Recenzja książki: Edukacja społeczno-przyrodnicza dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym
Recenzuje: Sławomir Krempa
Jeśli jako wychowawca w przedszkolu czy jako nauczyciel w młodszych klasach szkoły podstawowej mamy ambicję przygotować dzieci do funkcjonowania w społeczeństwie, jeśli chcemy wiedzieć, w jaki sposób opowiadać dzieciom o zasadach higieny, o ruchu drogowym czy wspólnie z nimi poznawać przyrodę, wielką pomocą okaże się dla nas publikacja książka „Edukacja społeczno-przyrodnicza dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym” Aliny Budniak. To bowiem praktyczne kompendium wiedzy na temat najważniejszych zagadnień i tematów poruszanych na zajęciach w przedszkolu i szkole podstawowej oraz zbiór porad, jak uczyć o nich w sposób interesujący i ciekawy.
Poznawanie przyrody i kształcenie umiejętności funkcjonowania w otaczającym nas społeczeństwie to jedne z podstawowych elementów nauczania zintegrowanego. Wspomniane już higiena i zasady ruchu drogowego to elementy wiedzy niezbędnej każdemu dziecku, których znajomość zaważyć może na jego przyszłości. Nie mniej znaczące jest poznawanie świata i narzędzi pozwalających badać to, co nas otacza, bowiem pozwalają one zaspokoić i umacniać naturalną ciekawość dziecka. Dlatego właśnie tak ważne jest, by każdy absolwent kierunków pedagogicznych przygotowujący się do pracy w przedszkolu czy szkole podstawowej zyskał uporządkowaną i rzetelną wiedzę o sposobach nauczania podopiecznych w zakresie zagadnień społeczno-przyrodniczych.
Książka Aliny Budniak okazać się tu może nieocenioną pomocą. Autorka w sposób przystępny zawarła w publikacji „Edukacja społeczno przyrodnicza dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym” podstawy nauczania o środowisku oraz metodyczne propozycje z nimi związane. Pisze więc o poznawaniu otoczenia społecznego, o zdrowiu, higienie, zasadach właściwego odżywiania, bezpieczeństwie w ruchu drogowym, poznawaniu i ochronie przyrody, ale też omawia możliwe zajęcia praktyczne przygotowywane dla dzieci – na przykład obserwacje związane z obserwacją pogody czy doświadczenia i eksperymenty zjawisk fizycznych czy chemicznych. Organizacja tego typu zajęć nieczęsta jest w polskich szkołach, dlatego właśnie zwrócenie przez autorkę uwagi przyszłych nauczycieli znaczenie obserwacji czy eksperymentu w procesie edukacyjnym okazuje się bardzo cenne.
Wypada zwrócić uwagę na bardzo przejrzysty układ poszczególnych rozdziałów. Zwykle, jeśli zachodzi taka potrzeba, Alina Budniak omawia najpierw podstawowe pojęcia związane z tematyką rozdziału, określa zakres programowy oraz cele i zadania edukacji dzieci w tym właśnie zakresie, a następnie przystępuje do opisu najważniejszych metod i form nauczania najbardziej odpowiednich dla danego tematu. Część praktyczna nie ogranicza się tu jednak wyłącznie do wymiaru edukacyjnego – Alina Budniak stara się nadto opisać określone elementy przynależące do materii wychowania, pokazując na przykład, jak można kształtować postawy proekologiczne i jak wzmacniać pożądane zachowania.
Dla wielu przyszłych nauczycieli nieocenioną pomocą okazać się mogą zawarte w załącznikach pytania, jakie mogą w przyszłości zadać dzieci na zajęciach. Pozwoli to na przygotowanie się z góry na takie sytuacje oraz znalezienie w zaproponowanej przez autorkę literaturze odpowiednio „podanych” odpowiedzi. Również wykazy publikacji na określone tematy skierowanych do dzieci młodszych mogą stać się bardzo przydatne w przyszłej pracy, a skorzystanie z nich pozwoli uczynić zajęcia prowadzone przez absolwentów kierunków pedagogicznych bardziej atrakcyjnymi.
Jest więc „Edukacja społeczno-przyrodnicza dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym” podręcznikiem naprawdę rzetelnym. Przejrzysty układ, rzetelny, lecz dość przystępny sposób przekazu informacji pozwolą łatwo odnaleźć odpowiedzi na nurtujące studentów pedagogiki i młodych nauczycieli pytania, zaś nacisk, jaki autorka postawiła na praktykę oraz bogactwo bibliografii pomocniczej, na jaką wskazuje Alina Budniak, pozwoli im przygotowywać swoje zajęcia w sposób atrakcyjny i godny najbardziej doświadczonych pedagogów.
