ABC efektywnej komunikacji
Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, i Bogiem było Słowo – te słowa, zawarte w prologu Ewangelii św. Jana doskonale oddają sens i ideę komunikacji, znajdując zastosowanie we wszystkich sferach naszego życia. Choć w literaturze można znaleźć wiele definicji komunikacji, to jednak wszystkie sprowadzają się do idei przekazu oraz funkcji, jakie komunikowanie spełnia. Umożliwia ono przede wszystkim tworzenie więzi społecznych dzięki zaspokojeniu potrzeby kontaktu z innymi ludźmi, daje możliwość wpływu na postępowanie ludzi poprzez upowszechnianie i egzekwowanie pewnych wartości. Ponadto komunikowanie otwiera drogę do samodoskonalenia się człowieka – proces wymiany informacji pozwala bowiem nie tylko na lepsze zrozumienie siebie, ale także innych ludzi i otaczającego nas świata.
Bez komunikowania się nie jest możliwe poprawne funkcjonowanie w społeczeństwie, ale nie jest też możliwe efektywne działanie w środowisku zawodowym. Niestety, choć komunikacja w sferze biznesu i zarządzania zasobami ludzkimi jest jednym kluczowych czynników sukcesu, to wciąż jej poziom pozostaje wiele do życzenia, zaś błędy popełniane przez menadżerów czy właścicieli przedsiębiorstw - karygodne. Sytuacja ta może zmienić się za sprawą Marty Makary-Studzińskiej. Pozycja Jak zwiększyć swoją siłę, czyli o skutecznej komunikacji w biznesie, opublikowana nakładem wydawnictwa Słowa i Myśli, to jedna z najlepszych książek o tej tematyce, z jakimi zetknęłam się w ostatnich latach. Autorka w zwięzły i czytelny sposób zdołała przybliżyć nie tylko zagadnienia związane z komunikowaniem się, ale również z zarządzaniem stresem w miejscu pracy, konfliktem, negocjacjami, technikami wywierania wpływu oraz warunkami pracy. Przejrzysty układ tekstu i graficzne oznaczenia przy informacjach wartych uwagi pozwalają na lepsze przyswojenie tekstu i – mam taką nadzieję – wcielenie teorii w życie.
Można powiedzieć, że poradnik ten usuwa wszelkie bariery komunikacji, otwierając zarówno przed sprawującymi funkcje kierownicze, jak i przed szeregowymi pracownikami furtkę do lepszej komunikacji, a - co za tym idzie – drogę do realizacji swoich zamierzeń. Propozycja Marty Makary-Studzińskiej to również doskonała propozycja dla studentów kierunków związanych z zarządzaniem, ale też kierunków pedagogicznych i psychologicznych, stanowiąc swego rodzaju kompendium wiedzy dotyczącej mechanizmów komunikacji.
Książka została podzielona na dziewięć rozdziałów, z których każdy naświetla inny aspekt komunikacji oraz zagadnień, z jakimi mamy do czynienia w każdej organizacji. W rozdziale pierwszym zapoznamy się z przeglądem funkcjonujących definicji komunikacji, poznamy jej funkcje oraz podstawy teoretyczne komunikacji zawodowej. Temat ten jest rozszerzony w rozdziale drugim, w którym znajdziemy informacje na temat zasadniczych składników aktu komunikowania się, komunikacji werbalnej i niewerbalnej, a także czynników zakłócających proces komunikowania zawodowego.
Okazją do przemyśleń i refleksji stanie się z pewnością rozdział trzeci, traktujący o zasadach komunikacji na linii pracownik-menadżer. Autorka szczegółowo omawia płaszczyzny, na których dochodzi do zakłócenia procesu komunikacji pomiędzy ludźmi oraz podejmuje próbę uświadomienia menadżerom, jak istotny jest kontakt z innymi ludźmi – ten bowiem umożliwia realizację jasno określonych celów. Pisze również o umiejętnościach, jakie menadżer powinien posiadać.
O tym, że stres jest zjawiskiem niemal permanentnym w miejscu pracy, nie trzeba nikogo przekonywać. Może się on pojawić na wszystkich szczeblach zarządzania, niezależnie od form czy charakteru działalności. Książka Jak zwiększyć swoją siłę... pozwala jednak na zidentyfikowanie potencjalnych przyczyn stresu – jego źródeł, a co za tym idzie - na poznanie różnych metod prewencji antystresowej służącej eliminacji oraz minimalizowaniu stresorów.
Kolejny, piąty rozdział, przybliża istotę konfliktów, detektory konfliktu interpersonalnego, jego fazy, a także style reagowania. Autorka uświadamia nam również, że naszym celem może być uzgodnienie wspólnego stanowiska, płynnie przechodząc do omawiania zagadnień związanych z negocjacjami – ich regułami, zasadami oraz etapami procesu negocjacyjnego.
Makara-Studzińskia zwraca uwagę na fakt, iż skuteczne komunikowanie się jest jedną z podstawowych umiejętności, umożliwiających efektywne zarządzanie w organizacjach. Podkreśla, że realizacja każdego z typów ról, jakie kierownicy różnych szczebli realizują każdego dnia, wymaga od nich innych umiejętności i predyspozycji, ale wszystkie one opierają się na wymianie informacji. Podaje również strategie oraz style komunikowania się w organizacji, a także omawia rodzaje grup i ich znaczenie w środowisku pracy.
Niezwykle interesujący jest rozdział poświęcony metodom i technikom wywierania wpływu, czyli przekształcaniu otaczającej nas rzeczywistości. W ślad za autorką spore grono czytelników będzie musiało się przyznać do makiawelistycznej osobowości, zaś refleksji tej towarzyszyć będzie lektura tekstu dotyczącego technik wywierania wpływu.
W ostatnim rozdziale, traktującym o nauce zajmującej się przystosowaniem obiektów technicznych, środowiska bytowania do anatomicznych i psychofizycznych możliwości człowieka, tj. o ergonomii, poznamy psychofizjologiczne podejście do pracy, poruszymy kwestie zmęczenia oraz wypalenia zawodowego.
Tym samym autorce udało się dotknąć – w mniejszym bądź większym stopniu – wszystkich kwestii, z którymi zetkniemy się zarówno w środowisku pracy, jak i w codziennym życiu. Nie wyobrażam sobie sytuacji, w której menadżer czy nawet aspirujący na menadżera pracownik nie sięga po książkę Jak zwiększyć swoją siłę, czyli o skutecznej komunikacji w biznesie, podobnie jak nie mogę zrozumieć, dlaczego kwestie związane z efektywnym komunikowaniem się są marginalizowane w przedsiębiorstwach, zaś poświecone temu zagadnienia traktowane jako „strata czasu”. Lektura poradnika Marty Makary-Studzińskiej z pewnością stratą czasu nie będzie, a nawet więcej – jestem przekonana, że dzięki eliminowaniu barier efektywnej komunikacji i stosowaniu się do prostych zasad nawet codzienne życie stanie się mniej skomplikowane, zaś relacje z ludźmi – satysfakcjonujące i wzbogacające nas samych.