Recenzja książki: Dziewczyna o szklanych stopach
Recenzuje: Magdalena Galiczek-Krempa
Debiutancka powieść młodego brytyjskiego pisarza „Dziewczyna o szklanych stopach” bez wątpienia skazana jest na sukces. Ali Shaw z precyzją znawcy analizuje złożoność uczucia, jakim jest miłość. Przez stworzony przez autora czarno-biały świat przenika miłość mieniąca się nie tylko wszystkimi kolorami tęczy, ale przede wszystkim miłość ukazywana jako uczucie zastygłe w barwach szarości. „Dziewczyna o szklanych stopach”, mimo że utrzymana jest w klimatach znacznie odbiegających od rzeczywistości, okazuje się powieścią skłaniającą do głębokich refleksji i zastanowienia się nad kruchością, delikatnością i przemijalnością życia.
Midas Crook, mieszkaniec archipelagu St. Hauda’s Land pasjonuje się fotografią. Na czarno-białych zdjęciach uwiecznia prześwitujące przez dziką przyrodę wysp światło. Pewnego zimowego dnia poznaje tajemniczą dziewczynę w groteskowo wielkich butach – Idę MacLaird. Trudne uczucie rodzące się w sercach dwójki młodych ludzi musi natrafić na przeszkody. Nie tylko duchy przeszłości czają się, by skrzywdzić zakochanych, ale postępujące tajemnicze schorzenie Idy, przemieniające jej ciało w szkło sprawiają, że kochankowie nie mają chwili do stracenia.
„Dziewczyna o szklanych stopach” jest nie tylko portretem rodzącej się namiętnej miłości dwójki młodych ludzi. Ali Shaw chce pokazać, że to upragnione przez wielu ludzi uczucie może być także źródłem frustracji, zamknięcia się w sobie czy izolacji. Rozczarowani życiem, dojrzali bohaterowie powieści cierpią z powodu niespełnionej bądź utraconej miłości. Często żyją w wyimaginowanym świecie. Świecie cieni zmarłych kochanków czy radosnych wspomnień z krótkich chwil szczęśliwości. Autor serwuje czytelnikom sporą ilość naprawdę dogłębnej analizy ludzkich charakterów i zachowań w obliczu nadciągającej ku nim lub już przeżytej katastrofy.
Kluczowym zagadnieniem powieści „Dziewczyna o szklanych stopach” jest kruchość i przemijalność ziemskich spraw. Dany człowiekowi czas powinien być przez niego wykorzystany w jak najlepszy sposób, bowiem pewnego dnia może już nie być ku temu okazji. Bohaterowie kiedy zdają sobie z tego sprawę, przezwyciężają tłumiące ich lęki i wyruszają w ostatnią podróż, zamykając tym samym bolesne rozdziały własnego życia. Ida, tytułowa bohaterka, jest uosobieniem przestawianej przez autora kruchości. I choć czytelnik nie dowie się, z jakiego powodu bohaterka ulega tajemniczej transformacji, to książka będzie dla niego źródłem informacji, w jakim celu Ida zmienia się w szkło.
Na szczególną pochwałę zasługuje stworzony przez autora mroźny, tajemniczy klimat archipelagu. Zima i wszechobecny przeszywający chłód doskonale oddają atmosferę zgubionych, stygnących uczuć. Także zimowa kolorystyka – biel śniegu i czerń nagich drzew wspaniale współgrają ze zmieniającym się w szkło, przezroczystym ciałem Idy. Autor tworzy archipelag jako miejsce, gdzie żyją tajemnicze stworzenia – zwierzęta albinosy, wielkie jak pięść ważki czy byczki o skrzydłach ciem. Świat Shawa zaskakuje realnością w swojej nierzeczywistości. Lektura „Dziewczyny o szklanych stopach” to jak wędrówka w nieznane, stopniowo odkrywająca podróżnym wciągającą i pasjonującą tajemnicę.
Także kreacje bohaterów, ich osobowości, problemy, z jakimi się zmagają, czy kryzysy, jakie przechodzą, są opisane w niezwykle realistyczny, często niepokojący sposób. Autor, ukazując swoich bohaterów, subtelnie balansuje na granicy prawdy i fikcji. Każda z postaci ma w sobie coś nierzeczywistego, każda też obarczona jest trudną przeszłością. Bohaterowie stoją wobec alternatywy – albo poddadzą się swoim lękom i obawom, jednocześnie przegrywając walkę, albo stawią im czoła i wygrają.
Język, jakim posługuje się autor w „Dziewczynie o szklanych stopach”, przywodzi na myśl zarówno snujące się, subtelne wiersze, jak i tajemniczą rzeczywistość znaną z powieści fantasy. Często długie opisy przyrody czy uczuć bohaterów zabierają czytelnika w świat niemalże magiczny. W powieści wszystko zdaje się być zawieszone pomiędzy jawą a snem, pomiędzy kolejnymi migawkami aparatu fotograficznego Midasa. Liczne retrospekcje tylko pozornie wprowadzają do powieści chaos. Spojrzenie w przeszłość bohaterów ukazuje zawiłości i trudności, z jakimi musieli bądź wciąż muszą się zmagać. Mimo że są w powieści fragmenty, które jednoznacznie wskazują, że „Dziewczyna o szklanych stopach” jest literackim debiutem, to jednocześnie zdecydowanie większa część książki wskazuje na autora jako doskonale zapowiadającego się pisarza.
