Recenzja książki: Folwark zwierzęcy. Dziennik z folwarku

Recenzuje: Patryk Obarski

Folwark zwierzęcy to jedno z najważniejszych dzieł w dorobku brytyjskiego pisarza George’a Orwella. Chociaż publikacja od momentu zdjęcia komunistycznej cenzury była w Polsce wznawiana już wielokrotnie, w najnowszym wydaniu uzupełniono ją o dziennik prywatny autora. 

W Folwarku zwierzęcym George Orwell prezentuje losy zwierząt gospodarskich, które należały do właściciela folwarku, pana Jonesa. Zwierzęta zauważają, że wszystko, co złe, pochodzi od człowieka, który nie tylko zaniedbuje swoje obowiązki, ale również wyzyskuje, nie dając nic w zamian. Pewnego dnia pod przewodnictwem świń zwierzęta rozpoczynają przewrót, wypędzają z gospodarstwa wszystkich ludzi i urządzają własny folwark – Folwark Zwierzęcy. 

W nowym gospodarstwie powstaje zwierzęcy samorząd, którego celem jest całkowite uniezależnienie się od człowieka i wartości przez niego reprezentowanych. Folwarkowi zaczyna przewodniczyć kasta świń, najsprytniejszych spośród wszystkich zwierząt. Wkrótce okazuje się, że pomimo przewrotu zwierzętom wcale nie żyje się lepiej. 

Z kolei w Dzienniku z folwarku odnaleźć można prywatne zapiski George’a Orwella z czasów jego pobytu w wiejskim domu w Wallington. W swoim dzienniku autor książki opisuje codzienność z życia na farmie – statystyki związane ze zbiorami jajek z kurnika, pogodę i plony.

Folwark zwierzęcy to niewątpliwie ważne dzieło, należące do kanonu literatury światowej XX wieku. Chociaż powieść Orwella wydaje się dobrze znana, dzięki uzupełnieniu jej o gospodarski dziennik, czytelnicy mogą odnaleźć w niej całkiem nowe znaczenia. 

Przede wszystkim warto zauważyć, że książka Orwella jest niezwykle różnorodna gatunkowo. Trudno bowiem zakwalifikować Folwark… do jedynej słusznej szufladki genologicznej. Folwark zwierzęcy łączy elementy satyry, bajki oraz antyutopii. 

Gatunkowo szczególnie ważna dla Folwarku… okazuje się klasyczna bajka, w której bohaterami nie tylko są spersonifikowane zwierzęta, ale istotne są sensy ukryte pod pozornie zabawną czy prostą fabułą.

Kluczowa dla prawidłowego odczytania dzieła Orwella jest także oczywiście znajomość historii i sytuacji społeczno-politycznej w świecie odradzającym się w czasie i po II wojnie światowej. 

Wpływ na Folwark zwierzęcy mają także prywatne wydarzenia z życia pisarza oraz jego pobyt w wiejskim gospodarstwie ciotki. Dziennik z folwarku pozwala czytelnikom poznać George’a Orwella z całkiem nowej strony. Za sprawą nieznanych dotąd zapisków otrzymujemy dodatkowe konteksty związane z najważniejszą książką pisarza. Doświadczenia z życia na wsi niewątpliwie przyczyniły się bowiem do stworzenia Folwarku… w takim, a nie innym kształcie. 

Dziennik z folwarku dla szerokiego grona czytelników stanowić może ciekawostkę, interesujące uzupełnienie niegdysiejszej lektury szkolnej czy poszerzające znajomość klasyki. Zapiski z gospodarstwa rolnego dla biografów czy badaczy twórczości autora Roku 1984, ale również dla wszystkich chcących bliżej poznać sylwetkę Orwella, stanowić już powinny lekturę obowiązkową. 

Folwark zwierzęcy to utwór, który wywiera na czytelnikach ogromne wrażenie. A kolejne wydania tej publikacji udowadniają, że jej treść w żaden sposób się nie zdezaktualizowała. 

Tagi: bóg