Recenzja książki: Kardynał Sapieha

Recenzuje: Katarzyna Krzan

WIELKI CZŁOWIEK

W serii „Wielcy Ludzie Kościoła” wydawnictwa WAM ukazała się publikacja poświęcona Wielkiemu Polakowi, kardynałowi Sapieże. Seria ta prezentuje postaci współtworzące w ciągu wieków Kościół.

Ksiądz Adam Stefan Sapieha był od 1926 roku arcybiskupem metropolitą krakowskim. Jego posługa kapłańska przypadła na specyficzny okres w historii Polski – od czasów autonomii galicyjskiej, przez I wojnę światową, dwudziestolecie międzywojenne, okupację, a potem pierwsze lata rządów komunistycznych. Przez cały ten czas kardynał Sapieha zabiegał o los swoich parafian, organizując akcje dobroczynne, zakładając stowarzyszenia robotnicze, domy katolickie, wspierając polską prasę i walcząc w obronie biednych i poszkodowanych. Jego działalność w czasie okupacji niemieckiej przyniosła mu zaszczytne miano Księcia Niezłomnego. Książka Michała Rożka sięga aż do XVII wieku, przypominając znaczenie rodu Sapiehów w Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Ich sława zaczęła się od… kradzieży z rzymskiego kościoła słynnego obrazu Madonny de Guadeluppe i przewiezieniu go do świątyni w Kodniu, gdzie szybko zasłynął niezwykłymi cudami, stając się drugim po Czarnej Madonnie z Jasnej Góry wizerunkiem Matki Bożej ukoronowanej na polskiej ziemi. Mimo protestów Stolicy Apostolskiej, Polacy nie oddali obrazu, który z czasem stał się częścią naszej kultury. Afera ta przyniosła Sapiehom więcej sławy niż jakiekolwiek inne osiągnięcia rodu. Sam kardynał Sapieha pochodził ze szlacheckiego rodu, miał nawet tytuł książęcy. Podczas studiów zdecydował o wstąpieniu na drogę duchowną. To właśnie on był poprzednikiem Karola Wojtyły, który wielokrotnie go wspominał, będąc jeszcze arcybiskupem Krakowa:

„Boję się wymówić [nazwisko Sapiehy] dlatego, że wszyscy w Polsce wiedzą, co znaczy to nazwisko, a przed chwilą słyszeliśmy, że Ojciec Święty mnie wskazał jako jego następcę: Adam Stefan kardynał Sapieha. W 1946 roku, 1 listopada włożył na mnie ręce i wyświęcił mnie na kapłana: zrodził mnie dla kapłaństwa.”

W 1976 roku w 25 rocznicę śmierci kardynała przed kościołem Franciszkanów w Krakowie odsłonięto pomnik Niezłomnego Księcia. Książka Michała Rożka jest nie tylko dokładną biografią Sapiehy, ukazującą różne wymiary osobowości kardynała, ale i swoistym literackim pomnikiem Wielkiego Polaka, by nie zaginęła o nim pamięć, szczególnie w naszych czasach pozbawionych prawdziwych autorytetów. Kardynał Sapieha był, jak w dramacie Słowackiego, Księciem Niezłomnym, który nie poddał się czasom, nie uległ historii, walczył o dobro, stał na jego straży wbrew wszystkiemu.