Recenzja książki: Kruchy porządek

Recenzuje: Danuta Szelejewska

W uporządkowanym świecie żyje się łatwiej i bezpieczniej. Ład jednak – niestety – szybko może zostać zniweczony, o czym przekonuje Kruchy porządek – spisane w ciągu ostatnich dwudziestu lat eseje, będące refleksjami z pogranicza moralności i życia publicznego.

Całość została podzielona na dwie zasadnicze części (obie: Kościół w świecie ponowoczesnym, uzupełniając Świat pozbawiony ładu, są ze sobą ściśle powiązane). Sięgając swymi wnikliwymi dociekaniami czasów wielkiej wojny (I wojna światowa), George Weigel analizuje przyczyny i skutki wojennych koszmarów, omawia stosunki panujące w rządach poszczególnych krajów, nakreśla stanowisko Kościoła. Skupia się na wojnie komunistów z katolicyzmem, podając przy tym mnóstwo faktów dotyczących trwającej latami intensywnej inwigilacji Karola Wojtyły przez polskie SB oraz radzieckie KGB. Analizuje wpływ Ojca Świętego Jana Pawła II, którego działalność odmieniła historię, pozostawiając tym samym przesłanie dla przyszłości. Ustosunkowuje się również do wystąpienia papieża Benedykta XVI w Ratyzbonie (problem islamu i politycznej nowoczesności).

Przywołując świadectwo złożone światu przez Papieża-Polaka, autor przygląda się skonstruowanej przez Jana Pawła II nowoczesności (kultura dynamiczną siłą historii, obrona godności każdego człowieka, rewolucja sumień, dar z samego siebie), a następnie omawia zagadnienia poruszone na synodach w 2014 i 2015 roku (globalny kryzys małżeństwa i rodziny, problemy niemieckiego Kościoła oraz katolicki czas Afryki). Jako ewangelicznego przywódcę Kościoła wymienia świętego Franciszka z Asyżu, dostrzegając w nim wielkiego orędownika życia sakramentalnego oraz radykalnego reformatora życia Kościoła przez powrót do ewangelicznych korzeni (autentyczna reforma w Kościele odtwarza i odnawia wynikającą z nauczania Chrystusa, a przekazaną przez Jego uczniów, konstytuującą „formę” zwaną depozytem wiary).

Publikacja Wydawnictwa Promic pokazuje, Jak znaleźć oparcie i nadzieję w czasach kryzysu wiary, gdy zagrożony jest ład moralny, kulturowy i polityczny. Jest w lekturze mnóstwo historii: daty, nazwiska, imperia, burzliwy przebieg ważnych dla świata wydarzeń, przyczyny oraz skutki. Wiedza specjalistyczna Weigela została oparta o dokumenty Kościoła, wypowiedzi świętych, refleksje teologów i filozofów oraz wyniki badań naukowców (zwłaszcza historyków). Są wcięcia  w tekście, przetłumaczone zwroty obcojęzyczne (łacińskie, włoskie, angielskie, francuskie), wyjaśnione fachowe pojęcia. Fragmenty biblijne opatrzono siglami. Pomocą służą przypisy dolne (wyjaśniające i bibliograficzne) oraz źródła tekstów (z podziałem na poszczególne eseje). Wprawdzie wnikliwe przemyślenia autora zostały przekazane językiem specjalistycznym, jednak waga poruszonych zagadnień zainteresuje wielu czytelników.

Kruchy porządek bez wątpienia jest lekturą potrzebną.