Recenzja książki: Ludzie Boga
Recenzuje: Danuta Szelejewska
Należąca do najważniejszych eksporterów wydobywanej na Saharze ropy naftowej i gazu ziemnego Algieria to w ponad 95% kraj wyznawców muzułmańskich. Właśnie tam, w górach algierskiego Atlasu, w nocy z 26 na 27 marca 1996 roku rozegrały się tragiczne w skutkach wydarzenia, podczas których mudżahedini z terrorystycznej Zbrojnej Grupy Islamskiej w ciągu trzydziestominutowego ataku siłą wyprowadzili i porwali z monasteru Najświętszej Maryi Panny w Tibhirine siedmiu francuskich mnichów trapistów. Po dwóch miesiącach ich odcięte głowy zostały odnalezione i pochowane na klasztornym cmentarzu. Ludzie Boga to zapis wybranych fragmentów notatek sporządzanych przez przeora wspólnoty Tibhirine Christiana de Chergé, których dogłębna analiza jest widocznym rysem jego duchowości, powolnym dojrzewaniem wewnętrznym stojących w obliczu śmierci trapistów oraz wyrazem skomplikowanych stosunków międzyreligijnych.
Ponieważ Christian de Chergé był zwolennikiem dialogu chrześcijańsko-muzułmańskiego, starał się (wraz ze swoją wspólnotą) o pokojowe współistnienie obok muzułmańskich sąsiadów. Wszystkie jego zapiski (łącznie z tymi, które powstały bezpośrednio przed porwaniem) przepełnione są wiarą w pojednanie i wzajemny szacunek. W Ludziach Boga zostały podzielone na trzy zasadnicze części, z których każda podkreśla inne oblicze jednego człowieka, człowieka mocno przeoranego przez Ewangelię i przez Ducha. Pierwsze rozważania czyli Człowiek modlitwy podkreślają niczym niezastąpioną nadzieję, która życie Christiana de Chergé wypełniała bez reszty. Bez niej – według autora – nie da się przyjmować Bożego „dzisiaj” i brak jest autentyzmu wiary chrześcijańskiej. Nadzieja jest gwarantem pojednania oraz wytrwania przy cierpiącym Chrystusie. Część druga – Człowiek dialogu – zawiera przesłanie dotyczące relacji pomiędzy chrześcijanami a muzułmanami, ze szczególnym naciskiem położonym nie na to, co dzieli, ale na to, co łączy obie religie. Boże miłosierdzie jest niczym skarb niewyczerpany, z którego korzystać mogą wszyscy bez wyjątku (ta część w głównej mierze zawiera fragmenty rozpraw poświęconych tematyce islamsko-chrześcijańskiej, które były publikowane we francuskim periodyku katolickim w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku). Myślą przewodnią trzeciej części – Człowiek życia złożonego w ofierze i przebaczenia – są refleksje podyktowane trwającą od 1991 roku na terytorium Algierii wojną domową pomiędzy islamskimi fundamentalistami a algierskim rządem. Przeor trapistów analizuje męczeństwo miłości, niewinności i nadziei, rozważa czystość, ubóstwo oraz posłuszeństwo, a także celebruje radość i jedność Kościoła.
Wśród opatrzonych datą zapisków znalazły się indywidualne przemyślenia Christiana de Chergé, wygłoszone przez niego rekolekcje wielkopostne, notatki duszpasterskie, fragmenty dokumentów i homilii papieskich, listów biskupów, myśli filozofów i teologów, tekstów pochodzących od pisarzy chrześcijańskich i muzułmańskich, a także dzieła liryczne (źródła zostały podane w przypisach). Nie brak również fragmentów biblijnych (wraz z siglami) oraz tekstów pochodzących z Koranu.
Propozycja Wydawnictwa Promic to z jednej strony hołd oddany francuskim trapistom, z drugiej natomiast -zachłyśnięcie się tak bardzo podkreślaną przez Christiana de Chergé nadzieją. To również przykład postawy, zakładającej tolerancję i wzajemny szacunek pomiędzy wyznawcami różnych religii.
