskowych.
Wyzwania mediów lokalnych w kontekście integracji Polski z Unią Europejską Agnieszka Rogulska omawia w rozdziale czwartym, zwracając szczególną uwagę na tendencję do umacniania się tradycyjnych kultur lokalnych i regionalnych oraz na możliwości i zadania mass mediów środowiskowych w obliczu polityki unijnej w tym zakresie. Rozdział piąty podejmuje zagadnienia dotyczące wartości mediów środowiskowych, zaś kolejny – kultury i edukacji medialnej z udziałem mediów w skalach mikro i makro. W ostatnim rozdziale autorka podkreśla potrzebę edukacji medialnej globalnej i lokalnej, przybliżając zagadnienia stanowiące przedmiot zainteresowań pedagogiki medialnej. Pisze o kształtowaniu osobowości młodego człowieka, w tym o kształtowaniu jej przez media, a także o obecnym w mediach konsumpcjonizmie i innych zagrożeniach współczesnego świata.
Książka Media globalne – media lokalne Agnieszki Rogulskiej to zajmująca rozprawa na temat mass mediów, zarówno tych o dużej skali oddziaływania, jak i tych lokalnych, społecznych. Autorka podkreśla ich siłę oddziaływania na kształtowanie się jednostki i całych społeczności, zwaraca uwagę na powiązania pomiędzy płaszczyznami, na których poszczególne media funkcjonują, a także naświetla niebezpieczeństwa związane z ich użytkowaniem. Pozycja porusza temat niezwykle ważny, bowiem media są obecne w naszej codzienności, determinując ją oraz wpływając na nas samych. Przystępny język i interesujący temat łączą się w tej pozycji z obszerną wiedzą merytoryczną i interesującym spojrzeniem na ścieranie się płaszczyzn lokalnej i globalnej.
